Mazateco                                                     

Jñà xi̱ta̱ ra ki xá ꞌya ya̱ Méji̱ko̱ nga basìko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñánda̱ xìn nangi, ra ya̱ tjítsa̱jna ya̱ Nangi Jngoato, ki̱ítjín jñà kjoa̱nda ra mà ko̱si̱ko̱ꞌta ngaꞌtsì xi̱ta̱ ra̱ i̱ nangi‑ná Méji̱ko̱ chja̱‑ni, mì tsa ki tímakinda ta mé kjoa̱‑ni ra tjín‑la̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ koni ꞌsín nga itjojin nangi‑la̱:

1) Xa̱jo̱n ra ko̱tsò yá‑ni jè. Ya̱ ñánda̱ tjítsa̱jna xi̱ta̱ ra ki xá ꞌya ya̱ Méji̱ko̱ nga basìko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñánda̱ xìn nangi, maà ꞌki̱ jngo‑lì jè xa̱jo̱n ra ma kítjo̱jin‑ni nangi‑lì, ko̱ maà ki̱tjo jngo‑lì xa̱jo̱n i̱sén ra ko̱tsò nga xìn nangi tjájmejín, ti̱ꞌkoa̱ maà si̱jí jè xa̱jo̱n i̱sén‑li ra ꞌtse̱ ra sakó‑ni xi̱ta̱xá i̱ Méji̱ko̱. Ngajàn xa̱jo̱n kìi̱, ya̱á ꞌya jè í‑lì kóꞌsín ꞌmì‑lì ko̱ jè i̱sén‑lì. Maà ko̱chjeèn‑lì i̱ Nangi Jngoato nga ki̱náchrje jngi kuenta̱ ya̱ bango̱, ko̱ nga ma si̱kíchjí xa̱jo̱n ra tse kjiya‑ni to̱n, ko̱ tsa ꞌkia̱ nga mejèn‑lì kjóyi xa̱jo̱n i̱xti‑lì ya̱ niꞌya chji̱ne̱ xa̱jo̱n. Ti̱ngi ti̱kíjna‑ni ꞌén ya̱ MEXITEL (1-877-639-4835) tsa ji̱ ra machjeén jngo‑lì xa̱ajo̱n kìi̱.

2) Ñánda̱ nga siya xa̱jo̱n xi̱ta̱. Tsa ya̱á nangi Méjiko̱ kitsii̱n ni̱ꞌsín tsa ꞌxi̱n mì ko̱ tsa chjo̱ón mì, ko̱ tsa jñà i̱xti‑lì i̱ì kitsin i̱ Nangi Jngoato, maà‑ní nga kjóyi xa̱jo̱n nga̱ ya̱ nangi Méji̱ko̱ katachja̱‑nì ya̱ ñánda̱ tjítsa̱jna xi̱ta̱ ra ki xá ꞌya ya̱ Méjiko̱ nga basìko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñánda̱ xìn nangi; ꞌkoaáꞌsín ko̱ma‑ni nga ꞌse̱‑la̱ xa̱jo̱n ra chja‑nì ya̱ ngajò nangi. Ko̱ ko̱maà‑tse kji̱nchrabì ya̱ ñánda̱ tjítsa̱jna xi̱ta̱ ra ki xá ꞌya ya̱ Méjiko̱ nga basìko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñánda̱ xìn nangi tsa mejèn‑lì nga ki̱xin ko̱ jè kjoa̱bixan‑lì ya̱á Meji̱ko̱ si̱ya‑ni xa̱jo̱n ꞌtse̱ kjoa̱bixan‑lì.

3) Ra basìko̱tji‑ná. Kì nijchaàjìn nga mì tsa ki tímakinda ta mé kjoa̱‑ni ra tjín‑lì a̱ꞌta ꞌtse̱ koni ꞌsín nga itjo̱jin nangi‑lì, tjín‑lì kjo̱hixi̱ nga xi̱ta̱ ꞌmì‑lì i̱ Nangi Jngoato.

