DOCUMENTOS DE IDENTIDAD

  

¿Qué es el pasaporte y para qué sirve?


El pasaporte es un documento oficial que expide la Secretaría de Relaciones Exteriores a través de sus oficinas y representaciones consulares.

Haz tu cita mediante Mi Consulado, llama o envĂ­a un mensaje de WhatsApp al 1-424-309-0009 o ingresando a https://citas.sre.gob.mx/

¿Qué necesitas para tramitarlo?


1. Acreditar la nacionalidad mexicana.

    Si de la consulta a las bases de datos, sistemas o archivos a los que tenga acceso esta oficina consular no se pueda acreditar la nacionalidad de la persona solicitante, deberå presentar alguno de los siguientes documentos:

    I. Acta de nacimiento expedida por la oficina del registro civil mexicano u oficina consular;

    II. Certificado de nacionalidad mexicana;

    III. Declaratoria de nacionalidad mexicana por nacimiento;

    IV. Carta de naturalización;

    V. Cédula de identidad ciudadana, o

    VI. Certificado de matrícula consular.

2. Identificación oficial vigente en original (como credencial para votar del INE, matrícula consular o licencia de conducir)

Si es renovación deberås presentar tu pasaporte vencido. En caso de robo, pérdida o destrucción, deberå levantarse un acta ante la autoridad competente de EUA o llenar el formato proporcionado en el consulado para dicho fin, así como presentar nuevamente los requisitos como si fuera un tråmite de primera vez. Asimismo si el pasaporte previo fue emitido antes del 2016.

ÂżCuĂĄnto cuesta el pasaporte? (Costos en USD)

  • Pasaporte por tres años


















..$ 99
  • Pasaporte por seis años


















..$133
  • Pasaporte por diez años


















.$203

*Las personas mayores de 65 años reciben un descuento del 50% en el tråmite de pasaporte.

Si el tråmite es para menores de edad, deberå acompañarle su madre y padre o tutor/tutora. Si alguna o alguno de ellos no puede asistir, deberå enviar una forma OP7

Si requieres un pasaporte de emergencia, asiste al Consulmex Fresno sin cita de lunes a viernes de 7:00 a 11:00 AM con un comprobante impreso de tu emergencia, por ejemplo:

  • CondiciĂłn mĂ©dica crĂ­tica
  • Cita migratoria prĂłxima
  • Boleto de aviĂłn para los para los prĂłximos siete dĂ­as siguientes

Nota: Los pasaportes emitidos como casos de emergencia, tendrĂĄn un costo adicional del 30% del valor original

ÂżCuĂĄnto tiempo te tomarĂĄ realizar el trĂĄmite?


El pasaporte se entrega el mismo dĂ­a de tu cita asĂ­ que te recomendamos acudir a tiempo en la Oficina Consular y con todos los documentos que te solicitamos. De ser asĂ­, el tiempo de espera serĂĄ de aproximadamente una hora.

La MatrĂ­cula Consular es un documento que expiden las Oficinas Consulares que certifica la nacionalidad e identidad de una persona y que hace constar que se encuentra registrado como mexicano en el exterior. AdemĂĄs, sirve para identificarse ante algunas instituciones gubernamentales locales y ante cualquier autoridad mexicana.

Haz tu cita mediante MiConsulado, llama o envía un mensaje de WhatsApp al 1-424-309-0009 o ingresando a citas.sre.gob.mx

¿Qué necesitas para tramitarla?


1. Acreditar la nacionalidad mexicana.

    Si de la consulta a las bases de datos, sistemas o archivos a los que tenga acceso esta oficina consular no se pueda acreditar la nacionalidad de la persona solicitante, deberå presentar alguno de los siguientes documentos:

    I. Acta de nacimiento expedida por la oficina del registro civil mexicano u oficina consular;

    II. Certificado de nacionalidad mexicana;

    III. Declaratoria de nacionalidad mexicana por nacimiento;

    IV. Carta de naturalización;

    V. Cédula de identidad ciudadana, o

    VI. Certificado de matrícula consular.

2. Identificación oficial vigente en original (como credencial para votar del INE, matrícula consular o licencia de conducir)

 3. Comprobante de domicilio a nombre del solicitante.

  • Si es renovaciĂłn, deberĂĄs presentar tu matrĂ­cula vencida.
  • Si cambiaste de domicilio, deberĂĄs presentar un comprobante de domicilio con tu nueva direcciĂłn.
  • Para menores de edad, serĂĄ requerida la presencia de ambos padres con identificaciĂłn oficial vigente.
    • Si uno de los dos padres no puede asistir, podrĂĄ enviar una Forma OP7 para que pueda realizarse el trĂĄmite.
    • El comprobante de domicilio podrĂĄ estar a nombre de uno de los padres.

Costo

$ 40 dĂłlares

Vigencia

Todas las matrículas consulares tienen una vigencia de 5 años a partir del día de su expedición.

Tiempo de entrega

Una vez que tĂș acudes a tu cita en la Oficina Consular y cumple con todos los requisitos, la matrĂ­cula consular es entregada el mismo dĂ­a de tu cita, el tiempo de espera es de aproximadamente 1 hora.

Haz tu cita mediante MiConsulado, llama o envía un mensaje de WhatsApp al 1-424-309-0009 o ingresando a citas.sre.gob.mx

¿Qué necesitas para tramitarla?


Se deberĂĄn cumplir los siguientes requisitos:

1. Acreditar la nacionalidad mexicana.

           Si de la consulta a las bases de datos, sistemas o archivos a los que tenga acceso esta oficina consular no se pueda acreditar la nacionalidad de la persona solicitante, deberå presentar alguno de los siguientes documentos:

               I. Acta de nacimiento expedida por la oficina del registro civil mexicano u oficina consular;

               II. Certificado de nacionalidad mexicana;

               III. Declaratoria de nacionalidad mexicana por nacimiento;

               IV. Carta de naturalización;

               V. Cédula de identidad ciudadana, o

               VI. Certificado de matrícula consular.

2. IdentificaciĂłn oficial vigente en original (como matrĂ­cula consular, pasaporte, IFE o INE vencida o licencia de conducir).

3. Comprobante de domicilio a nombre del solicitante (con antigĂŒedad menor a 3 meses).

El encargado de autorizar, procesar y enviar tu credencial para votar es el Instituto Nacional Electoral (INE) en MĂ©xico. Los Consulados Ășnicamente procesan tu solicitud.

EL TRÁMITE ES GRATUITO.

Para mayor informaciĂłn llama al 1(866)986-8396 o visita la pĂĄgina: https://www.ine.mx/

¿Qué necesitas para tramitar una copia certificada de tu acta de nacimiento?


● Tener registro con la nacionalidad mexicana

● Acudir al Consulado de lunes a viernes, en un horario de 7:00 a 11:00 AM. No necesitas cita.

● Llenar la solicitud que se te proporcionará el día de tu cita

●  Identificación oficial vigente en original (como pasaporte, credencial para votar del INE, matrícula consular o licencia de conducir)

➔ Si tu informaciĂłn no ha sido dada de alta en el Sistema de ImpresiĂłn de Actas, deberĂĄs comunicarte al Registro Civil correspondiente en MĂ©xico para solicitar que suban tus datos para poder imprimirla en el exterior. O bien, imprĂ­mela desde tu computadora en: https://www.gob.mx/ActaNacimiento/

➔ Para proteger los datos personales de nuestras y nuestros connacionales, sólo la persona interesada o familiares directos como madre y padre, hijas e hijos, hermanas o hermanos y cónyuge con acta de matrimonio, podrán realizar el trámite presentando una identificación oficia

¿Qué es la OP7?

Es el formato que deben llenar la madre y padre o tutor/tutora/tutores para realizar el tråmite de pasaporte para menores de edad, a través del cual, dan su autorización para que la o el menor, puedan obtener su pasaporte.

(Recuerda que tanto madre y padre o tutor/tutora/tutores deben acudir a la cita para la expediciĂłn del pasaporte.)

  1. Le corresponde a la Oficina Consular el llenado de estos formatos con la informaciĂłn que se encuentra en los documentos que nos proporciones, asĂ­ que no deberĂĄs realizar ningĂșn llenado a mano. Solo tienes que leer y revisar cuidadosamente que esta informaciĂłn se haya capturado de manera correcta con tus datos.
  2. Presentar copia legible y original del acta de nacimiento del menor e identificaciĂłn oficial vigente con fotografĂ­a del padre que va a enviar el permiso.

3. Si no puedes presentarte personalmente para realizar el trĂĄmite, deberĂĄs:

  • Acercarte a la DelegaciĂłn de la SecretarĂ­a de Relaciones Exteriores mĂĄs cercana en caso de encontrarte en MĂ©xico y tramitar el formato OP7 para que puedan enviarlo a este Consulado General.
  • Acudir al Consulado mĂĄs cercano en caso de vivir en el extranjero para, de igual forma, llenar el formato OP7.

La forma OP-7 es gratuita. Solo se hace el pago de lo que va a tramitar.

NO ES NECESARIO AGENDAR UNA CITA (Puede acudir al consulado en Fresno de lunes a viernes de 7 a 11am)

  • ÂżCĂłmo se envĂ­a?
    • El Consulado o DelegaciĂłn de la SRE enviarĂĄ la forma OP-7 donde se harĂĄ el trĂĄmite de pasaporte o matrĂ­cula consular en lapso no mayor a 7 dĂ­as.

La patria potestad que ejercen los padres sobre los menores hijos no se pierde por el hecho de que vivan separados o se hayan divorciado. Solamente si un juez establece la pérdida de la patria potestad o le da a alguno de los padres la facultad de sacarle el pasaporte sin el consentimiento del otro padre, podrå realizar el tråmite. En ausencia de esta sentencia, ambos padres tienen que firmar la OP7

¿Qué es la OP8?

Es el trĂĄmite que deberĂĄn realizar quienes asisten a una persona mayor de edad con alguna discapacidad que le dificulte la posibilidad de manifestar su voluntad para la expediciĂłn de un pasaporte en las Oficinas Consulares.

Si eres mayor de edad y menor de cuarenta años y no realizaste tu Servicio Militar en México, tienes la oportunidad de tramitar tu cartilla militar en las oficinas consulares.

ÂżCuĂĄles son los requisitos para realizar el trĂĄmite?

Necesitas llenar la solicitud y presentar los siguientes documentos en original y dos copias adicionales tamaño carta:

  •  Acta de nacimiento original.
  • IdentificaciĂłn oficial vigente.
  • Comprobante de domicilio de la circunscripciĂłn (Condados de Fresno, Madera Merced, Tulare, Kings, Kern, Mariposa, Inyo).
  • Comprobante del Ășltimo grado de estudios.
  • El solicitante deberĂĄ comprobar que residiĂł en el mismo domicilio durante mĂ­nimo un año y que permanecerĂĄ ahĂ­ un año mĂĄs.
  • Todas las fotocopias que se presenten deben leerse claramente y en el caso de la identificaciĂłn: la firma y la fotografĂ­a deben verse claramente. *No olvide fotocopiarla parte trasera de la identificaciĂłn, donde aparece la firma.

Tus documentos serĂĄn sujetos a revisiĂłn para su aprobaciĂłn. Si son aceptados, se te darĂĄ una cita para que puedas continuar con la realizaciĂłn de tu trĂĄmite.

*En casos especiales, se te podrĂĄ solicitar alguna documentaciĂłn adicional.

Tu fotografĂ­a para la Cartilla Militar serĂĄ tomada de manera digital, por lo que necesitarĂĄs cumplir con los siguientes requisitos de aspecto fĂ­sico:

  • Sin barba, bigote o patillas;
  • Sin aretes u otros objetos colocados en el rostro mediante perforaciones;
  • Sin argollas en la cara;
  • Cabello corto, bien peinado o recogido y;
  • Vestir camisa de color claro (blanca o beige).

De lo contrario, no procederĂĄ tu trĂĄmite.

La SecretarĂ­a de la Defensa Nacional remitirĂĄ la Cartilla y su hoja de liberaciĂłn en un periodo aproximado de dos años, y serĂĄ entregada Ășnicamente a la persona que realizĂł el trĂĄmite. Por lo que, si tu permanencia en nuestra circunscripciĂłn serĂĄ por menos de dos años, te recomendamos realizarlo en MĂ©xico o en el Consulado mĂĄs cercano a tu residencia.

EL TRÁMITE ES TOTALMENTE GRATUITO Y NO NECESITAS CITA PARA REALIZARLO. Sólo acude al Consulado (7435 N. Ingram Ave., Fresno, CA 93711) de lunes a viernes en un horario de 7:00 am a 11:00 pm.

Costo por correcciĂłn de los datos base de la cartilla (USD)............ $16.00

Costo por expediciĂłn de duplicado de la cartilla (USD)...................$16.00

Si no cuentas con ninguna de las siguientes identificaciones:

  1. MatrĂ­cula consular.
  2. Credencial para votar.
  3. Pasaporte mexicano o extranjero.
  4. Licencia de conducir expedida por DMV.
  5. Tarjeta de IdentificaciĂłn expedida por el DMV de la circunscripciĂłn
  6. Certificado de Primaria, Secundaria o Preparatoria expedidos por la SEP con fotografĂ­a y/o medidas de seguridad.
  7. Credencial de escuela (Elementary, Middle School, High School, College o Universidad de la circunscripciĂłn).
  8. Official Transcript de escuela de la circunscripciĂłn con sello sobre la foto y firma del funcionario escolar.
  9. Precartilla Militar.
  10. Carta de Pasante expedida por la SEP.
  11. TĂ­tulo Profesional.
  12. Cédula Profesional.
  13. Declaratoria de Nacionalidad Mexicana.
  14. Credencial INAPAM (INSEN).
  15. Licencia de conducir mexicana con medidas de seguridad (sujeto a aprobaciĂłn).
  16. Tarjeta de Residente.
  17. Tarjeta de cruce fronterizo tipo lĂĄser o BCC.
  18. Certificado de no antecedentes penales con fotografĂ­a con vigencia de 90 dĂ­as.
  19. Credencial de IMSS, ISSSTE, o ISSFAM con fotografĂ­a.
  20. Credencial de las Fuerzas Armadas de México.
  21. Carta del pediatra con fotografía del menor y firma del doctor. (solo para menores de 7 años).

Como Ășltima instancia, puedes solicitarle a dos familiares o amigos que acudan a la Presidencia Municipal de donde seas originario en MĂ©xico y tramiten una Constancia de Identidad. La cual deberĂĄ incluir:

  • FotografĂ­a con sello oficial.
  • Nombre completo.
  • Fecha y lugar de nacimiento.
  • Nombre de los padres.
  • Domicilio actual en los Estados Unidos.
  • Firmada por el Presidente Municipal y dos testigos.
  • En hoja membretada.
  • Fotocopia de las identificaciones de los testigos por ambos lados.

SĂłlo tendrĂĄ validez de 90 dĂ­as para poder ser usada en tu trĂĄmite ante el Consulado.

  • DeberĂĄ presentarse en hoja membretada de la autoridad. Este documento es Ășnicamente para casos excepcionales.

No olvides anexar copias de las identificaciones de los dos testigos por ambos lados y que tu firma coincida en ambos documentos.

Un cotejo es una copia con certificaciĂłn legal de tus documentos mexicanos originales.


Para realizar trĂĄmites como pago de impuestos, (IRS), migraciĂłn, entre otros, no es necesario enviar tus documentos ni identificaciones originales; puedes enviar un cotejo de tu matrĂ­cula consular, pasaporte o de tu acta de nacimiento, segĂșn te lo requieran.

Costo por cotejo de documento (USD)..........................................$19

No necesitas agendar cita para realizarlo.

ÂĄProtege tus documentos originales!

REGISTRO CIVIL Y SERVICIOS NOTARIALES

¿Qué necesitas para tramitar una copia certificada de tu acta de nacimiento?


● Tener registro con la nacionalidad mexicana

● Acudir al Consulado, de lunes a viernes, en un horario de 7:00 a 11:00 am. No necesitas cita.

● Llenar la solicitud que se te proporcionará el día de tu cita

● Identificación oficial vigente en original (como pasaporte, credencial para votar del INE, matrícula consular o licencia de conducir)

➔ Si tu informaciĂłn no ha sido dada de alta en el Sistema de ImpresiĂłn de Actas, deberĂĄs comunicarte al Registro Civil correspondiente en MĂ©xico para solicitar que suban tus datos para poder imprimirla en el exterior. O bien, imprĂ­mela desde tu computadora en: https://www.gob.mx/ActaNacimiento/

➔ Para proteger los datos personales de nuestras y nuestros connacionales, sólo la persona interesada o familiares directos como madre y padre, hijas e hijos, hermanas o hermanos y cónyuge con acta de matrimonio, podrán realizar el trámite presentando una identificación oficia

Haz tu cita mediante Mi Consulado, llama o envía un mensaje de WhatsApp al 1-424-309-0009 o ingresando a https://citas.sre.gob.mx/

Requisitos:


· Copia certificada del acta de nacimiento (original);

· Identificación oficial con fotografía;

· Para menores de edad, serå requerida la presencia de la madre y el padre o quienes ejerzan la patria potestad.

Si tienes dudas sobre este trĂĄmite, envĂ­anos un correo electrĂłnico a Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.. El proceso es confidencial. La primera copia certificada es gratuita.

 

Haz tu cita mediante Mi Consulado, llama o envía un mensaje de WhatsApp al 1-424-309-0009 o ingresando a www.miconsulado.sre.gob.mx

Requisitos:

1. Acta de nacimiento de la persona a registrar.

2. Acta de nacimiento del padre o madre de nacionalidad mexicana.

3. IdentificaciĂłn oficial vigente de las personas participantes en el registro.

NOTA:

  • El dĂ­a de su cita deberĂĄ presentar todos los documentos en original.
  • Recuerda presentar acta de matrimonio entre los padres si Ă©ste se realizĂł fuera de MĂ©xico o en caso de que la madre presente una identificaciĂłn con apellido de casada.

Si tienes dudas sobre tu documentaciĂłn escribe al correo Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

* El trĂĄmite y la primera acta certificada, son gratuitos.

* Copias adicionales tienen un costo de $19 USD.

Todas las parejas sin importar su género, pueden casarse en el Consulado de México, siempre y cuando cumplan los siguientes requisitos:

1. Ambos contrayentes deben ser mexicanos.

2. DeberĂĄn presentar los siguientes documentos:

  • Actas de nacimiento de los contrayentes.
  • IdentificaciĂłn oficial con fotografĂ­a de los contrayentes (puede ser matrĂ­cula consular, pasaporte, credencial para votar INE o IFE, identificaciĂłn o licencia de conducir expedida por el DMV).

*Si los contrayentes son menores de 18 años, deberån estar presentes sus padres, ambos con identificación oficial.

AsegĂșrense de que:

· Todos los documentos son originales.

· Se pueden leer y no estån rotos, doblados o tachados.

· El nombre, apellidos y fecha de nacimiento sean iguales en el acta de nacimiento y en la identificación.

Costo Por TrĂĄmite: $64 USD

Haz tu cita mediante Mi Consulado, llama o envía un mensaje de WhatsApp al 1-424-309-0009 o ingresando a https://citas.sre.gob.mx/

Si tienes dudas  sobre tu documentación escribe al correo Esta dirección de correo electrónico estå siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Si un nacional mexicano fallece en los Estados Unidos, puedes realizar el registro de defunciĂłn en el Consulado.


Haz tu cita mediante MiConsulado, llama o envĂ­a un mensaje de WhatsApp al 1-424-309-0009 o ingresando a citas.sre.gob.mx

Requisitos:

1. Solicitud debidamente llenada.

La puedes obtener en el Consulado.

2. Certificado de defunción estadounidense.

Death Certificate en original. No se aceptan documentos que estén deteriorados (rotos, tachados o borrados) o que no sean legibles. 

3. Acreditar la nacionalidad mexicana de la persona fallecida.

Si de la consulta a las bases de datos, sistemas o archivos a los que tenga acceso esta oficina consular no se pueda acreditar la nacionalidad de la persona solicitante, deberĂĄ presentar alguno de los siguientes documentos:

I. Acta de nacimiento expedida por la oficina del registro civil mexicano u oficina consular;

II. Certificado de nacionalidad mexicana;

III. Declaratoria de nacionalidad mexicana por nacimiento;

IV. Carta de naturalizaciĂłn;

V. Cédula de identidad ciudadana, o

VI. Certificado de matrĂ­cula consular.

4. Identificación oficial en original de la persona fallecida.

(como pasaporte, credencial para votar del INE, matrĂ­cula consular o licencia de conducir)

5. Identificación oficial vigente en original de la persona declarante del fallecimiento.

(como pasaporte, credencial para votar del INE, matrĂ­cula consular o licencia de conducir)

Si tienes dudas sobre los documentos, escribe un correo electrónico a: Esta dirección de correo electrónico estå siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Costo:

*$19 USD por cada copia certificada de acta de defunciĂłn

Si la Ășltima voluntad de tu familiar era ser enterrado o que sus cenizas fueran trasladas a MĂ©xico, es importante que antes tramites un permiso que te permita internar los restos o cenizas.


Requisitos:

● Permiso de tránsito de cadáver o cenizas.

○ En original, expedido por la autoridad sanitaria competente del lugar donde ocurriĂł el fallecimiento. DeberĂĄ acompañarse de una traducciĂłn al español.

● Acta de defunción mexicana o estadounidense.

○ En el caso de las actas estadounidenses, Ă©stas deberĂĄn venir apostilladas y con traducciĂłn al español.

● Carta al embalsamador, deberĂĄ venir apostillada y con traducciĂłn al español para el traslado de cuerpo. En el caso de cenizas, deberĂĄ acompañarse del Certificado de CremaciĂłn emitido por la funeraria con su correspondiente apostilla y traducciĂłn al español.

InformaciĂłn Importante:

➔ Todos los documentos deberán contener el nombre del fallecido, tal y como aparece en el acta de nacimiento o identificación mexicana.

➔ En el caso de cadĂĄveres, si el certificado de defunciĂłn no especifica la causa de muerte o la señala como “pending”, deberĂĄ incluir una carta del Departamento de Salud u Oficina del Sheriff, con su traducciĂłn al español, donde indique que la causa de muerte no fue por alguna enfermedad contagiosa, como COVID-19. En caso positivo, la carta del embalsamador deberĂĄ indicar que el ataĂșd estĂĄ debidamente sellado. Esto no aplica en el caso de cenizas.

➔ En caso de que los restos vayan a ser enterrados en la Ciudad de MĂ©xico, deberĂĄ presentar el certificado de defunciĂłn mexicano, el cual puede tambiĂ©n tramitar en el Consulado.

Horario de atenciĂłn al pĂșblico y recepciĂłn de documentos: lunes a viernes 7:00 a 11: AM.

NO SE REQUIERE CITA. TrĂĄmite sin costo.

¿Naciste en México, pero no fuiste registrado en su momento? Si cumples los requisitos, puedes realizar este tråmite en el Consulado:


Requisitos:

  1. Certificado de Nacimiento
    1. En caso de no contar con el certificado de nacimiento, puedes presentar:
      • Constancia de parto o de alumbramiento, que contenga el nombre y firma del mĂ©dico o partera que haya asistido el alumbramiento; lugar, fecha y hora de nacimiento, y nombre completo de la madre
      • Prueba de ADN de los padres, en caso de ser requerida, la cual deberĂĄ cumplir con las formalidades tĂ©cnicas y cientĂ­ficas para comprobar la filiaciĂłn: Emitido por el hospital o clĂ­nica de salud donde naciĂł la persona, o emitido por la partera (debidamente registrada ante la SecretarĂ­a de Salud) que atendiĂł el nacimiento. Debe contener nombre completo, fecha y lugar de nacimiento de la madre, huella plantar del reciĂ©n nacido y su sexo, fecha y hora de nacimiento, domicilio en que ocurriĂł el nacimiento y sello de la instituciĂłn pĂșblica, privada o social del Sector de Salud; nombre y firma de la autoridad mĂ©dica que certifica, asĂ­ como nĂșmero de cĂ©dula profesional si se trata de un mĂ©dico.
    2. Acreditar el derecho a la nacionalidad mexicana
      1. Acta de nacimiento
      2. Certificado de nacionalidad mexicana
      3. Carta de naturalizaciĂłn
      4. Pasaporte mexicano vigente
      5. MatrĂ­cula Consular de Alta Seguridad vigent
    3. Documentos probatorios de nacionalidad mexicana de los padres.
      • En caso de que el padre no se pueda presentar, deberĂĄ presentar copia certificada del acta de matrimonio. Si no estĂĄn casados, deberĂĄ enviar un Poder Notarial Especial expedido ante Notario PĂșblico en MĂ©xico o ante un Consulado. De lo contrario, el registro se realizarĂĄ como hijo de madre soltera.
    4. IdentificaciĂłn oficial de la persona a registrar. Pueden ser credenciales de la escuela o registros que contengan una fotografĂ­a de la persona. Es indispensable que el nombre coincida en toda la documentaciĂłn presentada.
    5. Identificaciones de los padres, cuya informaciĂłn coincida con los comprobantes de filiaciĂłn y en los probatorios de nacionalidad.
    6. Comprobante de domicilio (puede estar a nombre de uno de los padres).

 

El día de tu cita, deberå presentarse la persona a registrar. En el caso de ser menores de edad, deben presentarse acompañados de sus padres (madre o padre, tutor o quien ejerza la patria potestad.)

* Si no cumples con los requisitos anteriores, el proceso de registro deberås llevarlo a cabo en México, ante las oficinas del Registro Civil como un registro de nacimiento extemporåneo.

Si naciste en México y obtuviste otra nacionalidad antes del 20 de marzo de 1998, entonces perdiste la nacionalidad mexicana. ¿Cómo puedes recuperarla?


Requisitos:

a. Acta de nacimiento mexicana (en original).

b. Pasaporte o identificaciĂłn oficial vigente.

c. Dos fotografías recientes, tamaño pasaporte, a color y en fondo blanco.

d. Certificado de naturalizaciĂłn (en original).

i. Es recomendable solicitar una copia certificada a USCIS, ya que este documento se quedarĂĄ en archivo

Una vez que tengas la copia certificada de tu Certificate of Naturalization', deberås traducirlo al español con un traductor certificado de California y enviar ambos (original y traducción) a apostillar al Departamento de Estado en Washington, DC.

*Mujeres con apellido de casada deberĂĄn presentar su acta de matrimonio

ÂżCĂłmo solicitar una copia certificada de tu Certificate of Naturalization?

DeberĂĄs obtener una copia certificada de tu Certificado de Naturalizacion en las oficinas de Inmigracion y CiudadanĂ­a (USCIS)

Puedes hacer tu cita en www.uscis.gov/n-565

El dia de tu cita con USCIS, lleva contigo tu certificado y una identificaciĂłn.

ÂżCĂłmo apostillar tu documento?

Al recibir la copia certificada serĂĄ necesario que se envĂ­e al Departamento de Estado en Washington DC para su apostilla. Pero esto, serĂĄ necesario enviar:

  • La copia certificada del Certificado de NaturalizaciĂłn
  • Una carta que contenga los datos del interesado, como domicilio, edad y objetivo del trĂĄmite
  • Un sobre prepagado por correo certificado, para recibir el documento apostillado
  • Money Order por concepto de “apostille”. Consultar el costo con el Departamento de Estado

La direcciĂłn a enviar es:

Office of Authentications

US. Department of State

CA/PPT/S/TO/AUT

44132 Mercure CIR PO BOX 1206

Sterling, VA 20166

Haz tu cita mediante MiConsulado, llama o envía un mensaje de WhatsApp al 1-424-309-0009 o ingresando a citas.sre.gob.mx

Costo por trĂĄmite: $23 USD

* Descargar Solicitud

Si necesitas mĂĄs informaciĂłn o tienes dudas, escribe un correo a: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

ÂżCĂłmo obtener un poder notarial, testamento, repudio de derechos, subsecuente testimonio o revocaciĂłn de poder?


 Haz tu cita mediante MiConsulado, llama o envía un mensaje de WhatsApp al 1-424-309-0009 o ingresando a citas.sre.gob.mx

1. Consulta con tu abogado o la instituciĂłn que te lo solicita, quĂ© tipo de documento requieres, segĂșn sea tu caso en particular. Para el trĂĄmite de testamento deberĂĄs decidir antes a quiĂ©n o a quiĂ©nes heredarĂĄs tus bienes.

2. Requisitos:

    Personas de nacionalidad mexicana deberån presentar una de las siguientes identificaciones oficiales:

  • Pasaporte mexicano.
  • MatrĂ­cula consular.
  • Credencial de elector (acompañada de su acta de nacimiento en original).
  • Licencia de conducir o identificaciĂłn oficial (acompañada de su acta de nacimiento original).

    Personas extranjeras deberån presentar:

  • Pasaporte extranjero.
  • Licencia de conducir o identificaciĂłn oficial.

*Personas que usen apellido de casada en su identificaciĂłn, deberĂĄn presentar su Acta de Matrimonio.

→ Si la persona estĂĄ casada bajo el rĂ©gimen de sociedad conyugal (bienes mancomunados) y requiere dar un poder de actos de administraciĂłn y/o dominio o uno especial que implique el manejo de un bien que forme parte del patrimonio conyugal, el cĂłnyuge tendrĂĄ que estar presente y presentar una identificaciĂłn oficial. Se exceptĂșa cuando el cĂłnyuge serĂĄ el apoderado.

→ En el caso de que la persona solicitante no sepa firmar, leer ni escribir, no pueda ver o bien, no hable el idioma español, deberĂĄ ser asistido por un testigo de asistencia o intĂ©rprete (que no sea familiar o tenga interĂ©s en el asunto), quien deberĂĄ presentar identificaciĂłn oficial con fotografĂ­a.

Tramitar juicio: Proporcionar datos del juzgado, expediente, lugar donde se encuentra el juicio y las partes involucradas.

Bienes ejidales: DeberĂĄ presentar el Certificado Parcelario, Certificado de Derechos Agrarios o la sentencia de un tribunal agrario.

Cuentas bancarias: DeberĂĄ proporcionar el nombre del banco, nĂșmero y ubicaciĂłn de la sucursal donde se abriĂł la cuenta, nĂșmero de cuenta y nĂșmero de cliente. Propiedades: Se sugiere presentar copia de la escritura donde aparezca el domicilio, medidas y colindancias.

Venta de automĂłvil: DeberĂĄ presentar copia de la factura de compra.

* Si tienes dudas, envĂ­a un correo a: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Costo:

  • Poder, Repudio, RevocaciĂłn: $173.00 USD
  • Testamento para Mexicanos: $219.50 USD
  • Testamento para NO Mexicanos $439 USD

¿Planeas regresar a México de forma definitiva? ¥Haz tu menaje de casa y llévate tus pertenencias!


Requisitos:

  1. Comparecer la persona que solicita el Certificado.
  2. Llenar la solicitud de Certificado de Menaje de Casa (computadora o mano con letra legible).
  3. Presentar una original y cuatro copias de:
  • Documento que acredite su nacionalidad mexicana, puede ser:

-Pasaporte mexicano

-Matricula Consular

-Declaratoria de nacionalidad mexicana

-Copia certificada del acta de nacimiento

-Carta de naturalizaciĂłn

  • IdentificaciĂłn oficial con fotografĂ­a, puede ser:

-Pasaporte mexicano

-Matricula Consular

-Credencial para votar expedida por el INE

-Cartilla Militar

-Licencia de conducir de California

-IdentificaciĂłn expedida por el DMV.

  • Comprobante de los Ășltimos 6 meses de residencia de los E.U.A., para ello debes presentar alguno(s) de los siguientes comprobantes:

-MatrĂ­cula Consular, con expediciĂłn no mayor a 6 meses

-Contrato de arrendamiento

-Recibos de pago de salarios o de servicios pĂșblicos (agua, luz, gas, telĂ©fono, etc.)

-Carta de trabajo

-DeclaraciĂłn de impuestos

  • Hacer lista de Menaje de Casa. 

DeberĂĄ estar escrita a mĂĄquina o computadora, contener una descripciĂłn detallada de los bienes y cantidad que integran, utilizando el siguiente formato: (CONSULTAR EJEMPLO)

Costo a mexicanos: $142.00 USD

Costo a no mexicanos: $190.00 USD

No se requiere cita para el trĂĄmite, puedes acudir al Consulado de lunes a viernes de 7:00 a 11:00 AM.

La Ley Aduanera Mexicana establece que todos los mexicanos que regresan definitivamente a México después de haber residido por un mínimo de seis meses en el extranjero inmediatamente anteriores a la fecha de su regreso, cuentan con el beneficio de certificar su lista de menaje de casa, para poder importarlo a México libre de impuestos. Este certificado debe prepararse de forma individual si se vive solo, o por familia cuando existan dependientes económicos viviendo con usted, y debe realizarlo el jefe de familia.

DESCARGAR SOLICITUD

Puntos a considerar:

  • Todo aparato electrodomĂ©stico debe ser enlistado con su respectiva marca, modelo y nĂșmero de serie.
  • Las cajas, maletas o bultos deben estar enumerados y contabilizado lo que va en cada una de ellas, en el listado debe describirse claramente lo que contiene cada caja.
  • Si estimas que el valor total de sus bienes a importar rebasa los $1,000 dĂłlares, debe contratar los servicios de un agente aduanal. El sitio de aduanas ofrece los siguientes enlaces donde puede encontrar agencias aduanales si aĂșn no cuentas con una:
  • Consulta - ConfederaciĂłn de Asociaciones de Agentes Aduanales de la RepĂșblica Mexicana: https://www.caaarem.mx/
  • Consulta - ConfederaciĂłn Latinoamericana de Agentes Aduanales (CLAA): https://www.claa.org.mx/

NOTA: Este servicio que es adicional al Certificado, es necesario ya que ellos prepararĂĄn un pedimento de importaciĂłn que presentarĂĄs a la hora de realizar tu importaciĂłn de bienes. Solo pagarĂĄs los honorarios del agente aduanal. Esto no significa que estĂĄs pagando impuestos por esos bienes.

*Se recomienda consultar la pĂĄgina Internet de la aduana mexicana para verificar si alguno de los artĂ­culos mencionados en su lista de menaje de casa estĂĄ sujeto a un impuesto de importaciĂłn en: (http://omawww.sat.gob.mx/aduanasPortal).

Certificado para acreditar la supervivencia física de los pensionistas del Gobierno de México


Requisitos y procedimiento: 

Pensionistas Instituto de Seguridad y Servicios Sociales de los Trabajadores del Estado (ISSSTE)

Acudir a la Oficina Consular y presentar:

  • Original y fotocopia de tu credencial de pensionista expedida por el ISSSTE o el Ășltimo talĂłn de pago
  • Original y fotocopia de identificaciĂłn oficial con fotografĂ­a vigente (pasaporte, matrĂ­cula consular o credencial para votar).
  • Una fotografĂ­a, de frente, a color, tamaño credencial.

El interesado deberĂĄ remitir su certificado por alguna de estas dos vĂ­as:

  • A peticiĂłn del pensionista, se le entregarĂĄ el original para que, por sus propios medios, lo haga llegar al ISSSTE.
  • A peticiĂłn del pensionista, la oficina consular remitirĂĄ el certificado original a la DGSC, para su entrega al ISSSTE. Se le entregarĂĄ copia simple del certificado. Tomar en cuenta que dicho envĂ­o puede tardar hasta 4 semanas.

Pensionistas Instituto de Seguridad Social para las Fuerzas Armadas Mexicanas (ISSFAM)

  • Certificado en lĂ­nea:

Verificar en la base de datos en la pĂĄgina de internet: https://issfam2.azurewebsites.net/AdmonUsuariosRev/login.jsp

*Tener la siguiente informaciĂłn lista:

-NĂșmero de expediente

-Tipo de beneficio

-NĂșmero de filiaciĂłn y nombre

-Datos de cotejarĂĄ con tarjeta de filiaciĂłn

*Se te informarĂĄ tu nĂșmero de folio y en hoja blanca se imprimirĂĄ el comprobante de supervivencia.

  • Certificado por voz:

Llamar al sistema telefĂłnico establecido por BANJERCITO, disponible en el nĂșmero telefĂłnico: (+52) 55 5626 0588.

  • Certificado en Oficina Consular (presencial):

Acude a la oficina consular mĂĄs cercana a tu domicilio con:

-Un comprobante de ser pensionistas, como credencial ISSFAM o talĂłn de pago.

-IdentificaciĂłn con fotografĂ­a.

-El agente verificador acreditado te ayudarĂĄ a realizar tu enrolamiento de voz.

Pensionistas Instituto Mexicano del Seguro Social (IMSS)

  • Acudir a la Oficina Consular y presentar:
  • IdentificaciĂłn oficial con fotografĂ­a vigente (pasaporte, matrĂ­cula consular o credencial para votar).
  • DocumentaciĂłn por el IMSS, el INFONAVIT o una AFORE, que contenga el nĂșmero de seguridad social (NSS) y el nĂșmero de pensionado.
  • Último talĂłn de pago (si cuenta con Ă©l).
  • Una fotografĂ­a, de frente, a color, tamaño credencial (Ășnicamente para personas bajo rĂ©gimen previo a IMSS Digital)

PERIODOS DE COMPROBACIÓN DE SUPERVIVENCIA

ISSSTE,  ISSFAM, IMSS

Primer semestre: 

  • 1o de enero al 15 de abril.
  • 1 al 31 de marzo.

Deben verificar su supervivencia dos veces en el término de un año, dentro de cualquier mes, siempre y cuando exista un periodo de separación de seis meses entre cada verificación .

Segundo semestre:

  • 1 de julio al 15 de octubre.
  • 1 al 30 de septiembre.

HORARIOS DE ATENCIÓN

Lunes a viernes de 7:00 a 11:00 AM.

NO SE REQUIERE CITA

https://www.gob.mx/sre/acciones-y-programas/certificado-para-acreditar-supervivencia-fisica-de-los-pensionados-del-gobierno-mexicano-8027

 

PROTECCIÓN A MEXICANOS

ÂżTus derechos humanos fueron violados?


El Consulado de México ofrece asistencia consular a personas mexicanas víctimas de violaciones a derechos humanos en el exterior y les ayuda a canalizar denuncias ante las autoridades correspondientes, independientemente de su condición migratoria.

El consulado brinda especial atenciĂłn a aquellas personas que han sido vĂ­ctimas de acciones por parte de autoridades que atentan contra su vida e integridad fĂ­sica (policĂ­a, patrulla fronteriza, autoridades migratorias, entre otras).

Si tus derechos humanos han sido violados, ponte en contacto con el Departamento de ProtecciĂłn.

CONTÁCTANOS

El Consulado de México ofrece orientación general sobre procesos jurídicos y administrativos a personas mexicanas detenidas por autoridades migratorias y a sus familiares para ayudarles a entender su situación legal y vigilar el respeto a su integridad física y sus derechos.

Es importante saber que el Consulado de México no pude representar a una persona en un juicio ante autoridades ni cubrir el costo del proceso legal. La asesoría que brinda el consulado es de caråcter informativo y no sustituye la asesoría legal de un abogado de inmigración.

Si tĂș o algĂșn familiar ha sido detenido por autoridades migratorias y necesitas orientaciĂłn, comunĂ­cate al CIAM o con el Departamento de ProtecciĂłn.

 

{slider=DETENCIÓN POR AUTORIDADES}

El Consulado de México ofrece orientación a personas mexicanas detenidas por autoridades y a sus familiares para ayudarles a entender su situación legal y vigilar el respeto a su integridad y sus derechos.

Es importante saber que el Consulado de México no pude representar a una persona en un juicio ante autoridades, ni cubrir el costo del proceso legal. La asesoría que brinda el consulado es de caråcter informativo y no sustituye la asesoría legal.

Si tĂș o algĂșn familiar ha sido detenido por autoridades estadounidenses y necesitas orientaciĂłn, comunĂ­cate con el Departamento de ProtecciĂłn.

CONTÁCTANOS

Si fuiste detenido(a) por autoridades estadounidenses y tus objetos personales fueron retenidos, con la ayuda del Consulado de México puedes recuperarlas.


ÂżCĂłmo?

  1. Acude a la DelegaciĂłn de la SecretarĂ­a de Relaciones Exteriores (SRE) mĂĄs cercana o contacta al Consulado de MĂ©xico. Recuerda que las autoridades migratorias Ășnicamente resguardan las pertenencias por un plazo de 30 dĂ­as.
  2. Solicita la devoluciĂłn de tus objetos personales. Recuerda que debes presentar el comprobante que te entregĂł la autoridad que te detuvo al momento de solicitarlos.
  3. El Consulado de México recuperarå tus objetos personales y los enviarå a la Delegación de la SRE mås cercana a tu domicilio.
  4. Acude a recoger tus objetos personales. Debes presentar algĂșn documento de identidad como INE, pasaporte, licencia de conducir o constancia de repatriaciĂłn expedida por el INAMI. Recuerda que tus objetos personales serĂĄn resguardados por un periodo de seis meses, despuĂ©s de los cuales estarĂĄn sujetas a destrucciĂłn o donaciĂłn

*Se entiende por objeto personal aquellos objetos que llevabas contigo al momento de tu detenciĂłn, por ejemplo, dinero en efectivo, joyerĂ­a, relojes o documentos de valor. No se podrĂĄn recuperar objetos voluminosos como mochilas, herramientas, entre otros.

¿Qué hacer si no logro localizar a un familiar en el extranjero?


Si tienes dificultad para localizar a algĂșn familiar de nacionalidad mexicana que se encuentra en el extranjero y crees que enfrenta alguna situaciĂłn adversa que le impide comunicarse contigo (detenciĂłn, enfermedad o accidente), el Consulado de MĂ©xico puede proporcionarte apoyo para su localizaciĂłn.

Si requieres asistencia para localizar a un familiar en el extranjero deberĂĄs proporcionar elementos que ayuden a esclarecer la identidad y ubicaciĂłn:

  • Nombre completo
  • Lugar y fecha de nacimiento
  • FotografĂ­as
  • Acta de nacimiento
  • Domicilio en el exterior
  • Lugar de trabajo o amistades en el extranjero
  • Lugar en donde se cree que puede estar
  • Señas particulares (marcas de nacimiento, tatuajes, entre otros)

*Quien solicite el apoyo deberĂĄ presentar identificaciĂłn y documentos que comprueben el parentesco con la persona a localizar.

 

 

¿Qué hacer para repatriar los restos de un familiar a México?


Si algĂșn familiar fallece en Estados Unidos y deseas trasladar sus restos o cenizas a MĂ©xico, el Consulado ofrece asesorĂ­a y apoyo para realizar los trĂĄmites y obtener la documentaciĂłn necesaria.

Cuando una persona mexicana en el extranjero padece una enfermedad y estå en tratamiento médico, algunas veces la mejor opción es regresar a México para continuar con sus cuidados.


 El Consulado de México ofrece asesoría y apoyo a los familiares para realizar los tråmites y gestiones necesarias para repatriar a connacionales en condiciones de salud críticas que no cuenten con los medios para obtener atención médica especializada en el extranjero.

En la medida de lo posible el Consulado de México gestiona la asistencia con autoridades sanitarias para continuar con el tratamiento en el lugar de origen del connacional.

Es importante saber que el Consulado de México no se hace responsable de los gastos derivados de los cuidados médicos de personas mexicanas en el extranjero ni en México.

Si necesitas orientaciĂłn para repatriar a algĂșn familiar enfermo en el extranjero, comunĂ­cate con el Departamento de ProtecciĂłn.

CONTÁCTANOS

El Consulado de México ofrece asesoría y apoyo para realizar las gestiones necesarias para repatriar a personas mexicanas en situación de vulnerabilidad o emergencia, asegurando que el proceso se realice en forma segura, digna y humana.


Por vulnerabilidad se entiende el riesgo que enfrenta una persona de perder la vida o ver afectada la salud o integridad fĂ­sica de una persona.

Se consideran personas en situaciĂłn de vulnerabilidad:

  • Niñas, niños o adolescentes no acompañados.
  • Mujeres embarazadas, solas o con infantes.
  • Personas enfermas o con discapacidad.
  • Personas de edad avanzada.
  • Personas en estado de indigencia.

El consulado gestiona el apoyo de las autoridades en México para asegurar que se reciba adecuadamente a la persona a su llegada al país.

Si requieres asistencia, comunĂ­cate con el Departamento de ProtecciĂłn.

CONTÁCTANOS

¿Qué es un permiso humanitario?


Es una autorizaciĂłn que otorga el gobierno de Estados Unidos para ingresar a territorio estadounidense de forma temporal a personas extranjeras que no cumplen con los requisitos ordinarios de admisiĂłn. Este permiso se otorga solamente en casos de emergencia para familiares que requieren tomar decisiones medicas de un ser querido, para asistir a funerales de familiares directos o cuando una persona es requerida por autoridades judiciales para acudir a un juicio.

El permiso humanitario Ășnicamente es concedido a familiares en primer grado (cĂłnyuges, padres, hijos o hermanos) y en todos los casos, el Departamento de Seguridad Interna de Estados Unidos analiza la informaciĂłn y emite una resoluciĂłn para permitir o negar el ingreso, la cual es inapelable.

Las autoridades suelen negar el ingreso cuando la persona solicitante cuenta con antecedentes de procesos migratorios.

Es importante saber que el Consulado de México funge como intermediario entre la persona solicitante y las autoridades estadounidenses, sin embargo, no es responsable del fallo emitido.

Si necesitas tramitar un permiso humanitario por alguna de las razones antes mencionadas, comunĂ­cate con el Departamento de ProtecciĂłn.

CONTÁCTANOS

{slider=SALARIOS NO PAGADOS}

En caso de que no hayas recibido el salario que te corresponde por las horas trabajadas o si recibiste un sueldo menor al establecido por la ley y deseas presentar una queja, el Consulado de México te orienta y canaliza tu caso con las autoridades locales correspondientes.

El Consulado de MĂ©xico no pude representarte en un juicio ante autoridades ni puede cubrir el costo del proceso legal. La asesorĂ­a brindada por el consulado es de carĂĄcter informativo y en ningĂșn caso sustituye la asesorĂ­a de un representante legal.

Si necesitas orientaciĂłn, comunĂ­cate con el Departamento de ProtecciĂłn.

CONTÁCTANOS

Si sufriste algĂșn accidente en el trabajo y deseas recurrir a un juicio para obtener una indemnizaciĂłn por las lesiones ocurridas, el Consulado de MĂ©xico te orienta y canaliza tu caso con las autoridades correspondientes.

El Consulado de MĂ©xico no pude representarte en un juicio ante autoridades ni puede cubrir el costo del proceso legal. La asesorĂ­a brindada por el consulado es de carĂĄcter informativo y en ningĂșn caso sustituye la asesorĂ­a de un representante legal.

Si sufriste algĂșn accidente laboral y necesitas orientaciĂłn, comunĂ­cate con el Departamento de ProtecciĂłn.

CONTÁCTANOS

En Estados Unidos existen autoridades de protecciĂłn a la infancia que tienen facultades para tomar la custodia de una persona menor de edad. Algunas de las razones por las que esto podrĂ­a pasar son las siguientes:

  • La persona menor de edad ha sido detenida y no estĂĄ acompañada.

  • La persona menor de edad viaja sola.

  • Los padres han sido detenidos.

  • La persona menor de edad ha sufrido abuso o negligencia

Cuando una autoridad extranjera toma la custodia de una persona de nacionalidad mexicana que es menor de edad, debe notificarlo al consulado. El Consulado de México salvaguarda el interés superior de las personas menores de edad, incluyendo la posibilidad de que sus padres conserven su custodia, aun cuando no se encuentren físicamente en la localidad donde estån sus hijos.

Si las autoridades estadounidenses han tomado custodia de tus hijos o hijas, comunĂ­cate con el Departamento de ProtecciĂłn. Te brindaremos orientaciĂłn y apoyo, con el fin de que se te considere para recuperar la custodia.

CONTÁCTANOS

Las personas menores de 18 años tienen derecho a recibir de sus padres el apoyo económico suficiente para cubrir sus necesidades (comida, vestido, habitación, atención médica, educación, entre otras), aun cuando alguno de los padres no residan en México.

En este sentido, el Consulado de MĂ©xico ayuda a tramitar la solicitud de pensiĂłn alimenticia para personas menores de edad cuyos padres viven en [INGRESAR INFORMACIÓN DE SU CIRCUNSCRIPCIÓN].

La solicitud de pensiĂłn alimenticia se lleva a cabo a travĂ©s de las autoridades extranjeras competentes. El consulado Ășnicamente funge como intermediario entre la persona solicitante y dichas autoridades, por lo que no es responsable del tiempo que lleva el proceso ni del fallo emitido.

En Estados Unidos no es posible realizar solicitudes de pensión alimenticia si el deudor alimentario reside en Colorado, Florida, Iowa, Maryland, Oklahoma, Virginia y Wisconsin, dado que estos estados no reconocen un mecanismo de colaboración con México sobre pensiones alimenticias. Asimismo, algunos otros estados o condados podrían rechazar la tramitación de solicitudes que provienen de México.

Si necesitas tramitar una solicitud de pensión alimenticia, acude a la Delegación de la Secretaría de Relaciones Exteriores mås cercana a tu domicilio en México, o bien, a la Dirección General de Protección a Mexicanos en el Exterior si te encuentras en la Ciudad de México o zona metropolitana.

CONTÁCTANOS

Si vives en Estados Unidos y tus hijos o hijas menores de 16 años fueron llevados a otro paĂ­s sin tu consentimiento por su madre, padre u algĂșn otro familiar, debes notificarlo inmediatamente a la Oficina de Asuntos de la Infancia del Departamento de Estado de los Estados Unidos. Esa oficina revisa y tramita estos casos sin importar la nacionalidad, ni la situaciĂłn migratoria de las personas menores de edad o de sus padres.

Teléfonos:

  • 1-888-407-4747 (desde Estados Unidos y CanadĂĄ)
  • + 1 202-501-4444 (desde cualquier otro paĂ­s)

https://travel.state.gov/content/travel/en/International-Parental-Child-Abduction.html (información disponible en inglés)

Si te encuentras en México debes acudir a la Delegación de la Secretaría de Relaciones Exteriores (SRE) mås cercana a tu domicilio, o bien, a la Dirección General de Protección a Mexicanos en el Exterior si te encuentras en la Ciudad de México o zona metropolitana.

Maltrato y violencia doméstica se refieren a:

  • Violencia fĂ­sica
  • Acciones que obligan a una persona a realizar actos sexuales sin su consentimiento
  • Amenazas
  • Insultos
  • Humillaciones
  • Acciones que afecten la supervivencia econĂłmica de una persona.
  • Actos de violencia o amenazas en contra de algĂșn familiar

El Consulado de México cuenta con diversos recursos y programas para ayudar a personas mexicanas víctimas de maltrato y violencia doméstica. Acude al consulado, en donde te ayudaremos a canalizar tu caso con las autoridades locales correspondientes.

CONTÁCTANOS

¿De qué se trata la TRATA DE PERSONAS?


La trata de personas es un delito en el que se utiliza el engaño y la fuerza para explotar a las víctimas. Este delito viola sus derechos, las sumerge en el aislamiento, las aparta de su red de apoyo al desplazarlas de sus lugares de origen o residencia y las despersonifica mediante la explotación constante y la amenaza.

El Consulado de México ofrece recursos y brinda orientación a las personas mexicanas víctimas de trata de personas.

PodrĂ­as ser vĂ­ctima de trata de personas si...

  • Te retuvieron documentos de identificaciĂłn personal.
  • Tu desplazamiento es restringido o no dejan de vigilarte.
  • Te someten a maltrato fĂ­sico o psicolĂłgico.
  • Trabajas en condiciones infrahumanas o de explotaciĂłn.
  • El pago que recibes por tu trabajo es mĂ­nimo o nulo.
  • No se te permite tener comunicaciĂłn con tu familia o amistades.
  • Te obligan a pedir limosna o vender productos.
  • Te obligan a prostituirte.
  • Te han ofrecido dinero a cambio de ser donante de Ăłrganos o tejido.

Denuncia posibles casos de trata de personas y pregunta por los servicios disponibles en tu localidad para vĂ­ctimas de este delito.

Llama gratis las 24 horas del dĂ­a, los siete dĂ­as de la semana:

En Estados Unidos

  • National Human Trafficking Hotline: 1 888 373 7888

En México

  • LĂ­nea Nacional contra la Trata de Personas: 01 800 5533 000

También puedes llamar al Centro de Información y Asistencia a Mexicanos (CIAM) las 24 horas del día, los siete días de la semana, para recibir orientación y asistencia consular: 520 623 7874

¿Sabes qué es un crimen de odio?