Xi̱ta̱ ra ki xá ꞌya nga basìko̱tji‑ná ꞌkoa̱áꞌsín chja̱tjì‑lì ko̱ bíꞌtá‑lì nga ma ko̱sen ndi̱yá‑lì ra̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ ta mé kjoa̱‑nì. Ko̱ ti̱ꞌkoa̱á maá ko̱si̱ko̱ꞌta‑lì a̱ꞌta ꞌtse̱ mé ta̱ kjo̱bítsjen ra machjeén ra a̱ꞌta ꞌtse̱ kóꞌsín tjín kjo̱téxoma. ꞌTin ya̱ niꞌya ñánda̱ tjítsa̱jna Jñà xi̱ ta̱ ra ki xá ꞌya ya̱ Méji̱ ko ̱ nga basìko̱ ꞌta na̱xi̱ ndá la̱ ñánda̱ xìn nangi, ra isa̱ chraña tíjna lì; mé ni nga kataꞌbi lì ꞌén ra a̱ꞌta ꞌtse̱ mé ꞌén ra tjín ra̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ xá, koni tsa a̱ꞌta ꞌtse̱ ꞌkia̱ nga yá ra nachrje ni xá la̱ nga mì tsa mé kjoa̱ tjín la̱, ko̱ tsa a̱ꞌta ꞌtse ̱ xi̱ ta̱ ra mì ki machjí la̱ ni̱ chjin la̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ xá ra ꞌsín; ko̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ nga nda kataꞌya la̱ kóꞌsín tjín kjoa̱ ra tjín la̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ koni ꞌsín nga itjojin nangi la̱ jngo xi̱ ta̱; mé ni nga ma jcha̱ la̱ a maá sa̱kòꞌnde lì kóꞌsín nga ko̱kìxi̱ yanda koni ꞌsín nga i ̱ tijni ya̱ Nangi Jngoato, nga ma kjótsjiya tsi xi̱ ta̱ xangi̱ ìra nda̱yá kijì ko ̱ tsa jñà ra mì ki ti ̱ sakó ni, ti̱ ꞌkoa̱ ma katamasin la̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ ra tjín la̱ kjoa̱ nga tíbitjongi ko̱ tsa jñà ra tiꞌyaton ya̱ jngo niꞌya, ko̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ nga kataꞌbi la̱ to̱n ra ko̱kje̱n nì jñà i̱ xti ra kitsjin xákjién xi̱ ta̱ jchínga la̱, ko ̱ a̱ꞌta ꞌtse ̱ kjoa̱ ra ti ̱ jñà isa ni kìi̱ .

4) Xa̱jo̱ nra ꞌbí lá jngo xi̱ ta̱ nga ꞌbiꞌnde lá nga ma katasíchjeèn í ná. Tsa machjeèn lì nga si̱ ndajín jngo kjoa̱ ra tjín lì ko̱ xi̱ ta̱xá ya̱ Méji̱ ko̱ ,tanga mí ki ma ꞌmi, jngoó Xa̱jo̱ nra ꞌbí lá jngo xi̱ ta̱ nga ꞌbiꞌnde lá nga ma katasíchjeèn í ná ma ko̱ si̱ ko̱  lì. Jè Xa̱jo̱ nra ꞌbí lá jngo xi̱ ta̱ nga ꞌbiꞌnde lá nga ma katasíchjeèn í ná tsjáꞌnde ní nga ya̱ Méji̱ ko ̱ jngo xi̱ ta̱ katabasen ngajo lì mé ni ma katabíndajín jngo ni kjoa̱ koni tsa jñà kii̱ :xa̱jo̱n ra sijna masen a̱ꞌta ꞌtse tsajmì ra tjín ná, xa̱jo̱n ꞌtse̱ nga mindeé ko̱ batineé jngo nangi, xa̱jo̱n ꞌtse̱ ra siìjon masen nga tsjin ni xákjién xi̱ ta̱ ra ijye ixan. Ti̱ chrañi ya̱ ñánda̱ tjítsa̱jna xi̱ ta̱ ra ki xá ꞌya ya̱ Méjiko ̱ nga basìko̱ ꞌta na̱xi̱ ndá la̱ ñánda̱ xìn nangi mé ni nga ma chji̱ nangi tsa mé ra miki nda tjíjin lì.

5) Aꞌta ꞌtse ̱ kjoa̱chji̱ ne ̱ xa̱jo̱ nko ̱ nga nga mì tsa mé ꞌchin ꞌse̱  la̱ ijo ná. Xi̱ ta̱ ra ki xá ꞌya ya jngo niꞌya masen ra a̱ꞌta ꞌtse ̱ na̱xi̱ ndá i̱ tsíná, ijyeé i̱ jnchandi̱ yá la̱ mé ra ma ko̱ chjeèn lì ra a̱ꞌta ꞌtse ̱ kóꞌsín nga tijni i ̱Nangi Jngoato. Maá ko̱si̱ ko̱  lì nga ma jcha̱xkin ñánda̱ ma chitáꞌyá ꞌén la̱ chikon, ko ̱ tsa jè ꞌén la̱ Xi̱ ta̱ Jngoato, ko  skanda ti̱ ꞌko̱ aá maà ko̱ si̱ ko̱ ꞌta lì nga ma ko̱ ma jngo lì xá. Ya̱á i̱ jncha la̱ í la̱ i̱ ꞌnde ñánda̱ ma ko̱sin lì ra a̱ꞌta ꞌtse ̱ chji̱ ne ̱ xki ni̱ ꞌsín mì tsa mé xa̱jo̱n tjín lì ra a̱ꞌta ꞌtse̱ nga m ata maxki kjo̱ tjo ná, ko ̱ mì tsa ꞌñó chjí, chjí la̱. Ti̱ ꞌkoa̱á ijyeé tjínda la̱ kóꞌsín ma ko̱ si̱ ko̱ ꞌta lì nga ma ki̱ ko̱ ꞌta lì ya̱ na̱xi̱ ndá ñánda̱ nga inchrabà ni. Kì ta chjàn ta ya̱ bikjòn la̱ nga chjinangi a̱ꞌta ꞌtse ̱ kjo̱ nda kìi̱ .

Jè Na̱xi̱ ndá jè Méji̱ ko ̱ tjín xi̱ ta̱ ra ki xá ꞌya ya̱ Méjiko ̱ nga basìko̱ ꞌta na̱xi̱ ndá la̱ ñánda̱ xìn nangi, ra chraña tíjna lì. ¡Tiìtsìjen la̱!