Es un delito contra una persona o propiedad, en el que la vĂ­ctima es intencionalmente seleccionada por una de las siguientes caracterĂ­sticas reales o percibidas:

  • Raza, Etnia, Nacionalidad
  • ReligiĂłn
  • GĂ©nero, Identidad de GĂ©nero
  • OrientaciĂłn sexual
  • Discapacidad

¿Qué hacer si eres víctima o testigo?

  1. RepĂłrtalo a la policĂ­a.
  2. Relata exactamente lo que pasĂł y lo que se dijo durante el incidente.
  3. Si no quieres contactar a la policĂ­a por algĂșn motivo, acude a reportarlo al Consulado de MĂ©xico para reportarlo.

Si eres vĂ­ctima o testigo de un crimen de odio, ÂĄdenĂșncialo! Acude a tu consulado de MĂ©xico o llama al CIAM para recibir orientaciĂłn.

¿En qué consiste el traslado a México de personas mexicanas sentenciadas en Estados Unidos?


El traslado internacional de reos es un mecanismo por el cual una persona mexicana condenada en el extranjero puede terminar de cumplir su sentencia en México, siempre que la persona lo solicite expresamente y cumpla con ciertos requisitos.

ÂżCuĂĄles son los requisitos?

  • Tener nacionalidad mexicana.
  • No haber vivido por mĂĄs de cinco años seguidos en Estados Unidos.
  • Que el delito sea castigado tambiĂ©n en MĂ©xico.
  • Que el delito no sea polĂ­tico, militar o migratorio.
  • Que haya una sentencia a un nĂșmero determinado de meses o años en prisiĂłn (si la sentencia es “a vida” o a cierto nĂșmero de meses “a vida”, no se puede solicitar el traslado).
  • No tener procesos penales o apelaciones pendientes, ni procesos migratorios pendientes.
  • Que al momento de presentar la solicitud, quede por cumplir por lo menos seis meses de la sentencia.

¥No te dejes engañar!

El trĂĄmite de traslado es gratuito y no es necesario contar con un abogado o gestor. No proporciones tu informaciĂłn personal a quienes ofrezcan realizar este trĂĄmite en tu nombre.

¿Quién autoriza el traslado?

El Departamento de Justicia de Estados Unidos es la Ășnica autoridad facultada para autorizar una solicitud de traslado por parte de ese paĂ­s. En el caso de MĂ©xico, sĂłlo el Órgano Administrativo Desconcentrado de PrevenciĂłn y ReadaptaciĂłn Social de la SecretarĂ­a de GobernaciĂłn puede autorizar una solicitud de traslado a MĂ©xico, para poder ser trasladado es necesario contar primero con la autorizaciĂłn de las autoridades estadounidenses y despuĂ©s de las autoridades mexicanas.

La Secretaría de Relaciones Exteriores, la Embajada de México en Estados Unidos y los consulados son el canal para enviar la documentación a las autoridades competentes, pero no intervienen de ninguna manera en la decisión de autorizar o negar un traslado ni pueden influir en ella.

Ninguna de las autoridades de los dos paĂ­ses estĂĄ obligada a autorizar una solicitud de traslado. Por ello, el hecho de presentar una solicitud no significa que la solicitud de traslado serĂĄ autorizada.

ÂżCĂłmo puedo presentar mi solicitud de traslado si cumplo una sentencia?

Comunícate con el Consulado de México donde te brindaremos mayor información sobre los requisitos y el procedimiento para llevar a cabo el traslado.

CONTÁCTANOS

 

La PolĂ­tica de VinculaciĂłn y AtenciĂłn Integral para la Mujer (VAIM) es una polĂ­tica pĂșblica que incorpora la perspectiva de gĂ©nero en todas las acciones y servicios que brindan las Embajadas y los Consulados de MĂ©xico en el mundo.

A través de la VAIM, el Consulado de México en Fresno brinda a las mujeres, niñas y adolescentes una amplia gama de recursos e información, abarcando temas fundamentales como protección consular, asesoría legal, salud, educación, inclusión financiera, emprendimiento, entre otros.

Su objetivo es brindar una atención especializada, integral y transversal a todas las niñas, adolescentes y mujeres mexicanas migrantes que requieran asistencia, especialmente a aquellas en situación de vulnerabilidad, bien por violencia de género o doméstica. Esto con el fin de proteger sus intereses, garantizar la defensa de sus derechos, facilitar el acceso a la justicia y promover su empoderamiento.

Para obtener mĂĄs informaciĂłn sobre la VAIM puedes comunicarte al nĂșmero: 559 233 4241 o acudir al Consulado al Departamento de ProtecciĂłn, de lunes a viernes, de 7:00 AM a 1:00PM. No se requiere cita.

  • TelĂ©fono de emergencias del Consulado: 559 269 3026

Las representaciones de México en el mundo son Zonas Seguras. Este Consulado se rige por una política de confidencialidad que protege en todo momento la identidad y procedimientos de las mujeres, niñas y adolescentes que requieren asistencia.

¿Qué es la violencia?

Directorio de recursos locales para prevenir la violencia doméstica y de género

COMUNIDADES

Ventanilla De Salud (VDS)


Horario en el consulado: Lunes a Viernes 8am-12pm

Teléfono: (559)233-3065 ext. 139

Correo electrĂłnico: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Los Consulados de México cuentan con una Ventanilla de Salud (VDS) que ayuda de manera gratuita a promover y ofrecer información sobre servicios båsicos de salud, localización de clínicas y hospitales de bajo costo, orientación sobre como navegar el sistema de salud de EE.UU, así como asesorar en temas de salud mental.

Tu salud física y mental es importante, y en la VDS trabajamos para apoyarte en su cuidado e incrementar el acceso a servicios primarios y preventivos. La atención es segura, confidencial, gratuita y en español, sin importar tu condición migratoria.

PodrĂĄs encontrar informaciĂłn sobre:

  • InscripciĂłn a medical, medicare y seguro mĂ©dico.

  • OrientaciĂłn/consejerĂ­a en temas de salud.

  • DetecciĂłn de VIH y Sida, Ă­ndice de masa corporal, niveles de colesterol, glucosa, entre otras.

  • Jornadas de vacunaciĂłn.

  • Talleres y plĂĄticas sobre salud fĂ­sica y mental.

  • Material educativo de salud preventiva en mesas informativas.

  • ColaboraciĂłn con otras agencias para maximizar la oferta de servicios.

La organizaciĂłn encargada de la operaciĂłn de la VDS Fresno es Binational of Central California (BOCC).

  • TelĂ©fono: (559)243 3669 / (559) 470 2218

  • Sitio web: https://boccfresno.org/

  • Para mayores informes escrĂ­benos a: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Binacional de California Central se esfuerza por ayudar a los trabajadores agrícolas a abordar la inseguridad alimentaria, la asistencia de renta, pagos de PGE, el cuidado de los niños, entre otros desafíos que enfrenten diariamente.

Ventanilla De OrientaciĂłn Educativa (VOE)


Si necesitas orientación y asesoría sobre los programas y servicios educativos disponibles en Estados Unidos y México sin importar tu condición migratoria, acércate a la Ventanilla de Orientación Educativa (VOE) que se encuentra en las instalaciones del Consulado.

PodrĂĄs encontrar informaciĂłn sobre:

  • Becas.

  • CĂłmo navegar en el sistema educativo de Estados Unidos y MĂ©xico.

  • Talleres para ayuda financiera. (Cal Grant y FAFSA)

  • EducaciĂłn para adultos.

  • Plazas comunitarias.

  • Materiales educativos en español.

  • EducaciĂłn a distancia.

  • Acceso a la educaciĂłn para estudiantes que retornan a MĂ©xico.

Conoce la Plaza Comunitaria mĂĄs cercana a ti:

http://www.inea.gob.mx/servicios_en_linea/Plaza_mas_cercana.html

Si piensas regresar a México, conoce sobre las oportunidades educativas para ti y tu familia: https://ime.gob.mx/educacion

Para otros servicios educativos Visita la pĂĄgina de Mexterior: https://sep.gob.mx/mexterior/, o escribe al correo: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Para mayores informes escrĂ­benos a: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Ventanilla De AsesorĂ­a Financiera (VAF)


En el consulado cuentas con una Ventanilla de Asesoría Financiera (VAF), que ofrece servicios gratuitos y de forma confidencial. Se te ofrece ayuda e información sobre cómo manejar de una manera mås óptima tu dinero, pago de impuestos, crédito para pequeños negocios, etc.

Si lo necesitas, puedes solicitar una asesoría en la VAF del consulado, que cuenta con el personal especializado para orientarte sobre el sistema financiero local y en México.

AdemĂĄs de asesorĂ­as individuales se ofrecen:

  • Talleres, plĂĄticas, ferias de educaciĂłn financiera.

  • OrientaciĂłn sobre cĂłmo administrar tu dinero.

  • Apertura de cuentas y uso de tarjetas de crĂ©dito.

  • GuĂ­a de opciones sobre el envĂ­o econĂłmico y seguro de las remesas.

  • InformaciĂłn sobre oportunidades para invertir.

  • GuĂ­a para la declaraciĂłn de impuestos,

  • OrientaciĂłn sobre la adquisiciĂłn de vivienda en los EE.UU. o en MĂ©xico.

  • OrientaciĂłn sobre los beneficios de seguridad social en ambos paĂ­ses (IMSS, AFORE y SSA), entre otros.

AFORE Móvil y SARTEL EUA – CONSAR

Ver mĂĄs aquĂ­ - SARTEL-EUA

Directo a MĂ©xico – BANXICO

Ver mĂĄs aquĂ­

QuiĂ©n es quiĂ©n en el envĂ­o de dinero – PROFECO

Ver mĂĄs aquĂ­

Regresa y emprende – NAFIN

Ver mĂĄs aquĂ­

Tu Vivienda en México

Ver mĂĄs aquĂ­ – Tu opciĂłn en MĂ©xico

Si piensas regresar a México, en estos sitios hay información para ti:

  • GuĂ­a mĂĄs vale estar Preparado (Ver mĂĄs aquĂ­)
  • Micrositio de EducaciĂłn Financiera para Mexicanos en el Exterior / MĂłdulos de AtenciĂłn en el Exterior (MAEX) – CONDUSEF (Ver mĂĄs aquĂ­)

Para mayores informes escrĂ­benos a: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

 

Ventanilla de Atención Integral a Pueblos Originarios e Indígenas de México en el Exterior (VAIPOIME)


Desde 2022, el Consulado de México en Fresno cuenta con una Ventanilla de Atención Integral a Pueblos Originarios e Indígenas de México en el Exterior (VAIPOIME), la cual tiene como objetivo transversalizar los servicios consulares, revalorizando la diversidad cultural y acercar herramientas que ayuden a fortalecer la integración a las comunidades indígenas que residen en el Valle Central de California

Servicios:

  • Sesiones informativas sobre derechos humanos y laborales.
  • Talleres de emprendimiento, desarrollo econĂłmico y capacitaciĂłn en competencias laborales.
  • PromociĂłn de la cultura, lengua, tradiciones y expresiones artĂ­sticas.
  • VinculaciĂłn de la comunidad con organizaciones y/o instituciones locales que ofrezcan servicios disponibles en el ĂĄrea por medio de la Feria anual de recursos para las comunidades indĂ­genas en el Exterior.
  • Talleres y conferencias informativas durante la Semana de Pueblos Originarios e IndĂ­genas de MĂ©xico en el Exterior (SEPOIME).

 

La organizaciĂłn encargada de la operaciĂłn de la VAIPOIME Fresno es Centro La Familia Advocacy Services, la cual puedes contactar en:

  • TelĂ©fono: (559) 237-2961.
  • Horario: Lunes a viernes, 8:30am-3:00pm.
  • UbicaciĂłn: 302 Fresno St #102, Fresno, CA 93706.
  • Sitio web: https://www.centrolafamilia.org/es/
  • Correo electrĂłnico: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Centro La Familia provee servicios para empoderar y brindar asistencia a las familias inmersas en una cultura diversa.

Para mayores informes escrĂ­benos a: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

 

Ventanilla de EducaciĂłn CĂ­vica (VEC)


La Ventanilla de Educación Cívica (VEC) es un espacio en los consulados de México en EE.UU. que informa y orienta a la comunidad mexicana sobre participación cívica, derechos políticos y procesos democråticos en ambos países. A través de talleres, asesorías y materiales educativos, fortalece el liderazgo comunitario y fomenta el ejercicio de derechos ciudadanos.

Servicios:

  • AsesorĂ­a en participaciĂłn cĂ­vica.
  • Talleres sobre naturalizaciĂłn y voto.
  • Material Educativo.
  • VinculaciĂłn con organizaciones.

 

 

La organizaciĂłn encargada de la operaciĂłn de la VEC en Fresno es Poder LatinX, la cual puedes contactar en:

Para mayores informes escrĂ­benos a: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

A través de la estrategia de vinculación comunitaria, se busca visibilizar la importancia de las comunidades mexicanas en el exterior, recabar y sistematizar sus propuestas tendientes a mejorar el desarrollo de dichas comunidades y fortalecer la vinculación con las organizaciones de base, líderes mexicanos, aliados locales y entidades del gobierno mexicano.

Lo anterior, con el fin de desarrollar estrategias e iniciativas conjuntas que contribuyan al empoderamiento de nuestra diĂĄspora.

Asimismo, la estrategia de vinculaciĂłn busca:

  • Impulsar una relaciĂłn activa y directa entre dependencias de gobierno y comunidades mexicanas en el exterior y de las comunidades entre ellas.
  • Fomentar que las comunidades mexicanas en el exterior sean sujetos activos en la promociĂłn de MĂ©xico en el mundo.
  • Involucrar a nuestras comunidades en el exterior en el desarrollo de MĂ©xico.

Iniciativas principales:

  • Foros Consultivos y Foros Globales
  • Foro para LĂ­deres Dreamers
  • Red Global MX y Nodos MĂ©xico
  • Consejo Consultivo del IME
  • Reconocimientos Ohtli y Mexicanos Distinguidos
  • Jornadas Binacionales
  • Consejos EconĂłmicos de Mexicanos en el Exterior
  • Plataforma MEXAS
  • Semana de Cine Migrante
  • Semana Global de MĂ©xico
  • CoordinaciĂłn con entidades a nivel estatal

InfĂłrmate en ime.gob.mx

 

 

INSTITUTO DE LOS MEXICANOS EN EL EXTERIOR

Dirección: Plaza Juårez #20 Col. Centro, Alcadía Cuauhtemoc, Ciudad de México, C.P. 06010

Teléfono: (55) 3686 5100Esta dirección de correo electrónico estå siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Oficinas Estatales de AtenciĂłn a Migrantes


Aguascalientes

Oficina de AtenciĂłn al Migrante y sus Familias

Dirección: Horneado, No.104, Planta Baja. Zona Centro, C.P. 20000, Aguascalientes, Aguascalientes. 

Teléfono: 01 (449) 916 4476

Correo electrĂłnico: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.


 Baja California

SubsecretarĂ­a de Asuntos Migratorios

DirecciĂłn: Centro comercial Plaza Patria, Blvd. Diaz Ordaz, Fraccionamiento ParaĂ­so. Tijuana, Baja California

Teléfono: 01 (664) 6211372 / 84

Correo electrĂłnico: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.


Campeche

DirecciĂłn General del Instituto de Acceso a la Justicia y Personas Migrantes

Dirección: Calle Niebla No. 2, Colonia Fracciorama 2000, Campeche, Campeche, C.P. 24090, 

Teléfonos: 01 (981) 813 13 41

Correo electrĂłnico: anyerEsta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.


Ciudad De México

SecretarĂ­a de InclusiĂłn y Bienestar Social

Dirección: Eje 1 Poniente, Calle Bucareli 134, Col. Centro, Del. Cuauhtémoc, C.P. 06040, Ciudad de Mexico.

Teléfono: 01 (55) 55 14 02 03 / 03 29

Correo electrĂłnico:

Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Sitio Web: https://www.sibiso.cdmx.gob.mx/


Coahuila

DirecciĂłn de VinculaciĂłn y atenciĂłn a Coahuilenses en el Extranjero

Dirección: Padre Flores No. 181, Altos. entre Aldama y Victoria Zona Centro. C.P.25000, Saltillo, Coahuila.

Teléfonos: 

-(01 (844) 412 46 49

-01 (844) 410 77 82

Correos electrĂłnicos:

Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Sitio Web: www.oeace.sfpcoahuila.gob.mx


Colima

CoordinaciĂłn General de AtenciĂłn a Migrantes Colimenses

Dirección: Alfonso Sierra Partida. No. 369, Colonia Jardines Vista Hermosa. C.P. 28017

Teléfono: 01 (312)330 30 14

Celular: 312 943 71 98

Correo electrónico: Esta dirección de correo electrónico estå siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.


Chihuahua

Consejo Estatal de PoblaciĂłn y AtenciĂłn a Migrantes

Dirección: Aldama, No. 501, Altos. Sector Centro, C.P. 31000, Chihuahua, Chihuahua

Teléfono: 01 (614) 415 51 05 / 06

Correo electrĂłnico: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.


Durango

Instituto de AtenciĂłn y ProtecciĂłn al Migrante y su Familia del Estado de Durango

Dirección: Durango No. 1406, Int. "P". Barrio Tierra Blanca, C.P. 34139, Durango, Durango

Teléfono: (618) 81112 66

Celular: (618) 103 85 63

Correo electrĂłnico:

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.


Estado De México

Coordinador de Asuntos Internacionales

DirecciĂłn: Lerdo Poniente No. 300, Puerta 157, Col. Centro, C.P. 50000, Toluca, Estado de Mexico.

Teléfonos: 

-01 (722) 167 83 18

-19 01 (55) 5207 84 51

Correos electrĂłnicos:

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Sitio Web: http://cai.edomex.gob.mx/migrantes


Guanajuato

SecretarĂ­a del Migrante y Enlace Internacional

DirecciĂłn: C. Guadalupe No. 221, Zona Centro, C.P. 38000 Celaya, Guanajuato

Teléfono: 01 (461) 662 64 00 ext. 6403 y 6401

Correos electrónicos: 

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Sitio Web: https://migrante.guanajuato.gob.mx/


Guerrero

SecretarĂ­a de los Migrantes y Asuntos Internacionales

Dirección: Paseo Alejandro Cervantes Delgado s/n, Esq. Juan de la Barrera, Col, Universal. C.P. 39080, Chilpancingo, Guerrero

Teléfono: 01 (747) 471 2980 / 478 3029

Correo electrĂłnico:

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.


Hidalgo

SubsecretarĂ­a de Desarrollo Social y Humano

DirecciĂłn: Blvd. Everardo MĂĄrquez No. 101, Plaza Bella, Col. Periodistas, C.P. 42060, Pachuca, Hidalgo.

Teléfonos:

-01 800 717 08 28

-01 (771) 717 60 00 ext. 2369 y 2288

Correo electrĂłnico: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo..m

Sitio Web: https://sedeso.hidalgo.gob.mx


Jalisco

DirecciĂłn de AtenciĂłn a Personas Migrantes

DirecciĂłn: Calle Pavo No. 457, Esq. La Paz. 2 Pisa, Col. Centro, C.P. 44100, Guadalajara, Jalisco

Teléfono: 01(33)381 828 00 ext. 52204/52205/52661

Correos electrónicos: 

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.


MichoacĂĄn

SecretarĂ­a del Migrante

Dirección: C. Colegio Militar No. 230, Col. Chapultepec Norte, Morelia, Michoacån. C.P. 58260

Teléfono:

-01 800 557 33 99

-01 (443) 322 91 00 a 09 ext. 116, 136 y 108

Correo electrónico: Esta dirección de correo electrónico estå siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Sitio Web: https://migrante.michoacan.gob.mx/


Nayarit

Instituto de AtenciĂłn y ProtecciĂłn a Migrantes y sus Familias en el Estado de Nayarit

DirecciĂłn: Palacio de Gobierno, Avenida Mexico sin. Colonia Central. C.P. 63000, Tepic, Nayarit

Teléfonos: 

-Directo. 01 (624)-212-4768

-01 (311) 215 20 50

-01 (311) 215 20 00: ext.20050, 20051, 20052


Nuevo LeĂłn

El Gobierno de Nuevo LeĂłn

Dirección: C.5 de Mayo No. 5 2 5 Oriente. Zona Centro. Edif. Elizondo Påez. 2° piso. C.P.64000, Monterrey, Nuevo León

Teléfono: 01 (81)20 20 97 29 /30

Correo electrĂłnico:

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.


Oaxaca

Instituto Oaxaqueño de Atención al Migrante / Ciudad Administrativa Benemérito de las Américas

Dirección: Carretera al Tule, km. 11.5, Cd. Administrativa "Benemérito de las Américas", Edif. 5 P.B., C.P. 68270, Tlalixtac de Cabrera. Oaxaca

Teléfono: 01 (951) 501 5000ext. 12080 y 12081

Correo electrĂłnico:

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.


Puebla

Instituto Poblano de Asistencia al Migrante

DirecciĂłn: VĂ­a Atlixcayotl No. 1101, Piso 2, Edif. Ejecutivo, Reserva Territorial Atlixcayotl, C.P. 72190, Puebla. Puebla

Teléfono: 01 (222)303 46 00 ext. 3321/ 3322/3323

Correos electrónicos: 

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Sitio Web: https://ipam.puebla.gob.mx/

 


Querétaro

Oficina Estatal de AtenciĂłn a Migrantes

DirecciĂłn: C. 5 de Mayo No. 83, Centro HistĂłrico, C.P. 76000

Teléfono:

-01 (442) 238 5000 ext. 5184

-01(442)238 51 56

Correo electrĂłnico: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

 


San Luis PotosĂ­

Instituto de MigraciĂłn y Enlace Internacional (IMEI)

DirecciĂłn: German Gedovius No.175, Col. del Valle, C.P. 78200, San Luis PotosĂ­, San Luis PotosĂ­

Teléfono: 01 (444) 812 9819 / 01(444) 812 6934

Correo electrĂłnico:

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

 


Sonora

DirecciĂłn de Grupos Prioritarios y Migrantes

Dirección: Privada del Razo No. 16 entre calle La Palma y Carpo, del Razo, Hermosillo, Sonora, C.P. 83070 

Teléfonos: 01 (662) 213 8542 y 43 

Correos electrónicos: 

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

 


Tamaulipas

Instituto Tamaulipeco Para Los Migrantes

DirecciĂłn: Bravo No. 2123, Sector Centro, C.P. 88000, Nuevo Laredo, Tamaulipas

Teléfono:

-01(867) 712 09 20

-01 (867) 712 48 36

Correo electrĂłnico: Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

 


Tlaxcala

DirecciĂłn de AtenciĂłn a Migrantes

Dirección: Plaza San José, Esq. Plaza de la Constitución s/n, Col. Centro, C.P. 90000, Tlaxcala, Tlaxcala

Teléfonos: 01 (246) 465 0900 ext. 1137 /1138

 

Correo electrónico: 

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Sitio Web: https://migrantes.tlaxcala.gob.mx/


Veracruz

DirecciĂłn General de AtenciĂłn a Migrantes

Dirección: Palacio Federal 2do. Piso, Zamora Esq. Diego Leño, Centro, Xalapa, Veracruz

Teléfonos: 

-01 (228) 812 26 43

-01 (228) 820 33 13

Correo electrónico: Esta dirección de correo electrónico estå siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

 


YucatĂĄn

Instituto para el Desarrollo de la Cultura Maya en el Estado de Yucatån (INDEMAYA) / Subdirección de Atención a Migrantes

Dirección: Calle 66 No. 532, Centro, C.P.97000, Mérida, Yucatån

Teléfono:

-01 800 010 62 92

-01 (999) 928 72 65 ext. 26025

Correo electrónico: 

Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

aEsta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Sitio Web: http://indemaya.yucatan.gob.mx

 


Zacatecas

SecretarĂ­a del Zacatecano Migrante

Dirección: Circ. Cerro del Gato, Edif. B, Sedesol, Planta Baja, Cd. Administrativa, C.P. 9 8160, Zacatecas, Zacatecas

Teléfono:

-01 (492) 491 5000

-01 (492) 923 9598

Correo electrónico: 

 

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

-Esta direcciĂłn de correo electrĂłnico estĂĄ siendo protegida contra los robots de spam. Necesita tener JavaScript habilitado para poder verlo.

Sitio Web: https://sezami.zacatecas.gob.mx/asistencia-en-linea/

 

LENGUAS INDÍGENAS

Akateco

Tet smaasanil jeb’ anima ey yul smajb’en tx’otx’ Estados Unidos chi a’le wan servicios tet jeb’ yu wan consulados yet MĂ©xico yalk’al tzub’il yok ja situacion migratoria.

B’ab’el) Ja wunal. Chi a’le ja pasaporte, ma jun ja matricula consular, katu’ chi ske’ ja q’anon ja ceredencial para votar b’ey Mexico. wan ti’ ja’ consulado chi a’oni. Ib’il ja smaasanil ja b’i yu wan oxeb’ juunti’ yetoj yechel ja sat. Ja’ cha q’anb’ane ja wa’on abrir junoj ja cuenta b’ey banco, ja pohon ja cheque matol yet cha’ wa’on tz’ib’en sb’i ja wuninal b’ey snaahil kuyu. K’an ja cita b’ey Mi Consulado 1-424-309-0009 ta cha woche k’al junoj wan an juunti’.

Kaab’) Snaahil b’ey chi wa’xi yunal unin. Chi ske’ ja tz’ib’en sb’i ja wuninal como mexicano b’ey consulado tatol mexicano ma mexicana jach. Kaxk’al jatu’ x’alii jeb’ b’ey Estados Unidos keytontu’ chi yun yihon jeb’ sdoble nacionalidad. Chi ske’ pax ja nupii b’ey consulado chi chale paxk’al Mexico.

Oxeb’) Chac ilehi. Yalk’al tzub’il yok ja situación migratoria jaxka jun Departamento de Protección chach skolo’ yalon xolil eyach ek’al tujan tema yutol ey ja walon ja wet b’ey tx’otx’ Estados Unidos. Chi ske’pax jach yahon ok yul sk’ab’ jaxka maj chi alon xolil syelalil b’eyb’al. Jaxka wan tema yet mulnahil, tachach ujteleheltej yin junoj mulnahil ma amcha wi’ ja tool, tzet chi yun ja wa’nen okja wuun b’ey tx’otx’ Estados Unidos; tahey b’ey chi k’eyaj junoj ja wuninal ma tol mitx’b’il yu yaaw; chi ilehi pax yib’an jaxka maj chi etaxi ma wan neq’om ya’ yul snaa; k’al pax jaxka jun skoolb’anil jeb’ unin yet maj chi spoole sb’a. Yetoj wanojxa.

Kaneb’) Wan poderes notariales: Tahey junoj ja ya’ilal cha woche cha wa’ne b’ey MĂ©xico amchi chi ske’ ja tooy ja’ jun poder notarial chi ske’ jach skoloni. Chach ya’ representar junoj anima b’ey MĂ©xico yetoj jaxka jun poder notarial swa’xi jaxka junoj Testamento, yuunal tx’on ma poole b’ahil. Tahey ja duda k’anle b’ey consulado.

Joheb’) Kuywoj yetoj salud. Ey programas yu jun Departamentos yet Estados Unidos chach skoloni jaxka yin ja q’inal, chach yahok yul sq’ab’ jaxka jeb’ chi ske’ yalon español, inglĂ©s mapax capacitaciĂłn yib’an mulnahil. Ib’il aaj jun lista yu jeb’ b’ey chi ske’ ja wantelehi, amojob’ ja seguro katu’ k’ojb’il towal. Eypax wan programa chi seyon ja vinculaciĂłn yetoj b’ey xach alii. Q’anle yu wan servicio ti’.

Eyjun consulado yet Mexico ja kaawilal

¡Ani ileq’oj!

Amuzgo

Nji cuentaꞌ video na nntꞌom Ă±êžŒom na conaꞌni nꞌaⁿngue NꞌaĂ±êžŒiaⁿ Tyuasndaꞌ cuenta nꞌaⁿ na coꞌo cuicheⁿ tyua na yom Tyua Nandye cotyijndihaꞌ quio tsꞌiaⁿ mi cuenta chaꞌtso nꞌaⁿ ntyuasndaꞌ na mꞌaⁿ tyua ba, taꞌnantjoⁿaꞌ ñingeêžŒĂ±i jnuiꞌe na tyꞌehe:

1) Nom quio xueꞌ tsꞌaⁿ. Batsꞌiaⁿ cuenta nꞌaⁿ na coꞌo cuicheⁿ tyua, joꞌ ya nngoñomꞌ tsom na ya nncjaꞌ cuicheⁿ tyua, cui matrĂ­cula ndoꞌ ya nncwjiꞌ tsom lesiĂłn ꞌnaꞌ quio na ya nntyioꞌ Ă±êžŒiaⁿ nꞌaⁿ Tyuasndaꞌ. Na ndye nom mi naꞌxuaⁿaꞌ xueꞌ na cande̱ꞌ quio na jnuiꞌnjinomꞌ. Ya nnguinꞌueꞌnomꞌ jaâżêžŒ njo Tyua Nandye na nntsinaꞌnom cui cuenta bꞌa na coñibe sꞌom, na nntsijndyoꞌnomꞌ cheque o na nntsicoꞌ ngue ꞌna ntsindaꞌ na nngꞌohe scuela. Cwjiꞌnomꞌ xue na ya nncjaꞌ batsꞌiaⁿ Mi Consulado 1-424-309-0009 xaⁿna nꞌueꞌnom cuindyiꞌ nom mi.

2) Naꞌto ya nnuiꞌ tsom xueꞌ tsꞌaⁿ. Xaⁿna conuinomꞌ iscu o isꞌa tyuasndaꞌ ndoꞌ ntsindaꞌ tuiñi Tyua Nandye, ya nncwjiꞌ nom ngue ꞌnahe chaꞌna nꞌaⁿ tyuasndaꞌ, Batsꞌiaⁿ cuenta nꞌaⁿ na coꞌo cuicheⁿ tyua; quiajoꞌ nnuiñi nꞌaⁿ na ya nngꞌoⁿe na be ntyua. Mantyi ya nndyoꞌ Batsꞌiaⁿ cuenta nꞌaⁿ na coꞌo cuicheⁿ tyua xaⁿna na ñimacoꞌ ndoꞌ nꞌuetsꞌomꞌ na nnguicajnda na tomacoꞌ naquiꞌ Tyuasndaꞌ.

3) Na macuiñomꞌ. Cañjomꞌtsꞌomꞌ na taꞌnantjoⁿaꞌ chuyu saꞌ na jnuiꞌ tjaꞌ, yom nji na cotyiñomꞌ ꞌu naquiꞌ Tyua Nandye. Batsꞌiaⁿ na macuiñomꞌ nꞌaⁿ, macuiñomꞌaꞌ ꞌu ndoꞌ matyijndihaꞌ na matsijndaêžŒĂ±ihaꞌ nomnde nꞌaⁿ. Mantyi ya nntyijndihaꞌ quio cui tsꞌaⁿ, na ya nntsijndaêžŒĂ±i nom tsꞌaⁿ quio nji ꞌnaꞌ batsꞌiaⁿ. CjaêžŒĂ±jaꞌ Batsꞌiaⁿ cuenta nꞌaⁿ na coꞌo cuicheⁿ tyua, na ndyotyi ba quio naꞌto na mꞌaâżêžŒ, naꞌto ya nngoñomꞌ Ă±êžŒom ñjaꞌnaꞌ tsꞌiaⁿ, xjeⁿ taꞌna ñingeêžŒĂ±i nntsitsuꞌ tsꞌiaⁿ, o xjeⁿ na tyiꞌjomnꞌua tsꞌiaⁿ na saꞌ; na nnguijndaêžŒĂ±i Ă±êžŒom ñjaꞌnaꞌ na jnuiꞌ tjaꞌ ndoꞌ nnguinquio xaⁿna nnde̱ nnjoya nomꞌ ꞌnaꞌ na mꞌaâżêžŒ

Tyua Nandye; na nnguijndaêžŒĂ±i nꞌaⁿ ꞌnaꞌ tsꞌaⁿ na ñjomñi bancjo o na tyoconde̱ nnguijndaêžŒĂ±i; na taꞌnꞌue nnuiꞌjnaêžŒĂ±i nꞌaⁿ ndoꞌ tanꞌue nntjaꞌ nꞌaⁿ ntyjehe naꞌto na mꞌahe; na nngoñomꞌ tsꞌaⁿ sꞌom na ya nncuaꞌ ntsinda tsꞌaⁿ nquiꞌ na jnde̱ tyuiꞌ nom na toco, ndoꞌ ntꞌomcheⁿ.

4) NꞌaĂ±êžŒiaⁿ na Coñiꞌbe nom. Xaⁿna macaⁿaꞌ nntsijndaꞌnomꞌ cui Ă±êžŒom quio nom nji ꞌnaꞌ batsꞌiaⁿ naquiꞌ Tyuasndaꞌ xaⁿjo xonde̱ nncjaꞌ nncuꞌyaꞌ, cui Batsꞌiaⁿ na Coñibe nom ya nntyijndihaꞌ ꞌu. Batsꞌiaⁿ na

Coñibe nom manquiahaꞌ nañja na cui tsꞌaⁿ na mꞌaⁿ Tyuasndaꞌ ya nncjacuiñjeꞌ cuentaꞌ, na nntsijndaêžŒĂ±i Ă±êžŒom chaꞌna nnguibe tsom chuyu nꞌuetsꞌomꞌ na nnui, tsom cuentaꞌ na majndeꞌ ndoꞌ matsijndaꞌ o tsom na cotyuiꞌ na tomacoꞌ. CjaêžŒĂ±jaꞌ Batsꞌiaⁿ cuenta nꞌaⁿ na coꞌo cuicheⁿ tyua xjeâżêžŒĂ±i nnde̱ nñjiꞌ Ă±êžŒom na ꞌu tyiêžŒĂ±jiꞌ.

5) Na coñiꞌma ndoꞌ na conui nasi. Batsꞌiaⁿ na matyijndi nꞌaⁿ, machꞌehaꞌ tsꞌiaⁿ na ya nntyijndihaꞌ ꞌu cui cui xue Tyua Nandye. Yanntyijndihaꞌ na ncjaꞌqueꞌ na nntsiꞌnaꞌ ñomtsco, inglĂ©s, taxjeⁿ ya nntsiꞌnaꞌ ñjaꞌnaꞌ tsꞌiaⁿ na ya nntsaꞌ. Tsixuaⁿaꞌ nom na ñjo ngue ꞌna nꞌa nasi naꞌto ya nncjaꞌ na nnui nasi ꞌu mina tyiꞌxuaâżêžŒ seguro ndoꞌ cje cuenta nntyiomꞌcoꞌ. Ndoꞌ tsixuaⁿaꞌ nꞌaⁿ na ya nntyijndi na nnde̱ nntsiniꞌ quio nꞌaⁿ tsjomꞌ. Tyiꞌnꞌue nngꞌomꞌtyiꞌ ñomtyiu, cuixeꞌ ñjaꞌnaꞌ tsꞌiaⁿ mi.

Tyuasndaꞌ tsixuaⁿaꞌ cui Batsꞌiaⁿ cuenta nꞌaⁿ na coꞌo cuicheⁿ tyua ndyo quio naꞌto na ꞌu mꞌaâżêžŒ. CjaêžŒĂ±jaꞌ naꞌto mꞌaⁿù.

Ch’ol del noreste

Jiñi consulado icha’añbĂ€ MĂ©xico ambĂ€ tyi Estados Unidos mi iyĂ€k’ob ili lajkoltyÀñtyel pejtyelel mexicanojob, mach yĂ€lĂ€yik mi migrantejety:

1) Junp’ej juñ cha’añ mi iña’tyÀñtyel majkiyety. Ya’ tyi consulado mi imejlel atyaj apasaporte, o junp’ej amatricula yik’oty mi imejlel ak’ajtyiñ acredencial cha’añ elector cha’añ mi imejlel acha’leñ tyi votar tyi MĂ©xico. Tyi ili iyuxp’ejlel juñ ya’i mi ityilel ak’aba yik’oty iyejtyĂ€lel awuty. mi imejlel ak’Àñ cha’añ mi ajam acuenta tyi banco yik’oty cha’añ mi imejlel awotsañ tyi escuela awalobil ya’ tyi Estados Unidos. Mi awom ak’ajtyiñ ili juñtyak yom mi cha’lañ ty’añ tyi Mi Consulado 1-424-309-0009.

2) Mi imejlel ak’Àñ jiñi registro civil. Mi tyilemety tyi MĂ©xico pero awalobilob tsi iyilayob pañÀmil tyi Estados Unidos mi imejlel acha’leñob tyi registrar che’ bajche’ mexicano ya’ tyi consulado cha’añ mi imejlel ityaj cha’p’ejl inacionalidad. Yik’oty mi imejlel acha’leñ ñujpuñel ya’ tyi consulado, pero añ ik’Àjñibal tyi Mexico ja’el.

3) Mi atyaj akÀñtyÀñtyel. Mach yĂ€lĂ€yik mi migrantejety tyi Estados Unidos yom awujil cha’añ añ aderecho. Jiñi departamento baki mi atyaj akÀñtyÀñtyel mi imejlel ikoltyañet. Yik’oty mi imejlel icha’leñety tyi asesorar che’ añety tyi wokol. Mi tsa’ chojkiyety lok’el tyi awe’tyel, o mi ma’añik tsa’ tyojliyety baki mi acha’leñ e’tyel o mi awom aña’tyañ bajche’ yom mi amel cha’añ ma’añik mi achojkel lok’el tyi Esados Unidos o mi awom asĂ€klañ juntyikil api’Àl sajtyembĂ€ o mi tsa acha’le abĂ€ tyi divorciar mi imejlel asu’beñtyel bajche’ mi atyaj ipension awalobilob o mi woli atyaj ats’aleñtyel yom mi amajlel ya’ tyi consulado lĂ€k’ÀlbĂ€ añ.

4) Mi imejlel iyĂ€k’eñey junp’ej juñ ik’aba poderes notariales. Mi añ junp’ej awokol tyi MĂ©xico pero ma’añik mi amejlel tyi majlel ili poder notarial mi imejlel ikoltyañety. Ili poder notarial mi imejlel ik’Àñ juntyikil ambĂ€ ti Mexico cha’añ mi ityoj-esañ jiñi wokol, che’ bajche’ testamento, o mi añ chuki awom amÀñ, o cha’añ mi imel divorcio. Yom mi ak’ajtyiñ ya’ tyi consulado.

5) KÀñyesÀñtyel yik’oty ts’ÀkÀñtyel. Añ junp’ej departamento ik’aba comunidades tyi Estados Unidos ya’i mi imejlel atyaj akÀñtyesÀñtyel cha’añ mi añop español o inglĂ©s o cha’añ mi akÀñesÀñtyel tyi e’tyel. Yik’oty ya’i mi asu’beñtyel baki mi imejlel atyaj ats’ÀkÀñtyel. Yik’oty ya’i mi imejlel asu’beñtyel mi añ api’Àlob tyilembĂ€ tyi alumal. Mach mi acha’lejñ bĂ€k’ejñ yom mi ak’ajtyiñ.

LĂ€k’Àl añ iconsulado laklumal Mexico. ÂĄYom mi imajlel ak’el!

Traducido por: Pascual Arcos Alvarez ( ch’ol del Noreste)

Chatino

Na'an se'en nducua nten nda'an tñan gubiernu 'in ne' Chijya' si'yana cu'ni cunta ne' 'in nten nu nda'an yu'hui ti la se'en tijyo'. Lo' ndeña'an tca ta yaa' ne' 'in um:

Lo'o tso' cha' 'in quityi nii um: Se'en re tca culoo um quityi cha' cuiya' nu nchcui' ne' lo'o pasaporte, lo'o xca quityi un lca matrícula consular, a cunta lo'o credencial 'in um nu ta'a tca cu'ni um vota nde Chijya'. Ta'a snan quityi re ljyan nii um lo'o lcuin um, lo' tca chcua na yaa' um lja ndlyu um loo yuu re ta xa tsaa um sca banco uta xa tsaa taa um nii sñe' um xa chu'hui xcula. Cha' nchca ti' um culoo scasca quityi m'ni tyi'ya na re, tca chcui' lo'o cuiya' 1-424-309-0009 se'en lca Mi Consulado.

Lo'o tso' ña'an nu ndyijin nii ne': Cha' lca um ne' Chijya' lo' nguhui' suhue' 'in um ncua cune' nguihui' loo yuu re, tca tijin um nii nguhui' se'en re, lo' ntsu'hui lyoo quityi can' tsaña'an loo yuu re lo'o loo yuu 'in ne' chijya'. Ticui' cuaña'an cha' nchca ti' um tyijyin um loo bse tca caa um lo' qyityi mdijin um loo bse ntsu'hui lyoo na 'in um la loo yuu 'in ne' chijya'.

Ña'an ntsu'hui ne' cunta 'in um: Quia yu'hui ti' um si'yana siya' la re ndlyu um una nsu'hua loo ne' 'in um, lo' ntsu'hui nten nu tca ta yaa' 'in um lo'o cha' can', a cunta lo'o scasca la cha' nu chen lca lo'o tso' cha' 'in lee. Tca caan um lo' taa na suun lo'o um lo'o scasca cha' lo'o tso' cha' 'in se'en ngui'ni um tñan, ta a nsu'hua lyiya' x'nan um 'in um, uta ngulyoo can' 'in um se'en cua' ngui'ni ca um tñan, uta ntsu'hui xca ña'an tayaa' 'in um lo'o ña'an ndi'in um xca loo yuu, ta cha' ntsu'hui nten ti' nchca ta'a um ntsu'hui ne' na'an chcuan uta a ndyija lyoo 'a, cha' nde'en nu ndyi'ya te'en tucui lca um uta ña'an se'en ndi'in um ndijin um nu ti'i, uta ña'an tijin sti nu suhue ti 'in um tsaan 'in siya' cua' ngula ti'in ta'a um lo'o.

Lo'o tso' cha' 'in quityi nu lca poder notarial: Cha' n'ni cha' 'in um culyo huii um sca cha' nu ndon loo nde loo yuu 'in ne' chijya' lo' a tca quiaa um, quityi can' tca ta yaa' na 'in um. Lo'o quityi nu lca poder notarial tca cunan um sca tucui nu lyoo huii cha' nu n'ni 'in um la loo yuu quichen tyi um lo' a 'ni cha' quiaa um, ña'an nchca ti': Testamento, cha' cujui' uta xi'i um sca nan, uta cula' ti'in ta'a um. Nde tca ta yaa' na 'in um.

Lo'o tso' cha' 'in xcula uta lo'o tso' cha' 'in ne' nducua cuxa: Ntsu'hui scasca ña'an tca ta yaa' na 'in um lo'o xcula 'in cha' slya, inglés uta ña'an tca cu'ni um scasca tñan. A cunta, nde tca quitsa' ne' 'in um la tca tsaa um ca rmiyu 'in um nu cua' tsa tsu'hue la lyiya'. Tyun ña'an tca ta yaa' ne' 'in um.

Ne' chijya' nda'an tñan ne' 'in nten nu tca ta yaa' 'in um, caan um lo' chu'hui lyoo um 'in na.

Chinanteco de San Juan Bautista Tlacoatzintepec, Oaxaca

Cora

Ɨ TƗ AJAꞌYEE TYAJAꞌRÁNAMUAJ

Ɨ tÉš ĂĄêžŒyuꞌsiꞌij mej mij jaatasĂ©ejrata nĂĄayarij nyuucaj jÉšmeꞌ

JoꞌtÉšj jĂĄaɚꞌrij maj jaꞌrĂĄêžŒastij Éš maj puasaaruveꞌej aêžŒĂĄjna a Estados Unidos MĂ©xico maj jaꞌrĂĄacÉšj aꞌyaa mu tyihuaꞌhuɚɚreꞌ nĂ©ijmiꞌcaa Ă­iyeꞌej Mexico maj huatchĂĄatÉšmee, ajta quee aꞌɚ́jna jeꞌej, jeꞌej maj tyityechĂĄatÉšmee:

1) Yuꞌxarij maj jÉšn jĂĄamuaꞌree aꞌtɚ́j paj pueꞌeen. AêžŒĂĄjna joꞌtÉšj jĂĄaɚꞌrij maj jaꞌrĂĄêžŒastij ɚꞌrĂ­j paj jaatĂĄhuoonyij aꞌɚ́jcÉš Éš pasaportej, jaꞌ matrĂ­iculaj aêžŒĂĄa tÉš jaꞌajtyĂĄmaꞌcan joꞌtÉšj jĂĄaɚꞌrij paj jaꞌrĂĄêžŒastij ajta jeꞌen paj jaatĂĄhuoonyij jaꞌ credenciaj Éš paj jÉšn tyuꞌ votaadoj Ă­iyeꞌej MĂ©xico. AêžŒĂ­jna Éš tÉš tyiꞌhueeicaj jitze pu ĂĄêžŒyuꞌsiꞌ jeꞌej paj ĂĄntyapuaj ajta jeꞌen jaꞌnyĂ©erimij. Aꞌɚ́ɚ pu muatyĂĄhuɚꞌrii ajtyapuaꞌ Éšmuaj a Estados Unidos pej pij banco joꞌtyĂĄjrutyej, paj tyiꞌhuaꞌnajchiyeꞌen cheĂ©quej jÉšme nusu paj jaꞌyĂłjmuaꞌ ooyuꞌxaj joꞌmaj tyojĂłomuaꞌtyej. Pataꞌaj tyoꞌcĂĄaxaj aêžŒĂĄjna a Mi Consulado 1-424-309-0009 tÉšpuaꞌaj a jitze juxÉšeꞌveꞌej sɚ́ɚj aꞌɚ́jna Éš yuꞌxarij.

2) Joꞌmaj nĂ©ijmiꞌi tyeꞌjeꞌyuꞌxaj jeꞌej tÉš sɚ́ɚj tyiꞌchej. TÉšpuaꞌaj MĂ©xico paꞌmaꞌcantaj peꞌ Ă­itan nusu petyĂĄatan majta jeꞌen jaꞌyĂłjmuaꞌ aêžŒĂĄa joꞌnĂĄnÉšeꞌhuacaꞌ aꞌ Estados Unidos, aꞌyaa pu tyĂ­ÉšêžŒrij paj huoꞌ registraadoj aêžŒĂĄjna joꞌtÉšj jĂĄaɚꞌrij paj jaꞌrĂĄêžŒastij, aꞌyaa mu mij huaꞌpuaquej tyaranamuĂĄaraj muaꞌjuꞌun. Aꞌyaa pu ajta tyĂ­ÉšêžŒrij paj aêžŒĂĄa joꞌrĂ©êžŒnyej joꞌmaj jĂĄaꞌasacaa Éš maj puasaaruveꞌej tÉšpuaꞌaj pĂĄaxÉšeꞌveꞌej paj huatyĂ©nyeÉšichej pej pij pajta aꞌyan tyiꞌnyéɚɚchej puaꞌraꞌnyij Ă­iyeꞌej MĂ©xico.

3) TÉš muaatyĂĄhuɚɚreꞌen. PĂĄamuaꞌreerej tÉšquĂ©e aꞌɚ́jna jeꞌej jeꞌej paj tyiꞌchej, sĂ©ejreꞌ tyiꞌtɚ́j paj jÉšn huatĂĄcÉšpuaj aêžŒĂĄjna a Estados Unidos. Aꞌɚ́ɚmaj Éš maj aꞌɚ́jna jÉšn antyĂșumuaꞌree maj huotyĂ©chaꞌɚɚn aꞌɚ́ɚ mu ajapuĂĄ huatĂĄnyuusij majta jeꞌen tyĂĄmuaꞌ tyimuaatĂ©êžŒexaatyeꞌej jeꞌej paj huĂĄrÉšnyij. Majta mu muaatĂĄhuɚɚreꞌsij tÉšpuaꞌaj tyiꞌtɚ́j jÉšn jeꞌej puaꞌaj petyoꞌtyĂĄêžŒÉštzeereꞌen. Pataꞌaj aêžŒĂĄa jaꞌtanyĂ©j joꞌmaj jĂĄasacaa Éš maj puasaaruveꞌej pej pij jĂ©etzeꞌ jĂĄamuaꞌree jeꞌej paj tyuꞌmuĂĄrÉšeꞌen nusu maj muiꞌrĂĄêžŒityacaꞌ nusu maj quee tyimuaanĂĄjchi, maj muatĂ©êžŒexaatyeꞌen tÉšpuaꞌaj jeꞌej tyĂ­ÉšêžŒriitan pej pij tyĂĄmuaꞌ naa aêžŒĂĄa tyejeꞌchĂĄaj puaꞌraꞌnyij a Estados Unidos, paj huohuoonyij aꞌtyeɚɚtyeristyamua maj huoꞌvĂ­viꞌ nusu Éš maj joꞌvĂĄtzÉšj, maj muaatĂĄhuɚɚreꞌen tÉšpuaꞌaj mequee tyĂĄmuaꞌ mojoꞌseejra nusu jeꞌej puaꞌaj mamuaꞌuurej, maj tyihuoꞌtaꞌan Éš tÉš tyiꞌcueꞌriꞌ Éš huaꞌyĂłojmuaꞌ tÉšpuaꞌaj Éš maj huatĂłotoj, ajtĂĄhuaꞌaj sĂ©ecan jÉšmeꞌ.

4) Yuꞌxarij paj jÉšn tyoꞌxĂĄêžŒpuɚꞌɚntareꞌen. TÉšpuaꞌaj ajitze juxÉšeꞌveꞌej paj tyiꞌtɚ́j ooxĂĄêžŒpuɚꞌɚntareꞌen aêžŒĂĄjna a MĂ©xico pajta quee pĂșjoorej paj ujoꞌmeꞌen, aꞌɚ́jna Éš yuꞌxarij paj jÉšj tyoꞌxĂĄêžŒpuɚꞌɚntareꞌen pu muaatyĂĄhuɚɚreꞌsij. Aꞌɚ́ɚ pu Éš yuꞌxarij tyuꞌtĂĄvej tɚꞌij aꞌtɚ́j ajitze maꞌcan tyoꞌxĂĄpuɚꞌɚntareꞌen yaa tɚꞌɚj Éš sɚ́ɚj tÉš tyiꞌijchaꞌɚj, nusu tyiꞌtɚ́j tÉš huĂĄnanÉšej nusu tÉš jaatoj ajta yaa tɚꞌɚj Éš maj huatĂłotoj. AjtyĂĄxɚɚrij aêžŒĂĄjna joꞌmaj jĂĄaꞌsacaa Éš maj puasaaruveꞌej pej pij nĂ©ijmiꞌi tyuꞌmuaꞌreej.

5) Maj tyihuaꞌmuaꞌtyej majta Éš maj tyihuĂĄêžŒhuaatyeꞌ. Ɨ maj aꞌɚ́jna jÉšn antyĂșumuaꞌree metyiꞌijchaꞌɚj tyiꞌtɚ́j maj jÉšn neĂ­n xÉšcaj tzajta muaatĂĄhuɚɚreꞌen aêžŒĂĄjna a Estados Unidos. Aꞌɚ́ɚ mu muaatĂĄhuɚɚreꞌsij mej mij castĂ­ran muamuaꞌtyej nusu Éš huaꞌ nyuucaj aꞌɚ́ɚjma, ajta aꞌyĂĄjna aꞌɚ́ɚ mu majta tyĂĄmuaꞌ muaꞌuurej pej pij tyuꞌmuĂĄrÉšeꞌen. Aꞌɚ́ɚ mu majta jamuaꞌreej joꞌtÉšj jĂĄaɚꞌrij mej mij tyimuĂĄahuaatyeꞌen tyij pajta quee ĂĄêžŒyuꞌsiꞌ aêžŒĂĄjna majta jeꞌen quee aꞌchu muajijveꞌen. Ajta aꞌyĂĄjna, ɚꞌrĂ­j maj tyoꞌcĂĄaxaj mej mij muaatĂĄhuɚɚreꞌen joꞌpaj jaꞌmaꞌcan. CapĂĄj jeꞌej tyĂ­êžŒmuaꞌaxcaj sulu pataꞌaj tyuꞌtaêžŒĂ­huoꞌon aêžŒĂ­jna jÉšmeꞌ

MĂ©xico pu jitze sĂ©ejre joꞌmaj jĂĄasacaa Éš maj puasaaruveꞌej ajta quee mujaꞌ Éšmuaj putyajaꞌrÉšcÉšj. ÂĄPataꞌaj aêžŒĂĄa jaꞌtanyĂ©j!

Mam

SomoqeÂŽ tijxÂŽqeo kloj te qemay te tma te tik xplaj.

Kye kbinx toj te Mexico ta at kuay junol suqul kye jonte aubil kya kilit a tanam mexicana tojanim tham tilo qÂŽnel nabli chujol tsajnaqeÂŽ.

Te ujal ta we ten kvibi wenbant o kenel kye kbinxju qŽujal ixja jun numbij kybi ix tuqŽon kredecial tet robots to Mexico kye ox ujal atok tnjiya tij nojna tsbalil ban odente tsalu ja at kuay junal te jabil chulay te tmi pedul kyek jatsibal tal kuala toesckuel. Jatgana jun jun kye te uj Mi Consulado 1-424-309-0009 ajiguma jun kye jata teuj.

Xmako qÂŽoke ja kyete mexikano o mexicana jal itsji to at kui jamal ban tsiban tse mexicano o kenel kye kbinx to qÂŽobinx ats pe at teuj te mel tse tat tsaj teney axs ban ban tsaj kyete binx jo tgona ma kye moge te kye mojbil kÂŽeme tgutsa to Mexico.

Moqsay naon tilo kutbi te chaqal ja tsula, at derechil to at kuay junal to kubil te maqŽay te kalol tya xi tmate junxi te tma ax bant kal kye tu pakbets pormal kux to k kye kbinx txja kayni te kŽamol tidi kyma tibaj tma kyoqŽumbil tsen lajchi tilo qbi chojonel ñea chojli ximojil betonel te toskinel je at junteltebe teyalpo te qambe at kui junal jion te pamil moq ome tilo tapakbal kamey o tidich xmayin dujajlon ho tsumey sqŽumbe xima sustans kyete kyajol junel kye jun jun.

Ban ktusibay ja tgana telel kyeju tbantel kyjow to Mexico, te tilo bant kutsibet aki tonima te bant kutsibet qÂŽamate ja a tsu to Mexico adka ponte bin tma bantel tsen kutma atsbaj qÂŽaybi o pawanqe laq bets betel te tots kinel ja at juntel be te xalpo.

Xaksume banxi to kulbilat te tanam at jun programa kÂŽubant okÂŽete its tun to ale kuay junal ban ja totsqinal kye xnaqsalte espaol ingles xyaj kusnaqtsen te ta agÂŽul at pe ax jun tsiblel te tanam te ja ban kamon binel kÂŽel yap ajitolote ban banax kuts tkuj aji ape te lamel tye tanama ja tsanaya tilo visum qaniya tun jun tel kuts tkuj xnaji ape tetel te lambal. Te nama ja tsajnaya tilo ximay kanin ku akÂŽumbila.

Mexico at jun kye binx qÂŽayni tija. ÂĄWitsanku!

Maya

NĂș’uk tÂŽan tiaĂĄl videoi u k’aaytĂĄa ich masewaal tÂŽan

Le CĂșchil Taanlaj Cajnaaloob MĂ©xico ti’ Estados Unidos cu t’saaico’ob le taanlajo’oba’ ti’ tulĂĄcal u cajna’alilo’ob MĂ©xico ichi le luÂŽuma’, ma’ k’abe’et u ojelta’a bix k’uchicĂłobi.

1) JĂș’unil K’ajĂłoltaa. Te’ CĂșchil Taanlaj Cajnaaloob cu pajtal a jo’sik jump’eel pasaporte, jumpe’el k’ahlay u CĂșchil Taanlaj Cajnaaloob beyxan a k’aatik a ju’un hook’ chiitah MĂ©xico. Le o’oxp’eel ju’unó’ob yantio’ob u chucani a K’aaba’ yetel a wochel. Cu pajtal u meyajtech way Estados Unidos u tia’al a je’ik a bak’xok ti’ banco, u bo’otaatech chequeoob, a dsiibtik a paala ti’ cĂșchil xok. Bet a tsa ti’ Mi Consulado 1-424-309-0009 wa ca dzibotik jumpe’el ti’ lejĂșuno’oobĂĄ.

2) U CĂșchil DsĂ­ibtaal MĂĄac. Wa mexicanaech wa mexicanoeche’ yetel a Palalo’ob siijo’ob tu lu’umil Estados Unidos, cu pajtal a dsiibtco’ob bey mexicano’ob te’ CĂșchil Taanlaj Cajnaaloob; beyo’ cu K’amico’ob u ca’ap’éel lu’umilo’ob. Beyxan cu pajtal a tal te’ CĂșchil Taanlaj Cajnaaloob wa a k’aat u dzo’okol a bel yetel le dzo’okol belo’ cu chimpolta’al MĂ©xico.

3) Boch’ta’al. Ka’asĂ© je’ bix k’uchikech waye’ yantech pajtalil Estados Unidos. Le cĂșchil Boch’talo’ cu tziktech tzolxikin ti jejelĂĄas ba’xo’ob. Yetel cu pajtal u bisikech u tiĂĄal u e’sa’atech ba’xo’ob ti ley. Xen ta CĂșchil Taanlaj Cajnaaloob nadztech u tia’al u tzo’olotech yo’lal ba’xo’ob ti’ meyaj beyxan wa tojoch’intĂĄbech xma’bo’li wa ma’ bo’ota’aabtech a meyaji’; a taanla’aj yo’lal u k’ajo’olta’a wa yan u bejil u tia’al a ma’lo’ob yantal Estados Unidos, u caxta’al a la’ak’oob k’alĂĄano’ob ti u cĂșchil bo’ol k’eban wa mĂĄ ojĂ©ela’an tu’ux yano’obi; u tĂĄanla’aj u tĂ©eni u cabaĂłolta’a masewa’al wa ba’teil cajtali; u t’saba’ tĂĄanlaj ti’ pa’alal u dzo’okol u p’atcubaob le tata tzilo’obo’, ichi u la’ak’ ba’xo’ob.

4) Pajtal Notario’ob. Wa k’abĂ©t a xĂș’ulsik wa ba’ax ti ley Mexico ba’le’ ma’ tu utztal a bin; jump’e’el u Pajtali Notario cu pajtaj u a’antikech. U Pajtalil Notario’ob cu cha’ik wa mĂĄax ti’ Mexicoe’ u acta’antech u tia’al a xu’ulsik ba’axo’ob je’ bix ti’ alab Ăłlil, k’ax t’an ti man- coonol wa p’atbail. Nadz’aba te’ CĂșchil Taanlaj Cajnaaloob wa yan ba’ax ma’ ta na’tik.

5) Ka’ansaj yetel toj o’olal. Le cĂșchil cajo’ob yan ti jeÂŽjelĂĄas taĂĄnlaj cu pajtal u ta’anlikech sa’ansama ti a cuxtal Estados Unidos. Cu pĂĄjtal u tak’ikech ti’ u kĂĄansaj castlan t’an, Ingles, beyxan ka’ansaj ti’ meyaj. Yan ti’oob xan jumpĂ©el tso’ol tu’ux je’ u pajtal a k’amik ta’anlaj ti’ a toj o’ol xma’ ju’unil yetel maÂŽsen co’oji’. Bey xan yan jejela’as meyajo’ob cu tak’ikech ta lu’umil tu’ux a tal. Má’ u sa’ata a ‘ool k’atchi’it yo’lal le ta’anlajo’ba.

mexicoe yan jump’eel CĂșchil Taanlaj Cajnaaloob ta wiknĂĄ.

ÂĄXĂ­imbate!

Mazateco

Jñà xi̱ta̱ ra ki xĂĄ ꞌya ya̱ MĂ©ji̱ko̱ nga basĂŹko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñånda̱ xĂŹn nangi, ra ya̱ tjĂ­tsa̱jna ya̱ Nangi Jngoato, kiÌ±Ă­tjĂ­n jñà kjoa̱nda ra mà ko̱si̱ko̱ꞌta ngaꞌtsĂŹ xi̱ta̱ ra̱ i ̱nangi‑nĂĄ MĂ©ji̱ko̱ chja̱‑ni, mĂŹ tsa ki tĂ­makinda ta mĂ© kjoa̱‑ni ra tjĂ­n‑la̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ koni ꞌsĂ­n nga itjojin nangi‑la̱:

 

  • Xa̱jo̱n ra ko̱tsĂČ yá‑ni jĂš. Ya̱ ñånda̱ tjĂ­tsa̱jna xi̱ta̱ ra ki xĂĄ ꞌya ya̱ MĂ©ji̱ko̱ nga basĂŹko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñånda̱ xĂŹn nangi, maĂ  ꞌki ̱jngo‑lĂŹ jĂš xa̱jo̱n ra ma kĂ­tjo̱jin‑ni nangi‑lĂŹ, ko̱ maĂ  ki̱tjo jngo‑lĂŹ xa̱jo̱n i̱sĂ©n ra ko̱tsĂČ nga xĂŹn nangi tjĂĄjmejĂ­n, tiꞌkoa̱ maĂ  sijĂ­ jĂš xa̱jo̱n isĂ©n‑li ra ꞌtse̱ ra sakó‑ni xi̱ta̱xĂĄ i̱MĂ©ji̱ko̱. NgajĂ n xa̱jo̱n kĂŹi̱, yaÌ±ĂĄ ꞌya jĂš í‑lĂŹ kĂłêžŒsĂ­n ꞌmì‑lĂŹ ko̱ jĂš i̱sĂ©n‑lĂŹ. MaĂ  ko̱chjeĂšn‑lĂŹ i ̱Nangi Jngoato nga ki̱nĂĄchrje jngi kuenta̱ ya̱ bango̱, ko̱ nga ma si̱kĂ­chjĂ­ xa̱jo̱n ra tse kjiya‑ni to̱n, ko̱ tsa ꞌkia̱ nga mejĂšn‑lĂŹ kjĂłyi xa̱jo̱n i̱xti‑lĂŹ ya̱ niꞌya chji̱ne̱ xa̱jo̱n. Ti̱ngi ti̱kĂ­jna‑ni êžŒĂ©n ya̱ Mi Consulado 1-424-309-0009 tsa ji̱ ra machjeĂ©n jngo‑lĂŹ xa̱ajo̱n kĂŹi̱.
  • Ñánda̱ nga siya xa̱jo̱n xi̱ta̱. Tsa yaÌ±ĂĄ nangi MĂ©jiko̱ kitsii̱n ni̱ꞌsĂ­n tsa ꞌxi̱n mĂŹ ko̱ tsa chjoÌ±Ăłn mĂŹ, ko̱ tsa jñà i̱xti‑lĂŹ iÌ±ĂŹ kitsin i ̱Nangi Jngoato, maà‑nĂ­ nga kjĂłyi xa̱jo̱n nga̱ ya̱ nangi MĂ©ji̱ko̱ katachja̱‑nĂŹ ya̱ ñånda̱ tjĂ­tsa̱jna xi̱ta̱ ra ki xĂĄ ꞌya ya̱ MĂ©jiko̱ nga basĂŹko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñånda̱ xĂŹn nangi; ꞌkoaĂĄêžŒsĂ­n ko̱ma‑ni nga ꞌse̱‑la̱ xa̱jo̱n ra chja‑nĂŹ ya̱ ngajĂČ nangi. Ko̱ ko̱maà‑tse kji̱nchrabĂŹ ya̱ ñånda̱ tjĂ­tsa̱jna xi̱ta̱ ra ki xĂĄ ꞌya ya̱ MĂ©jiko̱ nga basĂŹko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñånda̱ xĂŹn nangi tsa mejĂšn‑lĂŹ nga ki̱xin ko̱ jĂš kjoa̱bixan‑lĂŹ yaÌ±ĂĄ Meji̱ko̱ si̱ya‑ni xa̱jo̱n ꞌtse̱ kjoa̱bixan‑lĂŹ.

 

  • Ra basĂŹko̱tji‑nĂĄ. KĂŹ nijchaĂ jĂŹn nga mĂŹ tsa ki tĂ­makinda ta mĂ© kjoa̱‑ni ra tjĂ­n‑lĂŹ a̱ꞌta ꞌtse̱ koni ꞌsĂ­n nga itjo̱jin nangi‑lĂŹ, tjĂ­n‑lĂŹ kjo̱hixi ̱nga xi̱ta̱ ꞌmì‑lĂŹ i ̱Nangi Jngoato. Xi̱ta̱ ra ki xĂĄ ꞌya nga basĂŹko̱tji‑nĂĄ ꞌkoaÌ±ĂĄêžŒsĂ­n chja̱tjì‑lĂŹ ko̱ bĂ­êžŒtá‑lĂŹ nga ma ko̱sen ndi̱yá‑lĂŹ ra̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ ta mĂ© kjoa̱‑nĂŹ. Ko̱ ti̱ꞌkoaÌ±ĂĄ maĂĄ ko̱si̱ko̱ꞌta‑lĂŹ a̱ꞌta ꞌtse̱ mĂ© ta̱ kjo̱bĂ­tsjen ra machjeĂ©n ra a̱ꞌta ꞌtse̱ kĂłêžŒsĂ­n tjĂ­n kjo̱tĂ©xoma. ꞌTin ya̱ niꞌya ñånda̱ tjĂ­tsa̱jna Jñà xi̱ta̱ ra ki xĂĄ ꞌya ya̱ MĂ©ji̱ko̱ nga basĂŹko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñånda̱ xĂŹn nangi, ra isa̱ chraña tĂ­jna‑lĂŹ; mé‑ni nga kataꞌbi‑lĂŹ êžŒĂ©n ra a̱ꞌta ꞌtse̱ mĂ© êžŒĂ©n ra tjĂ­n ra̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ xĂĄ, koni tsa a̱ꞌta ꞌtse̱ ꞌkia̱ nga yĂĄ ra nachrje‑ni xá‑la̱ nga mĂŹ tsa mĂ© kjoa̱ tjĂ­n‑la̱, ko̱ tsa a̱ꞌta ꞌtse̱ xi̱ta̱ ra mĂŹ ki machjí‑la̱ ni̱chjin‑la̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ xĂĄ ra ꞌsĂ­n; ko̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ nga nda kataꞌya‑la̱ kĂłêžŒsĂ­n tjĂ­n kjoa̱ ra tjĂ­n‑la̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ koni ꞌsĂ­n nga itjojin nangi‑la̱ jngo xi̱ta̱; mé‑ni nga ma jcha̱‑la̱ a maĂĄ sa̱kĂČꞌnde‑lĂŹ kĂłêžŒsĂ­n nga ko̱kĂŹxi̱yanda koni ꞌsĂ­n nga i ̱ tijni ya̱ Nangi Jngoato, nga ma kjĂłtsjiya‑tsi xi̱ta̱ xangiÌ±ĂŹ ra nda̱yĂĄ kijĂŹ ko̱ tsa jñà ra mĂŹ ki ti ̱ sakó‑ni, ti̱ꞌkoa̱ ma katamasin‑la̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ ra tjĂ­n‑la̱ kjoa̱ nga tĂ­bitjongi ko̱ tsa jñà ra tiꞌyaton ya̱ jngo niꞌya, ko̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ nga kataꞌbi‑la̱ to̱n ra ko̱kje̱n‑nĂŹ jñà i̱xti ra kitsjin xĂĄkjiĂ©n xi̱ta̱ jchĂ­nga‑la̱, ko̱ a̱ꞌta ꞌtse̱ kjoa̱ ra ti ̱ jñà isa‑ni kĂŹi̱.
  • Xa̱jo̱n ra ꞌbí‑lĂĄ jngo xi̱ta̱ nga ꞌbiꞌnde‑lĂĄ nga ma katasĂ­chjeĂšn í‑nĂĄ. Tsa machjeĂšn‑lĂŹ nga si̱ndajĂ­n jngo kjoa̱ ra tjĂ­n‑lĂŹ ko̱ xi̱ta̱xĂĄ ya̱ MĂ©ji̱ko̱, tanga mĂ­ ki ma ꞌmi, jngoĂł Xa̱jo̱n ra ꞌbí‑lĂĄ jngo xi̱ta̱ nga ꞌbiꞌnde‑lĂĄ nga ma katasĂ­chjeĂšn í‑nĂĄ ma ko̱si̱ko̱‑lĂŹ. JĂš Xa̱jo̱n ra ꞌbí‑lĂĄ jngo xi̱ta̱ nga ꞌbiꞌnde‑lĂĄ nga ma katasĂ­chjeĂšn í‑nĂĄ tsjĂĄêžŒnde‑nĂ­ nga ya̱ MĂ©ji̱ko̱ jngo xi̱ta̱ katabasen ngajo‑lĂŹ mé‑ni ma katabĂ­ndajĂ­n jngo‑ni kjoa̱ koni tsa jñà kii̱: xa̱jo̱n ra sijna masen a̱ꞌta ꞌtse tsajmĂŹ ra tjĂ­n‑nĂĄ, xa̱jo̱n ꞌtse̱ nga mindeĂ© ko̱ batineĂ© jngo nangi, xa̱jo̱n ꞌtse̱ ra siĂŹjon masen nga tsjin‑ni xĂĄkjiĂ©n xi̱ta̱ ra ijye ixan. Ti̱chrañi ya̱ ñånda̱ tjĂ­tsa̱jna xi̱ta̱ ra ki xĂĄ ꞌya ya̱ MĂ©jiko̱ nga basĂŹko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñånda̱ xĂŹn nangi mé‑ni nga ma chji̱nangi tsa mĂ© ra miki nda tjĂ­jin‑lĂŹ. 

 

  • Aꞌta ꞌtse̱ kjoa̱chji̱ne̱ xa̱jo̱n ko̱ nga nga mĂŹ tsa mĂ© ꞌchin ꞌse̱‑la̱ ijo‑nĂĄ. Xi̱ta̱ ra ki xĂĄ ꞌya ya jngo niꞌya masen ra a̱ꞌta ꞌtse̱ na̱xi̱ndĂĄ i̱tsĂ­nĂĄ, ijyeé i̱jnchandi̱yá‑la̱ mĂ© ra ma ko̱chjeĂšn‑lĂŹ ra a̱ꞌta ꞌtse̱ kĂłêžŒsĂ­n nga tijni i̱Nangi Jngoato. MaĂĄ ko̱si̱ko̱‑lĂŹ nga ma jcha̱xkin ñånda̱ ma chitĂĄêžŒyĂĄ êžŒĂ©n‑la̱ chikon, ko̱ tsa jĂš êžŒĂ©n‑la̱ Xi̱ta̱ Jngoato, ko̱skanda ti̱ꞌko̱aĂĄ maĂ  ko̱si̱ko̱ꞌta‑lĂŹ nga ma ko̱ma jngo‑lĂŹ xĂĄ. YaÌ±ĂĄ i̱jncha‑la̱ í‑la̱ i̱ꞌnde ñånda̱ ma ko̱sin‑lĂŹ ra a̱ꞌta ꞌtse̱ chji̱ne̱ xki ni̱ꞌsĂ­n mĂŹ tsa mĂ© xa̱jo̱n tjĂ­n‑lĂŹ ra a̱ꞌta ꞌtse̱ nga m ata maxki kjo̱tjo‑nĂĄ, ko̱ mĂŹ tsa êžŒĂ±Ăł chjĂ­, chjí‑la̱. Ti̱ꞌkoaÌ±ĂĄ ijyeĂ© tjĂ­nda‑la̱ kĂłêžŒsĂ­n ma ko̱si̱ko̱ꞌta‑lĂŹ nga ma ki̱ko̱ꞌta‑lĂŹ ya̱ na̱xi̱ndĂĄ ñånda̱ nga inchrabà‑ni. KĂŹ ta chjĂ n ta ya̱ bikjĂČn‑la̱ nga chjinangi a̱ꞌta ꞌtse̱ kjo̱nda kĂŹi̱.

JĂš Na̱xi̱ndĂĄ jĂš MĂ©ji̱ko̱ tjĂ­n xi̱ta̱ ra ki xĂĄ ꞌya ya̱ MĂ©jiko̱ nga basĂŹko̱ꞌta na̱xi̱ndá‑la̱ ñånda̱ xĂŹn nangi, ra chraña tĂ­jna‑lĂŹ. ÂĄTiĂŹtsĂŹjen‑la̱!

Mixe

Ja kujaaybĂ« mĂ«dyiibĂ« kumĂ«dyaakp ja ajxy yꞌeeꞌpëëkꞌadaambyĂ« jĂ«duꞌunĂ« jĂ«yaꞌay ajxy yakꞌixyꞌat yajmĂ«doyꞌadëëjĂ«t kunaax ayuukꞌaampy.

MĂ«duꞌuntyĂ« ja MĂ«j Kuduunk MĂ©xico Naax Jooty KyugexyꞌajpyĂ« mĂ«dyiibĂ« yaa MĂ«rux Naax Jooty, Ă«daa ajxy jeꞌe duꞌun tyuunkꞌajpy mĂ«duꞌuntyĂ« cham ñëgapxaꞌañ, jĂ«duꞌun ja mexicobĂ« jĂ«yaꞌay ajxy pyuꞌubĂ©dĂ«t pĂ«n jaty jĂ«duꞌun yaa yajpaatp ma Ă«daa naax Ă«daa kajptĂ«n, oy ajxy Ă«najty yaa otyeꞌemñepyꞌaambyĂ« tĂ« myĂ«ch tĂ« tyĂ«gĂ«êžŒĂ«y:

1) Noky kyapxy mĂ«dyi jaty jĂ«duꞌun mmajĂ«yaꞌayêžŒĂĄdĂ«p. Ma ja MĂ«j Kuduunk MĂ©xico Naax Jooty KyugexyꞌajpyĂ«, oy ja pasaporte jim myajpĂ«dsĂ«ÌmĂ«t, mĂ«dyii mĂ«choꞌont xypyaatp ma ja nokyĂ«n ja MĂ«j Kuduunk MĂ©xico Naax Jooty KyugexyꞌajpyĂ«n, tyats oyĂ« credencial jim myajpĂ«dsëëmbĂ«t jĂ«duꞌun kuduunk MĂ©xico Naax JootypĂ« mbawingĂ©xĂ«t. YĂ«êžŒĂ« tĂ«gëëkpĂ« noky kyapxy pedyëë kaꞌxyëë ja mxëë mdsuu yĂ«êžŒĂ« xymyanĂ«kxĂ« tyadsĂ« mꞌajaꞌañåxy. Oy yĂ«êžŒĂ« yaa myajtuunkpaadaꞌañ MĂ«rux Naax Jooty ku mgwenta Ă«najty myakꞌawaꞌadsaꞌañ ma bankĂ«n, ku cheque Ă«najty mguwidsaꞌañ o ku mnëëx mmajk Ă«najty myajkujaayaꞌañëë ma ja kapxtaaktĂ«jkĂ«n. Oy jim mgapxypĂ«daꞌagĂ«t jĂ«duꞌun ajxy jim xymyĂ«jꞌwĂłwĂ«t Mi Consulado 1-424-309-0009 pĂ« mdsojpy myajmaajyajpy Ă«daa duꞌumbĂ« noky kyapxy.

2) AgujtĂ«jk. PĂ« mĂ©xicobĂ« toꞌoxyĂ«jk o mĂ©xicobe yaꞌadyĂ«jk miich a pĂ« yaa MĂ«rux Naax Jooty ja mnëëx mmajk ajxy tĂ« myiñ tĂ« kyaꞌay, oy ajxy jeꞌe myajkujaayaꞌañëë ma ja MĂ«j Kuduunk MĂ©xico Naax Jooty KyugexyꞌajpyĂ«n ku jeꞌe myexicobĂ« jĂ«yaꞌayĂ«; a ĂłyĂ«ts ajxy jeꞌe duꞌun mejtsꞌit xyĂ«naxaꞌañ. JanĂ« oy jĂ«duꞌun mminaambĂ« ma ja MĂ«j Kuduunk MĂ©xico Naax Jooty KyugexyꞌajpyĂ«n pĂ« mꞌagujpĂ«gaamp Ă«najty a jĂ«duꞌun ja mbĂ«gyëëbĂ« chobaadĂ«t jim MĂ©xico Naax Jooty.

3) NĂ«waꞌañ guwaꞌañëëbĂ«. MjaꞌamyĂ©dsĂ«p jĂ«duꞌun, ooy Ă«najty yaa otyeꞌemñepyꞌaambyĂ« tĂ« mmech tĂ« mdĂ«gĂ«êžŒĂ«y, mmĂ«dĂ« kuꞌudujt nĂ«gyuwaanĂ«k yaa MĂ«rux Naax Jooty. Ja kuduunk kugapxy ajxy NĂ«waamp KuwaambĂ« jeꞌe jeꞌe xyñëwaꞌanaamp tyats madyuꞌuꞌaampy xykyapxwijaꞌañ nepy Ă«najty myajmaajyatyĂ«n. JanĂ« oy ajxy xywyinwowaambĂ« jĂ«duꞌun ajxy xywyingapx xyjyĂ«jkapxĂ«êžŒĂ«wĂ«t ku tii tsip xexpĂ« Ă«najty mwinguꞌix mwingubaadĂ«êžŒĂ«y ma yĂ«êžŒĂ« ley myinĂ«êžŒĂ«yĂ«n. Oy jim mnĂ«kxĂ«t ma ja MĂ«j Kuduunk MĂ©xico Naax Jooty KyugexyꞌajpyĂ«n ja maas mawingonbĂ«, jĂ«duꞌun ajxy xyꞌadij xyꞌawaanĂ«t ma yĂ«êžŒĂ« kuduñëëbĂ« myinĂ«êžŒĂ«yĂ«n, Ă«xtaꞌamts nej ku Ă«naꞌk Ă«najty nĂ«êžŒĂ«nĂ«goobĂ« tĂ« xyêžŒĂ«xpĂ«boꞌoy ma mduñën o ku Ă«naꞌk Ă«najty tĂ« xykyaꞌamĂ«jĂșy; ma yĂ«êžŒĂ« ajxy jĂ«duꞌun ijxp yajkopkëëbyĂ«n ku ajxy yaa tĂ« ñaxy, pĂ« jiijĂ« yꞌanëë yꞌaduꞌu nepyꞌaampy jĂ«duꞌun myajtuꞌuyoꞌoyĂ«t ku yaa MĂ«rux Naax Jooty oy mêžŒĂ­dĂ«t; ku ja mjujy mmĂ«guꞌuk Ă«najty mêžŒĂ«xtaꞌawaꞌañ pĂ«n tĂ« chumy tĂ« myachëë o pĂ«n tĂ« tyĂ«goy o kaꞌa yajpaatp; xypyuꞌubĂ©dĂ«t ajxy ku Ă«najty mwinguꞌix mwingubaadĂ«êžŒĂ«y ku Ă«najty pĂ«n xypyexy xytyeeñ o ku Ă«najty mjëën jooty mdĂ«gooty mdsippaady mmaꞌatpaady; ku ja mnëëx mmajk ñëgaayëëk Ă±Ă«êžŒuukëëk Ă«najty myujꞌwaanĂ« ku ajxy Ă«najty tĂ« mnĂ«yêžŒĂ«xmachëë, mĂ«t jak madyuꞌu jaty.

4) Noky MĂ«j Kuꞌudujt MëëtpĂ« ku PĂ«n XyjyĂ«dsoꞌokêžŒĂĄdĂ«t: PĂ« jim myajmaajyĂĄty ku tii tsipĂ« xexpĂ« myajtĂ«dyĂ«gĂ«êžŒĂ«waꞌañ ma yĂ«êžŒĂ« ley myinĂ«êžŒĂ«yĂ«n jim MĂ©xico Naax Jooty pero kap oy mꞌamdso nĂ«kxaꞌañ, ja Noky MĂ«j Kuꞌudujt MëëtpĂ« ku PĂ«n XyĂ«dsoꞌokꞌadĂ«t jeꞌe jĂ«duꞌun oy xypyuꞌubedaamp. Ja Noky MĂ«j Kuꞌudujt MëëtpĂ« ku PĂ«n XyjyĂ«dsoꞌokêžŒĂĄdĂ«t oy jeꞌe tyuunkpaady ku wiinkpĂ« mgugexyêžŒĂĄdĂ«t mjĂ«dsoꞌokêžŒĂĄdĂ«t jĂ«duꞌun jeꞌe myawĂ«dit yajwĂ«dĂ­tĂ«t pĂ« jim Ă«najty tii yajꞌyajtĂ«dyĂ«gĂ«êžŒĂ«waꞌañ ma yĂ«êžŒĂ« noky kumĂ«dyaakpĂ«n ku pĂ«n tii tĂ« myajmamĂ«êžŒĂ«mĂ«êžŒĂ«y, ma ja noky kumĂ«dyaakpĂ« ku tĂ« kyuꞌudĂșky ma ja juyëëbĂ« toogyëëbĂ«n o ku Ă«najty pĂ«n ñëyêžŒĂ«xmadsaꞌañëë. MĂ«jꞌyoꞌoy mĂ«jnĂĄx jim ma ja tĂ«jkĂ«n ma ja MĂ«j Kuduunk MĂ©xico Naax Jooty KyugexyꞌajpyĂ«n, jĂ«duꞌun ajxy xykyapxtëëwĂ«t tii jaty Ă«najty myajtĂ«w myajtĂ«êžŒxaampy.

5) Ja KapxtaꞌagyëëbĂ« mĂ«t ma ja Oyꞌajt WeenꞌajtĂ«n. Ma ajxy jeꞌe yajtuꞌuyoꞌoyĂ«n ja ajxy tĂ« kyumin tĂ« kyumedsĂ«êžŒĂ«yĂ«bĂ«, jimĂ« programĂ« ajxy may myëëdĂ« medyi jaty oy xypyuꞌubedaamp ma xëë dsuu duꞌun jabom jabom mmĂ«naxy myajnĂĄxyĂ«n MĂ«rux Naax Jooty. Oy ajxy jeꞌe xykyexaꞌañ xyꞌawanan xyꞌadijĂĄnĂ« ma ajxy yajkapxtaꞌaky yajnĂ«êžŒixĂ«êžŒĂ«yĂ«n amĂ«xĂĄn, amĂ«rux, Ă«xtĂ« jeꞌe baady ku ja tun xaj ajxy xyajnĂ«êžŒixĂ«êžŒĂ«wĂ«t. JanĂ« jim ajxy kujaay kugeech myëëdĂ«bĂ« maa jaty nĂ«kxy oy myajtsooyĂ«êžŒĂ«waꞌañ oyĂ« seguro Ă«najty mgaꞌadeꞌemmyëëdĂ« mĂ«t maa Ă«naxyĂ« tsow jaty mgaꞌajuyaꞌañën. JanĂ« jĂ«duꞌun duꞌumbĂ«, jiijĂ« progrĂĄmabĂ« mĂ«dyii jaty jeꞌe myĂ«duꞌugëëpy ma miich mgunaax mgugajptĂ«n. YajtĂ«w yajtĂ«êžŒx Ă«daa duꞌun, kaꞌa mdsĂ«êžŒĂ«gĂ«êžŒĂ«y mdsĂ«êžŒĂ«dyuñ maa ajxy Ă«daa duꞌun tyuñ.

JiijĂ« MĂ©xico ja MĂ«j Kuduunk MĂ©xico Naax Jooty KyugexyꞌajpyĂ« winduum agĂłn myëëdĂ« ma miich myajpaadyĂ«n. ÂĄMĂ«jꞌyoꞌoy mĂ«jnĂĄx jim!

Mixteco de Mechoacan, Oaxaca

Veꞌe nu yuku ra kutyiño tsa kuenda ra nyakañaꞌa ñuu nuu koꞌyo, ñuu yanki, tsaꞌa ra kuꞌva kuu tava ndo ñaa tutu tsiñuꞌun tsi ndo tsa kuu ndo ñayÉšvÉš ñuu nuu koꞌyo ñuu yanki ya, ni maa ñaêžŒĂ±i tutu ndo iyo.

1) Tutu tsa tsaꞌa tsa ndaa tsa kuendon. Veꞌe nu yuku ra kutyiño kuenda ra nyakañaꞌa ñuu nuu koꞌyo kuu taꞌvon noo tutu luꞌlu tsa nyaa xiñaêžŒĂ±un ta djÉšvun ta kuu ku kakon xiñaêžŒĂ±u tsa kuenda tsa tsaꞌun voto. Nduñi taꞌan tutu ya nyaa djÉšvun tsiꞌin xiñi djÉšvun, ta xiñaêžŒĂ±un, kuu kuatyiñon tsi tsi ñuu yanki ya kuꞌva kuu tyiꞌun xuꞌun banku, o tsa djatyaꞌvun tsiꞌin tseke o tsa tyiꞌun djeꞌun djukuela. Tyaa djÉšvun kuꞌva kuu yaꞌun nu kuu Mi Consulado 1-424-309-0009 tatu tsiñuꞌun nya tutu ya tsuun.

2) Nu tava yo tutu ley. Tatu ñayÉšvÉš ñuu nuu koꞌyo kuu ndo ta kaku djeꞌe ndo ñuu yanki, kuu tava ndo tutu kaku djeꞌe ndo tañi ra ñuu nuu koꞌyo nu nyaa veꞌe nu yuku ra kutyiño tsa kuenda ra nyakañaꞌa ñuu nuu koꞌyo, kuꞌva kuu, kuu ñun nduu ñi ñuun, ra ñuu nuu koꞌyo ta ra ñuu yanki. Ta kuu kuꞌun ku ndo nuu ra tatu kuñi ndo tandaꞌa ndo tyakuan ta kua kuu kuꞌva tutu tandaꞌa ndo ñuu nuu koꞌyo.

3) Tsa djakaku tsi yo. Ndukoꞌon iñi vadjÉš ni maa yɚɚ kuꞌva iyon tsa kuenda vatyi ra inka ñuu kuun, iyo ityi tsuun ñuu yanki. Veꞌe nu yuku ra djakaku tsuun, nakatyi ra djɚɚn djɚɚn tuꞌun vaꞌa tsuun. Ta kuu ku tyinyee ra tsuun kuꞌva kuu djakakun tsuun nuu ley. Tuꞌva nu nyaa veꞌe ra tyinyee tsuun kuꞌva kuu koton tandɚꞌɚ tsa taꞌan tsi koton djÉškÉš tandɚꞌɚ tyiño, ta tañi tsa kuenda tsa djakono ra tsi ndo nu djatyiño ndo tsa ñunvan ñi tuꞌun kuu o ña djatyaꞌvi ndo yaꞌvi tsa taꞌan tsi tsi ndo, katsi vaꞌa kua nakatyi ra tsi ndo kuꞌva nu ñoꞌon ndo inka ñuu kuꞌva koto ndo tsa iyo inka ityi kuꞌva kuu koo vaꞌa ndo ñuu yanki, kuꞌva kuu nanduku ndo ñayÉšvÉš kuu ndo tsa ñoꞌon veꞌe kaa o ñun tsa kuanaa, djandaa ra tyiño tsa kuenda ñayÉšvÉš tsa tsaku nyaa tsi ndo ta tsa kenda ñun djatyiño veꞌe tatu ndoꞌo ñun, o tsa kuenda xuꞌun tsa kuenda djeꞌe ndo tatu tsaꞌnya ndo tutu tsa tandaꞌa ndo, ta inka ka maa tuꞌun.

4) Veꞌe nu iyo ityi tsi yo. Tatu tsiñuꞌun djandu vaꞌun noo tyiño nya ñuu nuu koꞌo djoko ña kuu kuꞌun, noo tutu tsa iyo vavaꞌa tunyee iñi, kuu tyinyee tsi tsuun. Noo tutu tsa iyo vavaꞌa tuꞌun nyee iñi kuu kuatyiño noo ñayÉšvÉš nya ñuu nuu koꞌyo kua kaꞌan tsa kuendon tañi tutu ñuꞌun o tutu tsa kuenda tsa djaton o xikon o kua taꞌnya tutu tandaꞌa ndo. Tuꞌva veꞌe nu yuku ra kutyiño kuenda ra nyakañaꞌa ñuu nuu koꞌyo kuꞌva koto katsi vaꞌun ñaa tuꞌun tsa ña kutuñi iñun.

5) Nu kutuꞌva yo ta nu kuu tatan tsi yo. Veꞌe tsa kuenda ñuu iyo tuꞌun tsa kuu kuatyiño yo tandɚꞌɚ ñi kÉšvÉš ñuu yanki. Kuu kutuꞌva ndo djaꞌan, ta djaꞌan yanki, oo tsa kutuꞌva ndo, kuꞌva djatyiño ndo. Ta nyaa ku noo nu nyaa djÉšvÉš nu kuu yaꞌa ndo veꞌe tatan tsa tyakuan ñi maa ta ña yaꞌvi kua tyaꞌvi ndo. Ta inka ku tuꞌun, iyo kuꞌva kuu kaꞌun tsiꞌin ñayÉšvÉš ñuun. Va naa iñun ndaka tuꞌun tandɚꞌɚ tyiño tsa nakatyi ya tsuun.

Ñuu nu koꞌyo nyaa yatyin veꞌe nu yuku ra kuu tyinyee tsuun.

Mixteco de Jamiltepec

Tandɚꞌɚ ndo cha kuvi ndo ra Ñukoꞌyo ta iyo ndo nya Estados Unidos. Iyo ve’e tyiño Consulado Ra Ñukoꞌyo nu nyiku ndo chiña, ta kuñi ra tyinyee ra chi ndo.

VasÉš iyo o ñaꞌri tutu Migra ndo soko kuñi maa veꞌe tyiño Consulado tyinyee ra chindo.

1) Kuvi tava ndo tutu cha nañi identidad nu kuvi Consulado kuan, kuvi tava ndo pasaporte ndo ñandɚꞌɚ, ta kuꞌva chi numero (matricula) chi ndo ta kuvi tava ndo credencial de elector vatyi kuvi saꞌa ndo votar nya ñukoꞌyo.

NÉš nduñi taꞌan tutu iꞌya kukunyaa sÉšvÉš ndo ta foto ndo nuu chi. Vatyi ku chiñuꞌun chi chindo nu iyo ndo, kuvi nuña ndo noo cuenta banco chiꞌin chi o kuvi nasama ndo cheque chiꞌin chi, o kuvi tyiꞌi ndo chi seꞌe ndo sÉškula, kuvi kaꞌan ndo chiꞌin telĂ©fono tatu chiñuꞌun tutu iꞌya chindo, ikan numero Iꞌya, Mi Consulado 1-424-309-0009.

2) Kukoo nu kita tutu sÉšvÉš ñayÉšvÉš. kuvi tyinyee veꞌe tyino Consulado kuan chi ndo kuvi ri ndo rayɚɚ o ñusɚꞌɚ tatu chikoo seꞌe ndo nu iyo ndo Estados Unidos kuvi tava ndo tutu sÉšvÉš seꞌe ndo nu kuvi veꞌe tyiño Consulado; ta kua kuvi seꞌe ndo ra ñukoꞌyo ta ra Estados Unidos nÉš nduvi ri, ta kuvi tandaꞌa ndo ñandÉš,Éš ta vale tutu kuan nyakua nya nukoꞌyo iꞌya.

3) Yoso kaa ku tyinyee ra chindo nÉšri maa ñaꞌri tutu migra ndo iyo soko iyo derecho chi ndo nu iyo ndo Estados Unidos chiña. Iyo noo veꞌe tyiño cha nañi protecciĂłn kusaꞌa kuenda chi chindo ta kukuꞌva chi kuꞌva chi ndo ñaa ndɚꞌɚ tÉšndoꞌo kuvi chi ndo.Ta sakeꞌen ityi tuku chi, chindo yoso kaa kuꞌun ndo kuatyi nuu ra kuvi tyiño. Kuaꞌan ndo nu kuvi veꞌe tyiño consulado cha nyaa yatyin nu iyo ndo. Na kuꞌva ra kuꞌva chi ndo ta sakaku ndo chi ndo tatu tava patron ndo chi ndo nu saꞌa tyiño ndo ta ñaꞌri kuatyi ndo, o ña tyiyaꞌvi ra chi ndo, ta kua tyinyee tuku chi chindo ta nÉškoo vaꞌa ka ndo nu iyo ndo chiña; Tatu kuanaa noo ñayÉšvÉš chii ndo o chasÉš ra chi ñu, ku tyinyee consulado chi ndo ta tatu ña kuñi nyeꞌe ñayÉšvÉš chi ndo cha katyi cha kuvi ndo ra ñukoꞌyo o tatu iyo tÉšsɚꞌɚ nu kuvi veꞌe ndo chiꞌin ñayÉšvÉš chii ndo; tatu sandoo yɚɚ ndo chi ndo ta iyo seꞌe ndo ku tyinyee consulado chi ndo na kuva yɚɚ ndo pensiĂłn vatyi kachi seꞌe ndo.

4) Tatu iyo noo tÉšsɚꞌɚ cha taꞌan chi sandaa ndo nya ñukoꞌyo ta ña kuvi Kuꞌun ndo, iyo noo poder notarial cha kuvi tyinyee chi ndo. Ta kuvi nduku ndo noo ra Ñukoꞌyo vatyi sandaa ra kuatyi kuan tyiño nuu ndo, kuvi ri no testamento o cha nasata ndo ta naxiko ndo, o divorcio, kuaꞌan ndo nu kuvi Consulado ta koto vaꞌa ndo tyiño iꞌya.

5) Iyo noo Departamento ta noo Programa cha kuvi sakuvi tyiño nuu ndo Estados Unidos iꞌya. Kuvi tyinyee ra chi ndo ta sakuaꞌa ndo saꞌan ta inglĂ©s ñandɚꞌɚ, ta sañaꞌan ra chi ndo na kutuꞌva ndo noo tyiño. Ku tyinyee tuku ra chi ndo ta kukuvi tatan chi ndo nu nyaa doctor ta ña yaꞌvi kukeꞌen ra chi ndo vasÉš ñaꞌri seguro ndo iyo. Iyo noo programa nu kuvi saꞌa ndo vinkular chi ndo chiꞌin ñuu nu kaku ndo, ma kaka xiñi, ndo vatyi ña ndicha tuꞌun iꞌya ra ñukoꞌyo tyaa ra Consulado ityi nu iyo ndo vatyi tyinyee chi, chi ndo kuaꞌan ndo yukuan.

NĂĄhuatl

NiConsulados México, tlen cateh Estados Unidos, uilis quinmatlanis in tocniuan tlen pouih México uan chanchiuah Estados Unidos, amo icchiulia quinpia amameh noso amo:

1) Amameh tlen ica semoteixmatiltia. Itich in Consulado uilis itquixstis mopasaporte, se matrícula consular uan uilis ittlahtlanis mocredencial tlen poui México. Ninqueh yeyi amameh icpiyasqueh yec ahsitoc motoocaa uan se motlaixcopin. Ica nonqueh amameh nican Estados Unidos uilis ittlapos se cuenta itich in banco, noso ittlahtlanis motomin ihcuac mitztlaxtlauiah ica se amatl noso itquimihcuilos moconeuan mamomachtican. Ixtlanotza itich in Mi Consulado 1-424-309-0009. uan mitziluisqueh quemanian uilis mitzilisqueh tla itniqui semeh ninqueh amameh.

2) Registro Civil, tla itsiuatzintli noso ittlacatzin tlen itpoui México uan moconeuan onesqueh Estados Unidos, ompa uilis itquimihcuilos mapouican México, ohcon uilis pouisqueh México uan Estados Unidos. Ixmopacho inauac in Consulado tla itniqui itmonamictis uan itniqui non amatl macpia chicaualistli México.

3) Ica Tlapaleuil.Ixmati amo icchiulia tla itquinpia amameh noso ayamo, icpia tlen mitztlepanitasqueh Estados Unidos. Itich in departamento de ProtecciĂłn tlapaleuiah uan uili mityolchicacuah itich tlensa ocsiqui. Mitztitlanih campa uilis mitzmatlanisqueh itich itlah legal. Ixmopacho inauac in Consulado tlen amo uehca catqui, ompa mitzmatlanisqueh itich motiquipan, tla santiquitl mitztotocah, noso tla amo omitztlaxtlauiah; quitasqueh quenih uilis mitzmatlanisqueh ica moamauan tlen ica tisqui Estados Unidos; uilis quintemosqueh mochanehcauan tla tzacutoqueh noso amo itquimahsi; noiuqui tla amo mitztlepanita, noso tla mitzoncohcocoua se mochanehcau; uan tla itniqui maquintiquipanocan moconeuan ihcuac yotmoxixinih uan ocsiqui tlensa ica uilis mitzmatlanisqueh.

4) Ica Poderes Notariales: Tla moniqui itlah amatl ityectlalis México uan amo uili tioh, se amatl itoocaa Poder Notarial ica uilis itmomatlanis. Non amatl itich in altipetl México uilis ica ittlanamacas noso ittlacouas, noso tla itchiua se amatl campa quihtohtoc ittlaaxcatis acah ihcuac yotpohpoliu, noso tla itniqui itmoxixinis iuan naquin itnamiqueh. Ixmopacho inauac se consulado tla itlah tlahtlanilistli itpiya.

5) Ica Tlamachtiloyan uan tlapahtanih. Campa ictoocaayotiah departamento de comunidades uili mitzmatlanih itich mochanchiualis Estados Unidos. Uili mitztlahtouiah canih itmomachtis ica español, inglés uan amo sanyeh non tlamo noiqui itmomachtis itich itlah tiquitl. Noiuqui yehuan icmatih canih uilis tias itmopahtitiu campa amo ictlahtlanih seguro uan amo ocachi patioh ittlaxtlauas. Amo sanyeh non, niuqui itich in Departamento de comunidades catqui tlensa tlen ica uilis mitzmatlanisqueh tlen icpia tlen quitas iuan in atipetl campa otnes. Ixtlamotlatlahtlanih ica nin tlen uilis mitmatlanisqueh.

México icpia se consulado amo uehca campa ticah, ¥Imopacho innauac!

Nyuhu otomi

YĂłÌ± tꞌohni ra nde hĂ­ngrĂĄ hyĂ€mfo̱ nge da thĂ€ki ꞌne da hma

Nu yĂłÌ± mbe̱fi ra tsꞌu̱tꞌabi fa̱xyo̱ jĂ€êžŒi di hokyĂłÌ± tso̱kuĂ€ wa Mꞌbonda̱ ꞌnepu̱ yĂłÌ± Ha̱i yo̱ Zubi, di unya yo̱m fa̱tsꞌi ja wa u̱ ga̱ yo̱ hnini wa ra ha̱i mꞌdonda̱, ꞌne hĂ­ngĂĄn tꞌa̱nni ꞌbu̱ ra mengu wa a̱ge hĂ­nꞌna:

1) Yo̱ tso̱kuĂ€ nge nĂ­ fĂ€di toꞌo a ra jĂ€êžŒi. Nubu̱ ꞌbu̱ꞌu̱ yĂłÌ± mbe̱fi ra tsꞌu̱tꞌabi fa̱xyo̱ jĂ€êžŒi di hokyĂłÌ± tso̱kuĂ€ da za̱ gi jukni tso̱kuĂ€ ntêžŒĂ«di ra ha̱i nꞌdanni, ꞌda yo̱ ꞌbede di ꞌdaꞌa yĂłÌ± mbe̱fi ra tsꞌu̱tꞌabi fa̱xyo̱ jĂ€êžŒi di hokyo̱ tso̱kuĂ€ ꞌne gi ꞌya̱ꞌa i tso̱kuĂ€ ja ni po̱te ntêžŒĂ«xĂ€tsꞌu̱tꞌabi wa ꞌBonda̱. Nuya hyu yo̱ tso̱kuĂ€ i hutsꞌi ga̱tho ni thuhu ya ꞌne da guatꞌni po̱te. Da za̱ gi hyongua rĂĄ Ha̱i yo̱ Zubi nge da za̱ gi xoka nꞌda nin ja̱tꞌambe̱ti bu̱ ja yo̱m ꞌbe̱ꞌtsꞌambe̱ti, da za̱ gi pa̱hyo̱ xitꞌo mbe̱ti a̱ge gi hyuspa yĂłÌ± thuhu ni tꞌu̱hni bu̱ ja ran gunxa̱di. ꞌYa̱nni ꞌbe̱ nĂ­ pa da za̱ gi mba gi ꞌya̱di bu̱ ja Mi Consulado 1-424-309-0009 geꞌbu̱ yage gĂ­ nde din nꞌdaꞌa ya yo̱ tso̱kua hmagua.

2) Yo̱n thuxĂ€thuhu JĂ€êžŒi. Nuꞌbu̱ grĂĄ meꞌbonda̱ ꞌne nu u̱ ni tꞌu̱hni bim ꞌbu̱pu̱ ja yĂłÌ± Ha̱i yo̱ Zubi, da za̱ gi hyuspa yĂłÌ± thuhu nge yo̱ meꞌbonda̱ bu̱ ꞌbu̱ꞌu̱ yĂłÌ± mbe̱fi ra tsꞌu̱tꞌabi faxhyo̱ jĂ€êžŒi di hokyĂłÌ± tso̱kuĂ€; gepu̱ya, da za̱ dim mengu yoho yo̱ ha̱i. Xi da za̱ gi mba bu̱ ꞌbu̱ꞌu̱ yĂłÌ± mbe̱fi ra tsꞌu̱tꞌabi fa̱xhyo̱ jĂ€êžŒi di hokyĂłÌ± tso̱kuĂ€ ꞌbu̱ yage gĂ­n nde gin thĂ€ti ꞌne nu a ran thĂ€ti gi ꞌyo̱tꞌe di mu wi wa Mꞌbonda̱ a.

3) Ram fa̱xte. Dami bĂ«ni nge geꞌbu̱ grĂĄ mengu bu̱ ja ra ha̱i a wage hĂ­nꞌna, i ja nin têžŒĂ«di bu̱ yĂłÌ± Ha̱i yo̱ Zubi. Nu u̱ yĂłÌ± ꞌbe̱fi dim fa̱xte da mba̱xe̱ u̱ ꞌne da xiꞌa u̱ ꞌdahmaꞌdaꞌyo yo̱m hma nge ꞌbe̱ da za̱ gi ꞌyo̱tꞌe. Xi da za̱ gi ꞌya̱di da mba ma ze̱ꞌi ꞌbe̱ da za̱ gi ꞌyo̱tꞌe. Ni mba ꞌbu̱ꞌu̱ yĂłÌ± mbe̱fi yo̱ tsꞌu̱tꞌabi i fa̱xhyo̱ jĂ€êžŒi di hokyĂłÌ± tso̱kuĂ€ i ꞌbu̱pu̱ ha̱ntho gĂ­ ꞌbu̱i gepu̱ da siꞌi ꞌbe̱ gi ꞌyo̱tꞌe nange hanja yo̱ ꞌbe̱fi tengu ya geꞌbu̱ bi thĂ€kꞌa ra ꞌbe̱fi ꞌne hĂ­ngi siꞌi hagen ja a̱ge hĂ­m bin juꞌtꞌa nin za̱bi; da hnu ꞌbu̱ ja ge da za̱ ꞌbe̱ da tꞌo̱tꞌe gepu̱ da za̱ gim ꞌbu̱i nyaꞌa wa ra Ha̱i yo̱ Zubi; ꞌbe̱pu̱ dĂ­ mban thoni u̱ ni meni bi fe̱ntꞌi a̱ge hĂ­ngi pan thini; da mba ma ze̱ꞌa ꞌbu̱ hĂ­ngi pan têžŒĂ«êžŒtsꞌi i a̱ge di u̱nꞌna nin do̱; ram fa̱tsꞌi nange rĂĄn tsꞌihme u̱ ni tꞌu̱hni ꞌbu̱ ya ge gĂĄn hye̱hmi nin do̱, ꞌne mi ꞌda bu̱ya.

4) YĂłÌ± Tsꞌe̱di yo̱ Tso̱kuĂ€ntêžŒĂ«di: Nuꞌbu̱ gĂ­ hoka nꞌda ni thogi bu̱ Mꞌbonda̱ pe̱ hĂ­ngi tsa̱ gim mba, da za̱ di ze̱ꞌa nꞌda Tsꞌe̱di Tso̱kuĂ€ntêžŒĂ«di. Nu yĂłÌ±n Tsꞌe̱di yo̱n Tso̱kuĂ€ntêžŒĂ«di di jaꞌi nge ꞌboꞌo di po̱ꞌtꞌa bu̱ Mꞌbonda̱ nange yo̱ tso̱kuĂ€ i hutsꞌi ꞌbe̱ din ja, ꞌbu̱ jaꞌa gi ta̱i a̱ge ran hye̱gi. NĂ­ mba bu̱ ꞌbu̱ꞌu̱ yĂłÌ± mbe̱fi ra tsꞌu̱tꞌabi yo̱ tsꞌu̱tꞌabi di hokyo̱ tso̱kuĂ€ ꞌbu̱ jaꞌa gĂ­dĂ­ hyonya thhoho.

5) Ran Xa̱di ꞌne ran Zaki. Nubu̱ ꞌbu̱ꞌu̱ i fa̱hyo̱ hnini i ja yĂłÌ±m fa̱tsꞌi nge da za̱ di ze̱ꞌi ga̱ yo̱ pa gim ꞌbu̱pu̱ yĂłÌ± Ha̱i yo̱ Zubi. Da za̱ gin xa̱hmbu̱ ra hyĂ€mfo̱, ra zubi, ꞌne xi da za̱ gi xa̱di ꞌbe̱pu̱ gdĂ­m pe̱fi. Ximmi ja ra tso̱kua hapu̱ huxyo̱ thuhu yo̱ xe̱ki gepu̱ da za̱ gi un ra ꞌyo̱thebate ꞌne hĂ­nga nehtho di kĂ€êžŒa nin têžŒĂ«ditho̱thebate ꞌne hĂ­ngĂ­ madi gi jutꞌi. manꞌda bu̱ya ximmi ja yo̱ ꞌbe̱fi nge da za̱ gim fa̱xu̱ a ra hnini gbĂ­ netsꞌi. O gĂ­dĂ­ hyonya thoho dami ꞌya̱nni yo̱m fa̱tsꞌi ya.

Nu ra ha̱i Mꞌbonda̱ ja i ꞌbu̱htho bu̱ gĂ­ ꞌbu̱ꞌu̱ yĂłÌ± mbe̱fi yo̱ tsꞌu̱tꞌabi i fa̱xhyo̱ jĂ€êžŒi di hokyĂłÌ± tso̱kuĂ€. NĂ­ mba bĂĄ un

Tarahumara

NAWESALI NATÉAMI IKIWIPO RARAMURI RAICHIKA JITI SINEAMI AKÉMA

Ojisina Consulados Mexicanos a jĂĄwali waluala kobierno jemi omĂĄana kawĂ­ MĂ©xico nurĂĄami bo’ómi Estados Unidos:

1) Ke kawĂ©lipo nakĂș eenami nocha,kĂĄmi ko pereami ke, noli a buyanĂĄba oselĂ­ simĂ­aka ojisina consulado,chimĂ­ tabo oselĂ­ risensi pasaporte ayĂ©nacho matrĂ­cula consular, jiti echi oselĂ­ti umĂ©roma machĂ­ awĂĄa kipu oselĂ­ credensiali echi nĂĄti a umĂ©roma si nijĂ­a kipu boto kipu kawĂ­ MĂ©xico,na bikiana oselichi alĂĄ machinĂĄ anĂ­ kipu rewalĂĄ ali kipu chualĂĄ atiami cho ju,we irĂ© ali natĂ©ma bo’ómi Estados Unidos echi oseliti a karewĂĄma erĂĄpika cuenta bancaria, nakulĂ­wa omĂĄ cheke echi nĂĄti natĂ©tisiwa,a ompĂĄma echi oseliti mo’ayĂĄ sukuelachi kipu kĂșchuwa, bachĂĄ ra’ichika buyanĂĄsi natĂ©ami oselĂ­, telĂ©fono ko ju; Mi Consulado 1-424-309-0009.

2) Oselichi ro’aba kuuchi rewalĂĄ; iyĂ©la kawĂ­ MĂ©xico awĂ­ami nisa ko,nĂłli a sawisaa o ranĂ©sa bo’ómi Estados Unidos, we risensi ju kiti oselichi registraripo mexicanos ka amĂ­ ojisina Consulado jiti a nima americanos alĂ­ mexicanos kipu kĂșchuwa chimĂ­ eenami nĂłchali a niwĂ­nilisa muki rejoĂ­ a niwĂ­tipo chimi ojisina Consulado, chimi buyĂĄnipo oselĂ­ kiti alĂĄ natĂ©ma jemi kawĂ­ MĂ©xico.

3) SuwĂĄba ala riwiipa ; suwaba a nĂ­wa risensi derechos bo’ómi Estados Unidos ala riwiipa kipu risensi derechos, we nakuuri Ojisina Departamento de ProtecciĂłn chonĂĄ iyĂĄba wikĂĄ ra’íchali busurĂ©, simĂĄsi chimĂ­ ojisina Consulado,chimi iyĂĄba ra’ichali mapu nĂĄti nimĂ­pa,jarĂ© ke natĂ©tisiwa kipu nĂłchali, ke ala mesa wenomĂ­, a kuĂ­ripo kipu oselĂ­ buyĂĄna jiti ala wachĂ­a oselĂ­wa nochĂĄba ami bo’ómi Estados Unidos. Isini ke machisaa kĂĄmi muchĂșwi kipu tĂ©muala,isini pe eta mochĂ­sa,isini karua olĂĄsuwa mapu onĂĄ nĂłcha,ali newalĂ©sa kowaami kipu kĂșchuwa ayĂ©na we kuĂ­ripo karĂ©wa pension alimenticia, ke chibi re ku rojĂĄsa ko muki rejoi yua.

4) Poderes Notariales; A karewipo ra’íchali jemi kawĂ­ MĂ©xico, a mi simĂ©a,ke umĂ©risa binoĂ­ simikĂĄ karĂ©wa, a julĂĄba kipu tĂ©muala oselĂ­wa poder notarial, echi kitera we umerima karĂ©wa bitĂ©ami ali natĂ©ami raĂ­chali, a ompĂĄma newayĂĄ testamento, ralayĂĄ alĂ­ nalinĂ©wa namuti, karewa divorcios, simĂ­aka ojisina Consulado mapu jĂĄwi chimĂ­ mulipi.

5) BinerĂ­wami alĂ­ ĂŽwiwami: We nirĂș bilecho ojisina mapu onĂĄ we kuĂ­riwi cho Departamento de Komunidades aniliami, chonĂĄ we nirĂș programas kuĂ­rili jiti ala rejĂłlipo chimĂ­ Estados Unidos; chonĂĄ we binĂ©bo kastia alĂ­ ingles ra’ícha,ayĂ©na binĂ©bo wikĂĄ nĂłchali newayĂĄ, alĂ­ ruyĂ©ba kĂĄmi omĂ©a we nayĂșsa ko ke me natĂ©ka,alĂ­ chiliwĂ©ba wikĂĄ kuĂ­rili ayĂ©na ompĂĄma kipu tĂ©muala yua ra’ícha mapu mekĂĄ rejĂłwa.NĂĄrika sĂ©bali kuĂ­rili kitera we nĂ©si.

Jåwami México nulaami a jåwali ojisina Consulado omåana ¥¥Chimí we mulíwisi!!

Tarasco

Karakata Ă­nka mĂ­tetarpeaka juchaari wantakwaechani Consuladoecha MĂ©xiku anapuecha ts’á Ă©nka waxastakata jaka Estados Unidos jarhuataati mĂĄmaru ampe kw’iripu mexikanuni ts’ï Ă©nka ixo irekaka, janhanharhikwawatiksĂŻ ts’ïmaechaeri situaciĂłn migratoria, exe ampe ka ampesĂŻ jarhuatpea:

1) SĂŻrantaechani Ă­nka chĂ©eti ampe arhijka. ConsuladorhuksĂŻni Ășcheati pasaporte, matrĂ­cula consular arhikata ka Ă­stu credencial ima Ă©nka marhuawaka parare votariitarani MĂ©xiku. Ts’ïni sĂŻrantaecharhu karanharhiati chĂ©eti arhikwa ka jukanharhiati chĂ©eti retratu. Ts’ï marhuawati parare jatsiani Ă­xu Estados Unidos cuenta bancoecharhu, Ă­stu parare p’iwaani chequeechani o parakare Ășaka incharaani chĂ©eti wĂĄtsĂŻichani jurhenkorhekwaecharhu. Ékare wĂ©kaska Ășrpeani ts’ïni sĂŻranteechani peta cita ixo Mi Consulado 1-424-309-0009.

2) Registro Civil arhikata. Ékare t’u mexikanueka ka chĂ©eti wĂĄtsĂŻichante Estados Unidos kĂĄnkorheani, Ășakare registrariani Consuladorhu parakat’u jinteewaka mexikanu; imani jimpo arhikwaekasĂŻnti Ă©ska sapi tsimani nacionalidad kĂĄnkorheawaka. Ísture Ășaka Ășni tempuchani o tempunani ixo Consuladorhu.

3) KwĂĄp’entskwa. MĂ­a Ă©skaksĂŻni janhanharhicheaka chĂ©eti situaciĂłn migratoria, mĂ­te Ă©ska t’u jatsiaska derechu Estados Unidos. K’umanchekwa Departamento de ProtecciĂłn arhikata kwap’entatikeni ka eyankuatikeni mĂĄmaru jĂĄsĂŻ wantakwa. Ístukeni arhistacheati wantakwa juramukataeri ampe. Ni k’urhankorheni Consuladorhu ima Ă©nka sĂĄnteru chĂ©eneo Ă­sĂŻ jaka parakare mĂ­teaka ampere Ășa Ă©kaksĂŻni niaraska Ă­sku jawenani chĂșnt’ani chĂ©eti ĂĄnchekorhetarhu, o Ă©kaksĂŻ no meyamuska ampe o Ă­stu parakare mĂ­teaka nĂĄana jarhaski chĂ©eti situaciĂłn migratoria ka nĂĄanare Ășpirini parare sĂ©si pĂ©ent’ani chĂ©eti jĂĄnkwani Estados Unidos; Ă­stuksĂŻni eyankuati na jarhaski chĂĄari familiariicha ts’á Ă©nka jupikakata jaka o ts’á Ă©nka tsĂŻnchetini jaka, Ă­sture mĂ­teaka amperisĂŻ Ășaka Ă©kaksĂŻni niaraska teresmarhuni o Ă©kare no sĂ©si nitamakorheni jarhaska chĂ©eneo, Ă­stuksĂŻni eyankuati pensiĂłn alimenticieri chĂĄari wĂĄtsĂŻicheri Ă©kare niaraska divorciariikorheni ampe.

4) Juramukataecha Poderes Nacionales arhikata: Ă©ka wĂ©tarhini jarhaska Ășani sĂŻrantaeechani juramukwaeri ampe MĂ©xiku ka nĂłre Ășni nirani, Poder Notarial arhikata jarhuataatikeni jimpoka i wĂ©kasĂŻnka paraka mĂĄteru kw’iripu mĂ©xiku anapu jarhuataka Ășcheani sĂŻrantaechani Ă©ska testamentuechani, contratu atarantskwaeri o pyakwaeri ampe o Ă­stu divorcioeri ampe. Ni consuladorhu parakare sĂĄnteru sĂ©si mĂ­teaka.

5) Jurhenkurhekwa ka tsinap’ekwa. K’umanchekwa Departamento de comunidades jatsiasti kĂĄskukwaechani ts’ïma Ă©nkaksĂŻni sĂ©si marhuacheaka Estados Unidos. Jimpokare Ășaka jurhenkorheani wantakwaechani español, inglĂ©s o Ă­stu jurhenakwa ĂĄnchekorhetaeri ampe. Ékare no jatsika seguro eyankuatiksĂŻni nani ka nanire Ășa p’irani tsinap’ekwa ima Ă©nka no xĂĄni jukaparhaaka. Ístu jarhasti jarhuap’ekwaecha ts’á Ă©nkaksĂŻni mĂ­tetaraaka nĂĄanare Ășpirini wantani o nĂ­ntani chĂĄari iretarhu. Ni k’urhankoreani ts’ïni jarhuatpekwaechani.

MĂ©xiku jatsichestikeni ma k’umanchekwa consulado arhikata. ÂĄni p’urhempeani!

Tepehuano del norte

Ïmo atagi ñiokixikami xankĂŻ nĂŻjadhamu atĂŻmi bĂŻxi odhami nanamaxi

Ñiokadhami go bĂŻxi aipadhĂŻrri dadunukami mexicoana amĂŻ Estados unidosana gĂŻn soiñarhidhi nanamaxi

Soiñikïdhï bïxi aipadhïrrï oidhakami mexicoana bïxi no xïmadhugan dhukui xankï dhïgabuskïiña amï basadïrrï xako oidhaga go bopuerrokïdhi.

1) PapeperhigadhĂŻ. BĂŻxi aipadhĂŻrrĂŻ oidhakami ixthutuidhi xi bubaidha dudunukamiĂŻrrĂŻ ĂŻxthu tuidhadhamu ix bubiadha papeperhigadhĂŻ dhai podhu dhaibuñia ami basadhĂŻrĂŻ ĂŻmo ojai ixthutuidhi ĂŻpĂŻ ix busaidha amaxi dhunukami ĂŻrrĂŻ xako baigĂŻbuadha go papeperhi dhai gatañia ĂŻpĂŻ gĂŻ credensialiga ximi biakapĂŻ amĂŻ mexicoana bĂŻ baika papeperhi bia gĂŻ fotoga dhaidhi ixthutuidhi xĂŻ gĂŻ soiñagi ami basadhĂŻrrĂŻ dhaidhi apimu ĂŻpĂŻ ixthutuidhi xi otosadha tuminxĂŻ. Ïmo bancoana dhaidhi ixthutuidhi ĂŻpĂŻ xi cambiandhodha gĂŻn chekiga amaxi bancoana ĂŻpĂŻ oja gĂŻn mamarra ĂŻpĂŻ ĂŻmo escuelana tami abĂŻr kĂŻga ga tĂŻkaka Mi Consulado 1-424-309-0009 xi kĂŻgadhukan dhu kaikapi go abunakidharra ĂŻdhi papeperhi xankĂŻdhĂŻdhĂŻ ixthutuidhi apimu ix gĂŻn soiñagi.

2) Registro xi mexicoana oidha kami kapimu dhaidhi ïr oki o kïrhi dhai amï basadhïrrï bubaka gï mamarra ixthuthuidhi apimu xi registrando agi. Dhai mexicoañadhiïrrï oidhakami dhu bubaidha papeperhigadhï amï xako dharrakagi go dhudhunukami xako bhaigï buei go papeperhi dhai podhu biaka gobai xirhikami xi oidhakagi tami mexicoana dhan xi mïba sadhïrrï bubaka gïn mamarra ixthutuidhiadhamu api xi tami mexicoana registrandho amïjaxi dhai biaca gobai xïrhïkami ïpï ixthutiadhamu ïpï xi bïkadhïrrï ïmiagi dhai tami kukunta dhai podukai namuaka gobai tami dhan ami estados uniduana.

3) Gïn nukadhaka tïgithokañi xi ixthutuidhi apimu xi dhïgabuñia mai xijaidhakai amï basadhïrrï biakamu api xïrhikami xi amï basadhïrrï dhakagi ïmo bakiïrrï xako gïn soikïdhamu ami basadhïrrï oidhakami dhai gin soikïdhamu dhai podhu bamion kïga gïn agïdhamu dhai gï soiñamu ïpi nanamaxi kïdhï dhukami ixthutiadhamu apimu ix matï ñiokia inglés bami ïkïkiba amïka xako gï bhai gïbuadha papeperhi miadhïrrioma xako oidhaka api dhai podhu bamion kï matïka ixdhukatai ixthutuidhi apimo xi tïgiagi a dhuiñdhagai dhai podhukai ïpï matïka ixthuikïdhi ïpan gi agidhaka ïxthui dhai matïka ïpï ïxthui

4) Dhai matïka ïpï ïx tuixedhi lïchi ga maitiïkïapi o maithï gï anamuidhiña ïgai dhai podhu matïka ïpï xi bai oidhaga ïmo boi bamion miadhikami dhai ajia otomioma amï estados uniduana dhai podhu bai buadhami papeperhi gïn soiñamu dhaïgai baxi mamakai oigarragai xi ïmadhutai gï soiñana amï mexicoana dhai bai dhuña ixthuma tïgithu api ix bai dhuña amïka dhukami ïmo paperhi xako agadhagi xorrï bia ix tïanïdhagï gï bïx thuidhaga dhai ixdhuka ga sapuadhapi o gagagarradha o ixdhuka ïjiko bipia gïn kukunasumu miadhïrrï ï kïkiba amï xako baiga gï bue papeperhi dhai bamion kïmatïka ixdhukatai idhuña.

5) Kï baithutiaka dhai kï oidhakagi oidhaga ïmopïkïrrï xako oidhakagai ïpï ïmamaxï soiñiï dhai gi soiñaka ïpi bïxkïrrï ami estados uniduana ixthutuidhi ïpï ïxdhuka gï tïgidha pïsai ñokadhana ïmama ñioki dhan oibhaikïdhï dhai podhukai ïpï gïn tïdhamu ïpï ix dhukatai ga ga atadhuñiapimu dhai podhu biaka sïrhikami xi ajiopadha dhodhuaidha karruana tomarhi xi mi bia pimu gïn seguruga dhai podhu maixiï gïn.

Namukïrdhamu bïxi go maxi dhai oidhakamu ïpï ïxdhuka biaka api xïrhï kami ix ñiokadha ïmadhï gï adhuñi xako bubakïkami apïmu gatïkakaiñi amika xako miadhïrrïoma oidhakagi goma soiñi bïtarrï mexico abia ïxdhuka gï soiñagi miadhïrrï i kïkiba ami dhai bamion kï matïka.

Totonaco

Consulados de MĂ©xico nĂ­ma tawilĂĄna nac Estados Unidos tamaktayĂĄ wĂĄk ciudadanos xala nac MĂ©xico ti talamĂĄna nac Estados Unidos, masqui ni k’alhĂ­ya pasaporte cun visa, o para laktzĂș lĂĄp’at, o para lhuwa c’áta lĂĄp’at. Nac Consulado de MĂ©xico tlĂĄn maxqu’ic’ána je’é documentos:

Documentos de Identidad (C’ápsnat nĂ­ma nalilakapasc’ána tĂ­cu wĂ­x y xala nĂ­cu wĂ­x). Nac Consulado tlĂĄn maxtĂșya: AktĂșm pasaporte xala nac MĂ©xico. TlĂĄn maxtĂșya aktĂșm matrĂ­cula TlĂĄn maxtĂșya aktĂșm credencial de elector xlacata nalacsĂĄc’a min presidente xala nac MĂ©xico, masqui lĂĄp’at nac Estados Unidos. Je’é pakt’Ăștu documentos tak’alhĂ­ min tucuwinĂ­ y apellidos xawa mi fotografĂ­a. TlĂĄn tamacuaniyĂĄn xlacata nak’alhĂ­ya aktĂșm NĂșmero de Cuenta nac aktĂșm banco ju’Ăș nac Estados Unidos. Na tamacuĂĄn xlacata tlĂĄn naxokonic’ána aktĂșm cheque xala nac banco, o xlacata nacamatz’okenĂĄna min camanĂĄn nac aktĂșm scuela lat’á nĂ­ tawilĂĄna maestros ti tamakalhtawak’enĂĄn nac español. Para maxtup’utĂșna je’é tipat’Ăștu o paktĂșm documento, cach’iwĂ­nanti xlacata nakalasqu’ininĂĄna y nawanic’ána tĂșcuya hora tlĂĄn napĂ­na maxtĂșya, cach’iwĂ­nanti nac Mi Consulado 1-424-309-0009.

Registro Civil. Para wĂ­x mexicano o mexicana ti lakawanĂ­t nac MĂ©xico, y min camanĂĄn talakawanĂ­t ju’Ăș nac Estados Unidos, nac Consulado tlĂĄn camatz’okonĂĄna la mexicanos, y chunĂĄ je’é min camanĂĄn natak’alhĂ­ nacionalidad mexicana y americana, y para lacasqu’ína na tlĂĄn t’ána nac Consulado xlacata anĂĄ natamakaxtĂłk’a, y min acta xla tamakxtĂłkni namacuaniyĂĄn nac MĂ©xico.

ProtecciĂłn (Lat’á nĂ­ lek’awanancĂĄn). Masqui ni k’alhĂ­ya pasaporte xala nac MĂ©xico cun visa, wĂ­x k’alhĂ­ya derechos nac Estados Pit’a nac Consulado, aktĂșm Departamento de ProtecciĂłn nalek’awayĂĄn y nawaniyĂĄn tĂșcu militlĂĄwat ĂĄcxni ni c’atzĂ­ya tĂș natl’awĂĄya. Na tlĂĄn namalakachayĂĄn nac ix’oficina ch’atĂșm licenciado xlacata namac’atziniyĂĄn tĂșcu natl’awĂĄya ĂĄcxni tĂș lact’Ășwa aksp’ulĂĄp’at. Cat’át nac Consulado nĂ­ma lacatzĂș tamakxtakniyĂĄn xlacata namakalhch’iwinic’ána ĂĄcxni tĂș nitlĂĄn aksp’ulĂĄp’at nac min tascĂșjut, la chi, para tamacxtuc’ána nac min tascĂșjut masqui nitu xlacĂĄta, o para ni xokonic’ána min taskĂĄu; o tlĂĄn nakalasqu’inic’ána nĂ­cula chit’anĂ­t’a xlacata nawanic’ána para tlĂĄn lacc’axtl’awĂĄya mi latĂĄmat nac Estados Unidos; o para caputzĂĄp’at mi litalakĂĄpasni ti cach’ipacanĂ­t, o para ni catakascanĂ­t; o para lakmak’anc’ána nac min tascĂșjut o nac aktĂșm tienda, o para matl’awic’ána afuerza tipatĂșm tĂș ni tl’awap’utĂșna, o para tl’áwa aktĂșm divorcio (xĂĄpa min acta xla tamakaxtĂłkni) y ti ixt’amakxtĂłk’a ni maxqu’ip’utunĂĄn tĂșmin xlacata nacamawĂ­ya min camanĂĄn, y catuwĂĄ tĂș lip’uwĂĄna.

Poderes Notariales. (Ixlimap’áksin ch’atĂșm licenciado). Para lacc’axtl’awap’utĂșna aktĂșm asunto cun ch’atĂșm licenciado pero ni lĂĄ pĂ­na nac MĂ©xico, aktĂșm Poder Notarial tlĂĄn maktayayå Je’é Poder Notarial naputzĂĄ xlacata ch’atĂșm licenciado o abogado nac MĂ©xico tlĂĄn nalacatitayayĂĄn, xlacata nalacc’axtl’awaniyĂĄn aktĂșm asunto nĂ­ma lip’uwĂĄmp’at, la chi, aktĂșm testamento xla herencia, compra-venta xla aktĂșm ĂĄkxtak’a o c’aqu’iwĂ­n, o para tl’awap’utĂșna aktĂșm divorcio. Catalatz’Ășwi nac Consulado xlacata nakalasqu’ininĂĄna.

EducaciĂłn y Salud. (Kalhtawak’acĂĄn y C’uch’inancĂĄn). Departamento de Comunidades tlĂĄn maktayayĂĄn tĂș militlĂĄwat nac mi latĂĄmat xala ch’ali ch’alĂ­ nac Estados Unidos. Je’é Departamento tlĂĄn putzaniyĂĄn aktĂșm escuela lat’á nĂ­ namas’inic’ána español, inglĂ©s o la tlawacĂĄn aktĂșm tascĂșjut. Na k’alhĂ­ aktĂșm lista xla clĂ­nicas lat’á nĂ­ tlĂĄn c’uch’ic’ána lat’á nĂ­ lictĂĄ naxokĂłya masqui ni k’alhĂ­ya aktĂșm seguro de vida. Na k’alhĂ­ programa xlacata nawanic’ána tĂșcu anĂĄma nac min pulatĂĄman lat’á nĂ­ ixlĂĄp’at nac MĂ©xico. Ni ca’akat’Ășyunti. Cacalikalasqu’inĂ­nanti je’é tamaktayĂĄn.

 

MĂ©xico k’alhĂ­ aktĂșm Consulado lacatzĂș lat’á nĂ­ lĂĄp’at. CapĂ­t chi tungĂĄn.

Triqui

DukuĂĄn nej nuguanꞌ gi̱nĂčn riñan sa gi̱niꞋhioꞋ guendĂą gĂŹyĂŹngĂ êž‹ nĂąnj yÏñànj hia

Nej Konsul gachrĂșn su̱n MakĂĄ nne Yiñån Raêž‹Ă±anꞋan, nataꞋ nej sij ahuin sun ga̱Ꞌhue gu̱ru̱guñuꞋunj nej sij riñan daranꞋ nej yumanꞋ yÏñànj riÌ±Ă±a̱n ni̱ka̱j ñuꞋunj MakĂĄ, ni̱ nitaj si ga̱huin si dĂ j achĂ© nun ma̱Ꞌan nej suj.

1) Ñanj nataꞋ dĂ nĂšêž‹ nneꞋ. DukuĂą sun nne nej Konsul huin ñan ga̱Ꞌhue gĂŹrĂŹêž‹ ñanj gachinꞋ aꞌngĂŽ paĂ­s, ñanj huĂŹj i huin ñanj gi̱nikaj si‑matrikula konsul, ni̱ ñanj huĂ êž‹nĂŻÌ€nj ĂŻn huin kredensial guendĂą gĂ êž‹huĂŹêž‹ boto ni̱ ga̱Ꞌhue̱ gĂ êž‹huiꞋ boto ngĂ a nneꞋ MakĂĄ. Riñan nej huĂ êž‹nÉš ̀nj ñanj nĂąnj nnĂ»n si-yu̱guĂźêž‹ ngĂ  ñan du̱ꞋhuĂąêž‹. Ga̱Ꞌhue ga̱ra̱n sunꞋ ñanj nĂąnj Yiñån Raêž‹Ă±anꞌan guendĂą nĂ êžŒnÉš ̀nj sĂ êžŒ si‑sĂ nêž‹Ă nj ruhuĂą banko, nej si na̱du̱na̱Ꞌ ñanj sanꞋanj an nej si guendĂą gĂčnĂčtĂ  si-yu̱gui daꞋnĂ­t riñan hueꞋ digiêž‹Ă±Ă»n. Nej si gachinj sita riñan Mi Consulado 1-424-309-0009 si nĂ sĂŹnĂčnj giniêž‹Ă±anj ahuin goꞋngo̱ nej ñanj nĂąnj.

2) DukuĂą sun ñan tĂ j siyuguiꞌ. Si huinꞌ sĂ­ MakĂĄ nej si huinꞌ siyĂ nĂ  MakĂĄ sani̱ Yiñån Raêž‹Ă±anꞌan gaꞌnga nej daꞋnĂ­t, ni̱ gaꞋhue gĂčnĂčtĂ êžŒ si-yugui nej sij riñan konsulado si huin nej sij guiĂŹ makĂĄ. HiĂŽêž‹ ni̱ ga̱Ꞌhue gĂŹrĂŹêž‹ nĂŹêž‹hiaj nej sij si ga̱huin yiñån nej sij huĂŹj paĂ­s. Si ruhuĂąêž‹ ga̱ra̱n rĂ êžŒaꞋ ni̱ ga̱ꞌhue gu̱du̱ran ra̱ꞌa Konsul sĂČꞋ ngĂ  nikat. Ni̱ ñanj garan rĂ êž‹aꞋ nĂąnj ni̱ guÌ±Ă±a̱n duꞋhue Yiñån Raêž‹Ă±anꞌan ngĂ  MakĂĄ.

3) Du̱naꞌhuej nej sij rayiêž‹Ăźêž‹. Gi̱nun ruhuĂąêž‹ si dĂ j na̱nj giꞌhiĂąêžŒ nga gachĂźnꞌ, ni̱̱ hua̱ naniꞋhiĂąêžŒ ngĂ a guchiꞋ Yiñån RaêžŒĂ±anꞌan. DukuĂą sun dunaꞌhuej rayiêž‹Ăźêž‹, ni ̱ hua ̱ ruhuaj du̱naꞋhue rayiêž‹Ăźêž‹, ni ̱ huaj du̱naꞋhue rayiêžŒĂźêžŒ guendĂą rayiêžŒĂź gĂ êžŒĂŹ yĂŹêžŒnĂŻÌ€ nꞋ nuguanꞌan. Ni ̱ ga̱ Ꞌhue gĂ êž‹nĂŻn ga̱ ꞋanjꞋ riñan dukuĂą sun ñan na̱ ri̱ ki ̱ nej sij chrej e riñanꞌ dĂ j dunaꞌhuej rayiêž‹Ăźêž‹. Gui̱ jñan nne dukuĂą sun nĂŹchrĂčnꞋ doj ñan ni̱ ka̱ jsu̱n Konsul ni ̱ nej sij gĂ nĂ tĂ êžŒ dĂ j gi̱ ꞌhiĂąêžŒ ngĂ a dugunĂąnj ma̱ ꞌan nĂŻÌ€ nꞋ nej sij sĂŽêž‹ riki ñan giꞌhiaj sunꞋ, nej si ngĂ a naꞋhuej nej sij na̱ruꞌhue nej sij nej gui giꞋhiaj sunꞌ, ga̱ꞌhue gĂ chĂŹnj naꞌanjꞋ si hua ̱ ꞌngo̱ chrej dĂ j gi̱ ꞌhiĂąêžŒ na̱ giꞌhiaj yĂŹtĂŻÌ€ nj guendĂą ga̱ nĂȘꞌ ruhuĂą Yiñån RaêžŒĂ±anꞌan, dĂ j gi̱ ꞋhiĂąêžŒ ngĂ a naꞋhuĂźêžŒ duguiꞌ nne dukuĂą gaꞋa nej si naꞌhue gĂ nĂ rĂŹêž‹ nej duguiꞌ gaꞋanj ni̱ ꞌhia, ni ̱ dĂ j du̱naꞌhuej rayiêžŒĂź nej duguiꞌ ganari ninj nej sij nej si gaꞌhuiꞋ nej sij niꞌhiaj nej siyĂ nĂ  giꞌhiaj sun hueꞌe, dĂ j giꞌhiĂąêžŒ ngĂ a naꞌhuej sĂ­ gahuin nikaꞌ ri̱ ki ̱ sij sanꞋanj ya̱ daꞌnĂ­t ngĂ  gĂ êž‹ gireꞋej duguiꞌ nguej eꞌ, ni ̱ ahuin aꞌngĂŽ nej sa hua̱ riñanꞌ.

4) Notario ri̱ki̱ permisu. Si ruhuĂąêž‹ gi̱ Ꞌhiaj hi̱ aꞋ rayiêžŒĂź ꞌngo̱ nuguanꞌ ahi doj hua nda MakĂĄ sani ̱ sisi ̱ si ̱ gaꞌhue gĂŹrĂŹêž‹ gaꞋanjꞌ, ni ̱ gaꞌhue ga̱ Ꞌa̱ nj riñan ꞌngo̱ dukuĂą sun gĂčꞋnĂ j notario nej sij huin sa ga̱Ꞌhue gu̱ru̱guÌ±Ă±uꞋunj rukĂ»êž‹. Notario nne MakĂĄ huin sa ri̱ ki ̱ permisu si ga̱ꞌhue ganikĂŻnꞌ ꞌngo̱ sĂ­i riñanꞌ guendĂą duna̱ꞌhuej sij rayiêžŒĂź ꞌngo̱ doêžŒĂłt, ñan ganachi nikaj ꞌngo̱ ñanj si gi̱ ra̱ nnej sij nej si gu̱ du̱ ꞌhueꞋ nej sij Ꞌngo̱ siꞌhiĂĄt nej si guendĂą gĂčyĂčtĂč ñanj ñan garan rĂ êžŒĂąêžŒ. Ni̱ si hua̱ ꞌngo̱ sa giꞌhiaj chij riñanꞌ ni̱ gaꞌhue ga̱ꞌanj ñan nne Konsul ni̱ gataj sij dĂ j gi̱ꞋhiĂĄêžŒ na̱nj ĂĄnj.

5) Ñan ga̱huin chru̱nꞌ ngĂ  dukuĂą gonoêžŒĂŽ ga̱ra̱n sunꞋ. DukuĂą sun ni̱ka̱j ñuꞌunj riñan nej yumanꞌan, ꞌnĂŻnj raꞌa nej yĂŹêžŒnĂŻÌ€nꞌ nej sa ga̱ꞌhue gu̱ru̱guꞌunj riñanꞌ daranꞌ nej guiĂŹ ngĂ a nne ninj Yiñån RaêžŒĂ±anꞌan. Ga̱ꞌhue gataj sij dĂ nĂšêž‹ hua ga̱ꞌhue ga̱ꞌa̱nj ga̱huin chru̱nꞌ nĂąnj stila, ñan gahuin chru̱nꞌ nĂąnj raêžŒĂ±anꞌan, nej si ruhuĂąêžŒ ga̱huin chru̱nꞌ dĂ j gi̱̱ꞌhiaj sunꞌ aꞌngĂŽ suun. Ni̱ dukuĂą sun nĂąnj nikaj ꞌngo̱ lista dĂ nĂšêžŒ nne dukuĂą gonoêžŒĂŽ ñan gi̱ꞌhiaj go̱no̱ꞌo̱ nej sij sĂČꞌ ni̱ nitaj si ga̱huin si nitaj seguru nikaj dadinꞋ ninaj doj gĂ êžŒnĂš nej sij sanꞌanj an riñanꞋ. Ni̱ huĂȘ danj na̱nj hua̱ dukuĂą sun na̱ri̱ki̱ chrej e dĂ nĂšêžŒ nne aꞌngĂŽ dukuĂą sun ni̱ka̱j duguiꞌ ngĂ  yiñånꞌ. Ni̱ si̱ hua̱ Ꞌngo̱ sa niêžŒĂ±anj ni̱ si̱ ganĂŻn huĂ êžŒ ruhuĂąêžŒ ga̱ꞌa̱nj giniꞌhiaj ñan nne dukuĂą su̱n nĂąnj si niêžŒĂ±anjꞋ nej sa hua̱ riñanj na̱nj ĂĄnj.

Nne ꞌngo̱ Konsulado nĂŹchrĂčnꞌ ñan nneꞌ dĂąnj, giꞌhiaj MakĂĄ na̱nj ĂĄnj.

ÂĄGa̱ꞌa̱nj gi̱ni̱Ꞌhiaj raj!

Tzeltal

Ayej yu’un lok’ombaetik te ya yich’ pukel ta sk’op yaiyej bats’il antswiniketik.

Te snail pas junetik yu’un Mejiko ta yan lum ya yak’ik te bina ya xtu’un jku’untik ta spisil te komunal yu’un Mejiko, le ta bay lumto, chikan bi swentailuk te ya xk’axik be’el ta yan lume.

1) junetik yu’un bay jajch’emotiktel. Ta bay snail pas junetik ya xu’ a’ta sjunal yu’un ya stak’ ya xk’axat be’el ta yan lum, sjunal yu’un ya yak’ ta ilel te kuxulatix ta bay yan lum, sok ya xu’ ak’an sjunal yu’un bay jajch’emat yu’un ya stak’ anajk’an te mach’a ajwalil ya amulan xil ta Mejiko. Ta yoxebal te junetike le’ me nakal a’te abi’ile sok te sjol abi’ile soknix te asit awelawe. Ya stak’ xtu’un awu’un le ta bay yan lumto yu’un ya je’ ta bay snail yawil tak’in te bit’il ya xu’ atu’untes te atak’ine, yu’un ba ya alok’es atak’inabi o ya atojbey te k’alal ya awotses ta nopjun te anich’ane. K’ana te bi k’alil ya stak’ xk’oat ta bay Mi Consulado 1-424-309-0009 te me ay ya xtu’un awu’un te junetiktoe.

2) Snail snak’anel bi’ilil. Te me mejikana o mejikanoate sok te anich’nab te me bek’aj ta yan lume, ya stak’ mejikano yich’ najk’anbeyel te slumale ta bay snail pas junetik; jich’, ya yich’ik cheb slumalik. Sok ya stak’ xtalat ta bay snail pas junetik; te me ya ak’an xnujbinate jich’ yu’un te nujbinele yakuk xtu’un ta bay Mejiko.

3) Kanantayel. Ya me sk’an anaik stojol chikan bi swentailuk te ya xk’axat be’el ta yan lume, ay me bi ya stak’ apas le-a. te snail koltayele ya skoltayat sok ya xcholbat ta yantiknax sk’oplal. Soknix ya stak’ stojtesat ta lekil k’opetik te ts’ibubilix ta junetike. K’oan ta bay snail pas junetik te nopol aye’ yu’un ya awich’ cholbeyel sk’oplal yu’un bit’il ay te at’eliletik sok te tenel te mayuk sk’oplale. Sok te ay mach’a ma’ ba tojbilike, ilel ta lek te mach’a ya xk’axik be’el ta yan lum. Yu’un me yich’ ak’el nael te me ay yan be yu’un ya yich’ ilel te jayeb k’a’al ya xk’oat ta yan lume; sle’el patxujk’ te tsakbilik sok te ma snaik ba ayej; ya me yich’ ilel xa’al te mach’a uts’inbilike sok mach’a uts’inbilik yu’un smamlalike; yak’el welil yu’un alnich’aniletik k’alal ya yijtey jilel yinam te winike, sok xan yantik.

4) Sjunal koltayel yu’un bina ya xtu’un jku’untik. Te me ya ak’an ja chajban lekil k’op-ayej ta Mejiko janax yu’un ma xu’ xba’at, ta bay koltayel yu’un bina ya xtu’un jku’untik ya stak’ skoltayat. te snail koltayel yu’un bina ya xtu’un jku’untik ya yak’ te ay mach’a ta Mejiko ya sjelteyat yu’un ya xchajban k’opetik jich’ bit’il yaljibal te bit’il ya yich utel jbiluk, sk’anel yu’un manel-chonel sok te ya yijteysbaik te anst sok winike. Ba’an ta bay snail pas junetik yu’un ya xcholbat te bina ma a’na-e.

5) Bijtesel sok skanantayel bak’etalil. Te chajbalchajb kumunaletik ay bi xchajbanoj te ya xtu’un awu’un ta spisil ora ta akuxlejal ta yan lum. Ya stak’ yotsesatik yu’un snopel kaxlan k’op, sk’op yan lum, soknix ya snobesat yu’un te at’elile. Sok ay me snak’anobeyoj sbi’il yantiknax te bay ya stak’ awich’ ilel yu’un poxteywanejetik manchuk te me mayuk ajun yu’un poxtayel sok pek’elme stojol. Soknix ay me koltayel yu’un ya yilat sok ta akomunal te bay jach’ematele. Ma me xa muk ta awot’an ta sjok’iyel yu’un spisil te bina ya xtu’un awu’un.

Mejiko ay snail pas junetik yu’un nopol ay ta atojol ¡K’oan ilawil!

Tzotzil

Ti consulado li’ ta Mejiko ti oy ta Estados Unidos, li’ ta xak’ ta na’el jaytosuk coltael ta stojol skotol jnaklej mejikanoetik ti li’xa oyike, mu’yuk ta alel k’u s’elan jelavemik tal:

1) Vunetik sventa cha-ojtikaj. Ti ta Consulado xu’ chata apasaporte, amatrikula konsular xchi’uk a lerensal sventa chat’uj ajvalil ta Mejiko. Ti oxib vunetik taje tey tsakal ta xtal abi xchi’uk alok’ol. Xu’ cha tunes ta Estados Unidos ta sventa mi chajam akuenta ta banko, xu’ cha jel-o acheke xchi’uk xu’ chatsakbe-o sbi ta chanvun anich’nabtak. Xu’ chac’opoj ta Mi Consulado 1-424-309-0009. Ti mi ta xtun avu’un ti vunetik taje.

2) Ta sventa Registro Civil. Mi vinik o antsot ti likemot ta Mejico ti tey vok’ ayan anich’nabtak ta Estados Unidos, xu’ chavak’ ta tsakbel sbi li’ ta Consulado yo’ ta xc’ot ta mejikano; ja’ jech, cha’jot slumal ta xkom. Jech no’oxtok xu’ xchatal li’ ta Consulado ti mi chak’an chanupune, ti nuplej ts’aklej taje ich’bil ta muk’ ta Mejiko.

3) Ta sventa pojel coltael. Mu persauk chich’ na’el c’u s’elan la jelavtal. Oy avich’el ta muk’ li’ ta Estados Unidos, ti buch’u yich’oj yabtel ta Pojvaneje ta spojot xchi’uk xu’ cha xchanubtasot ta jaytos c’usiuk yantik. Xu’ cha sbeiltas ta sventa leyetik. Ta xata coltael sventa ti mi k’alal la vich’ lok’esel ta avabtel o mi mu’yuk la vich’ atojol; ta xich’ sa’bel sk’oplal mi oy k’usi stak’ pasel yo’ jech cha kom ta naklej ta Estados Unidos; chavich’ koltael ta sa’el avuts’ avalal mi oy buy tsakbil o mi mu xich’ tael bu oye; ta xich’ a’yibel sk’op ti buch’u xchopol k’optae xchi’uc ilbajinel ta na; ta sta scoltael ta sve’el ololetik mi laj sbaj sbaic ti totil me’ile xchi’uk oy to yantik.

4) Ta sventa notarioetik. Mi oy k’usi cha k’an cha-chapanbe sk’oplal ta Mejiko pero mu xu’ avu’un xa bat. Sk’an chavak’be jun Poder Notarial buch’u ta sva’an sba ta aventa ta Mejiko yo’ jech ta xchapanbe sk’oplal jech k’u cha’al Rextoil, mi oy k’usi chaman ti chacha’chone o mi bajobbail. Batan ta Consulado tey cha albat smelol.

5) Chanubtasel xchi’uk poxtael. Ti buch’u yich’oj yabtele ta scoltaot ta sventa akuxlejal jujun k’ak’al ta Estados Unidos. Xu’ chachi’in ta lo’il jkaxlanetik, o mi j-inkilex sK’opik, jech no’ox xtok xu’ cha xchanubtasoxuk ta sventa abtel. Oy snail buy xu’ ta xa vich’ poxtael ti mu persauK oy svunal asekuro xchi’uk tsulul stojol. Xu’ chascoltaot c’u s’elan chacha’sut ta alumal. Mu me teyuk xa na’et ta sjak’el ti coltaeletiK taje.

Ti Mejikoe oy buch’u tey nopol yu’un ta atojol. ¡Sa’o buy xkom!

Yaqui

Jiostei, Mexicopo juebena nokpo nokwaka, into bitwaka chibesta bawaka ya’ari.

MĂ©xico, naciĂłn bwiara betana, jume cĂłnsul ya’arim tata’abwi nacionim bel le’ekatana aman bittuarim, si’ime inikaa tu’uwa ya’arita emo betchi’ibo jippue, inim omot naciompo, kaa ju’unebaekai, jaisa empo aman kibakek em aman yepsaka’apo.

1) Jiosiam em jabesatuka’u teuwame: Jume cónsul ya’arim joka’apo, tui’si empo omot nacioneu bicha em ae wene’u a’aune, into a maktune, juna’a into ket jinaikiame aet ya’aritune, junae beja, empo tuisi ae botaroane, Mexico bwiarapo. Inimee baji jiosiam, em team yumaisi jippu’une, em pujba jiosiapo machisi ya’arimake, tuisi ee betchi’ibo tu’ine, inim estados unidos naciompo, bankopo tomita em jippunepo amani, cheketa em ae tomi ya’anepo amani o em usim yee mastawa’apo am jiosteneepo amani, junue betchi’ibo taewata yeu pua aman wee betchi’ibo, um Mi Consulado 1-424-309-0009 si empo inime’e jiosiam wata’ateko.

2) Yeu tomteme jiostewa’apo: Si empo, Mexico nación bwiapo yeu tomtilatuko, bweta jume em usim into estados unidos naciompo yeu tomtilatuko tuisi empo am jiostetebone, mexico naciompo jomem benasia jum consulao kateka’apo, junuen beja nawit nación bel le’ekatana ta’ena, into eiyana. Junuen kechia empo tuisi consulado weene, jupbaeteko, junuen beja ket mexico bwiarapo yeu tasti machine, into ta’ena.

3) Suuana: Au’e wate, jaisa em aabo yepsaka’apo amani, estados unidos bwiapo, empo ket amemak lutuuriam jippue, bweituk juu yaura katekame yee a’ania into yee tetesjoa, juebenak betana ayukamtabetena, into tuisi enchi bo’ota makne, tua jun yoi yaurata betana, em aniana’apo amani.

Amane noite consulao kateka’awi, che’a kaa eu mekka, em aet tesjoanaa betchi’ibo tekilta betana weyemta ju’uneiya betchi’ibo, jume tekilta u’urawakame, kaa ju’uneaka tawakame, kaa bem ju’uneapo amani o bem koba’u kaa bem beje’etuawaka’apo, into ket bem juuneiyanaapo bem estados unidos bwiapo joanepo o ama bem tuisi anneepo. Junukaa bo’ota bem juuneiya maktunaapo amani, junuka’a aa tu’utewapo, yoi yaurapo amani. Junuen beja bem wawaim am jariune’u emo ta’arulam o bwisrimtaka etaim, into kee teuwaka into kaa juĂșneiyawa. Into ket wawate kaa tuisi nakwaka, into omtawaka bitwame, o bem joarampo, tekilpo kaa tuisi bitwame, into ket jume jamuchim wo’otawaka kaa bem usim aniariawame divorciaroasukai, juebenak aukaapo amani.

4) Notariom tekil utte’a: Empo Mexico bwiapo, senu weyemta yoi leypo lula tu’utebae’eteko, taa empo kaa aman weye’eteko ini’i notario teame aa enchi ania, bweituk ini’i notariota utte’a, em teampo, tuisi enchi jita tu’uteriane yoi leypo lula, testamentom betana, yoi nokpo lula em nok yecha’i, jita jinuwamta betana o yoi leypo lula emo jujup wo’otawapo betana. Consulaoweerukte, siimeta em kaa aet ju’uneau machisi ju’uneiya betchi’ibo.

5) Yee mastawamta betana into kaa ko’okoeka Jiapsiwamta betana. Estados unidos, nación betana, kari ya’ari juebena tekilim weiyame, ee betchi’ibo tutu’im em amea jiapsinee betchi’ibo, juname’e enchi ameu yeu tojine yee masta Karim mewi, em mastatune’epo amani, taabwi nokta, into ket wate tekilta betchi’ibo enchi mastane.

Into ket am jippue jume team jaksa em a emo jittoteeboneepo amani, kaa seguro taa jippueka juni’i, into kaa beje’ewapo.

Into ket ayuk em aniana’apo, jaisa em jome’e betana eu nokaka juuneiyanaa betana, junuen amani bamsekai inie si’imeku betana nattemaine.

México, consulaota jippue eu kaa mekka. ¥Au ee, noite!

Zapoteco

Ga binni Zaguita ni noo guidxi Estados Unidos.

Pa binni Zaguita lii ne nabezaloꞌ guidxi Estados Unidos la? Ga Consulado stiꞌ guidxi Zaguita ni noo ndaꞌniꞌ guidxiriꞌ, zanda acanĂ© lii cueeloꞌ ga guiꞌchiriꞌ, sin ugooxaĂ­quegabe ximodo uyooloꞌ ndaꞌniꞌ guidxiriꞌ.

1) Ga guiꞌchiꞌ ni rinĂ­êžŒ tu lii. Consuladoga zanda acanĂ© lii cueeloꞌ guiꞌchiꞌ lĂĄ pasaporte, guiꞌchiꞌ lĂĄ matrĂ­cula consular ne cueeloꞌ ndaꞌniꞌ Zaguita credencial ni runivotarnĂ©loꞌ. Guionna guiꞌchiriꞌ cĂĄ xlĂĄloꞌ ne lĂșloꞌ lĂșgani. Zanda iquiêžŒĂ±elogani ndaꞌniꞌ guidxi Estados Unidos para cueeloꞌ ti ra guiaba xpidxichiloꞌ ra banco, para uchaaloꞌ xchequeloꞌ o para ucaaloꞌ xlĂĄ xiꞌniloꞌ ra escuela. Pa caquiêžŒĂ±oꞌ tubi de ga guiꞌchiriꞌ la? Bicaaridxi ra Mi Consulado 1-424-309-0009 ne ulee ti cita ne laꞌcabe.

2) Guiꞌchiꞌ ni rinĂ­êžŒ para guleloꞌ. Pa binni Zaguita lii ne gule xiꞌniloꞌ ndaꞌniꞌ guidxi Estados Unidos, ne nooloꞌ aca baduhuiꞌniriꞌ binni Zaguita la? Zanda ucaaloꞌ xlĂĄbe ra consulado, ne scagĂĄ aca baduhuiꞌniriꞌ dxĂșꞌ ne binni Zaguita. Ne laꞌca zanda gueꞌdaloꞌ ra consuladoriꞌ pa nooloꞌ ichaganĂĄêžŒloꞌ ne nooloꞌ isaca endaxeꞌlaꞌ stiꞌloꞌ guidxi Zaguita.

3) Endanazaꞌcaꞌ stiꞌloꞌ. Cadi usiaꞌndaloꞌ napaloꞌ ga derecho stiꞌloꞌ ndaꞌniꞌ guidxiriꞌ, sin ugooxaĂ­queloꞌ ximodo uyooloꞌ ndaꞌnini. Ga binni runi dxiêžŒĂ±aꞌ para gapagaꞌ lii la? Noogaꞌ para guꞌyagaꞌ ne acanĂ©gaꞌ lii. Laꞌca noogabe para quixhegabe lii xneza pa napaloꞌ xixa bichenda ne xixa asunto legal. Bidxiña ra consulado ni noo jmĂĄ gaxhe de lii ti ma gannaloꞌ xi deirĂĄêžŒ zanda acanĂ©gabe lii, caꞌsi pa biladxi xpixuaꞌnaloꞌ lii de dxiêžŒĂ±aꞌ sin gannaloꞌ xinĂ©êžŒ o pa qui niguixebe lii biaꞌ dxiêžŒĂ±aꞌ biniloꞌ; zanda acanĂ©gabe lii uyubiloꞌ acachaꞌhuiꞌ ga xquiꞌchiloꞌ ti ma cuezaloꞌ scarĂș ndaꞌni Estados Unidos; laꞌca zanda acanĂ©gabe lii uyubiloꞌ ti binnilidxiloꞌ ni unĂĄêžŒzeꞌ policĂ­a laꞌ o ni biniti; ne laꞌca zanda guꞌyagabe lii pa bini feu binni lii o pa udiñe xheꞌloꞌ lii; laꞌca zanda acanĂ©gabe lii ne bidxichi idxela endarau gau ga xiꞌniloꞌ ora ma bisabixheꞌlaloꞌ, ne nooroꞌ jmĂĄ ni zanda acanĂ©gabe lii.

4) Guiꞌchiꞌ ni noo ndaꞌniꞌ nĂĄêžŒ notario. Pa caquiêžŒĂ±eloꞌ gunichaꞌhuiloꞌ ti guiꞌchiꞌ ndaꞌniꞌ nĂĄêžŒ ti notario ndaꞌniꞌ guidxi Zaguita ne qui zandadi chĂ©loꞌ lii la? Ti guiꞌchiꞌ lĂĄ Poder Notarial zanda acanĂ© lii. Ne guiꞌchiriꞌ zanda gabiloꞌ tuxa ni noo guidxi Zaguita chĂ© caꞌsi lii, ne ndiꞌ nga ga guiꞌchiꞌ ni zanda guinichaꞌhuibe: Ti testamento, ti guiꞌchiꞌ ni ucuaaloꞌ o ni bidĂ­êžŒloꞌ ra bitooloꞌ o uzĂ­êžŒloꞌ xixa ne guiꞌchiꞌ ni rinĂ­êžŒ nezalĂș juez ma bisaꞌbixheꞌlaloꞌ. Ne pa noo xixa ni cadi cayeno la? bidxiña ra consulado stiꞌ guidxi Zaguita ti ma usienegabeni lii .

5) Endariziꞌdiꞌ ne endanazaꞌcaꞌ. Ga binni runi dxiêžŒĂ±aꞌ ra departamento lĂĄ comunidades la? napagabe jmĂĄ programahuiꞌniꞌ ni zanda iquiêžŒĂ±eꞌ lii laga nabezaloꞌ Estados Unidos. Zanda useꞌndagabe lii iziꞌdiloꞌ diꞌdxaꞌ stiĂĄ, diꞌdxaꞌ inglĂ©s, ne depe zanda useꞌndagabe lii iziꞌdiloꞌ jmĂĄ de ti dxiêžŒĂ±aꞌ. Laꞌca napagabe jmĂĄ lugar ra zanda guꞌyaꞌ doctor lii sin gapaloꞌ seguro ne sin quixo stale bidxichi. Ne cadi ngasidi, laꞌca napagabe programahuiꞌniꞌ ti ma gannaloꞌ xi cazaꞌcaꞌ xquidxiloꞌ. Bidxiña ne unabadiꞌdxaꞌ por irĂĄ ni napagabe para lii.

Guidxi Zaguita napa ti consulado gaxhe de lii. ÂĄYegannani!